Hoạt động sản xuất than luôn tiềm ẩn nguy cơ bụi phát tán ra môi trường xung quanh, đặc biệt trong mùa hanh khô. Để giảm thiểu bụi phát tán ảnh hưởng tới môi trường, Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) đang yêu cầu các đơn vị triển khai đồng loạt các giải pháp.
Hiện nay, Công ty CP Than Hà Tu là đơn vị chuyên sản xuất than lộ thiên trên địa bàn TP Hạ Long. Năm 2023, TKV giao Công ty CP Than Hà Tu khai thác hơn 2,5 triệu tấn than (sản lượng cao nhất trong vòng 3 năm gần đây). Sản lượng khai thác tăng, kéo theo lượng bốc xúc đất đá, phương tiện vận chuyển tăng theo. Trong khi đó, thời điểm này, đơn vị đang đẩy cao nhịp độ sản xuất cộng với thời tiết bước vào mùa hanh khô sẽ tiềm ẩn nguy cơ bụi phát tán tại những vị trí xung yếu như: Các tuyến đường vận chuyển, kho, sàng tuyển than và bãi thải…
Để hạn chế mức thấp nhất bụi phát tán ảnh hưởng tới khu vực lân cận, Công ty CP Than Hà Tu đang vận hành hiệu quả 9 hệ thống phun sương dập bụi (5 hệ thống lắp đặt khu vực sàng tuyển, kho chứa than; 4 hệ thống lắp đặt tại các khu vực đổ thải). Ngoài ra, trên các tuyến đường vận chuyển khu vực khai trường Công ty cũng đang tăng cường các xe tưới nước dập bụi.
Bà Vũ Thị Bích Phương, Phó Phòng Đầu tư – Môi trường (Công ty CP Than Hà Tu), cho biết: Để tránh tình trạng bụi phát tán mùa hanh khô trong quá trình sản xuất, Công ty đã tăng tần suất tưới đường từ 1 lần/ca lên 3 lần/ca. Bên cạnh đó, Công ty đầu tư 3,1 tỷ đồng lắp đặt trạm rửa xe tự động khu vực ra vào khai trường. Dự kiến giữa tháng 12/2023, trạm rửa xe tự động sẽ đưa vào hoạt động. Đây là trạm rửa xe đầu tiên của đơn vị rửa các loại xe ca, vận chuyển người nhằm hạn chế bụi bẩn trước khi ra khỏi khu vực khai trường. Để nâng cao năng lực tưới nước dập bụi, dự kiến năm 2024 Công ty sẽ tiếp tục đầu tư thêm 1 xe tưới đường chuyên dụng. Những giải pháp đồng bộ này sẽ giúp Công ty khắc phục dần nguy cơ bụi phát tán gây ảnh hưởng tới môi trường xung quanh.
Còn tại khu vực cảng Làng Khánh (Công ty Tuyển than Hòn Gai) được xác định là một trong 5 khu vực trọng yếu ưu tiên bảo vệ môi trường tổng thể vùng than Quảng Ninh giai đoạn đến năm 2025 và định hướng tới năm 2030 của TKV. Hiện nay, hoạt động tiêu thụ than của Công ty Tuyển than Hòn Gai chủ yếu qua khu vực cảng Làng Khánh, trung bình mỗi năm Công ty tiêu thụ trên 5 triệu tấn than. Quá trình bóc rót than tại khu vực cảng ít nhiều sẽ gây ảnh hưởng bụi phát tán đến môi trường xung quanh, đặc biệt là khu vực dọc sông Diễn Vọng.
Để giảm thiểu tình trạng này, hiện nay Công ty đang duy trì phun sương dập bụi liên tục các kho than, tuyến đường vận chuyển, phun tưới rửa các tuyến đường vận chuyển để hạn chế bụi phát tán. Đồng thời tiến hành vệ sinh công nghiệp mặt bằng sản xuất; dọn rãnh thoát nước, hố lắng, hồ môi trường để nâng cao hiệu quả lắng lọc. Công ty cũng đang tăng cường bạt che phủ các kho than ngoài trời, hạn chế tối đa việc phát tán bụi từ các kho than.
Ông Đỗ Ngọc Tú, Phó Giám đốc Công ty Tuyển than Hòn Gai, cho biết: Để bảo vệ môi trường bền vững khu vực cảng Làng Khánh, Công ty chuẩn bị đầu tư xây dựng hàng rào lưới chắn bụi giai đoạn 1 (khu vực cụm bến số 3) và đầu tư dự án hàng rào lưới chắn bụi giai đoạn 2 (khu vực cụm bến số 1). Quy mô của 2 dự án sẽ xây dựng hệ thống lưới chắn gió, bụi bao xung quanh bãi than cụm bến số 1 và số 3, chiều cao lưới chắn 14m. Dự kiến quý III/2024, 2 dự án này sẽ được khởi công với tổng mức đầu tư trên 135 tỷ đồng. Đặc biệt Công ty đang đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện thủ tục đầu tư tuyến băng tải vận chuyển than từ các mỏ về trung tâm chế biến và từ trung tâm chế biến về cảng Làng Khánh, để thay thế việc vận chuyển than bằng ô tô.
Dự kiến quý IV/2024, dự án này sẽ khởi công với tổng mức dự kiến 761 tỷ đồng. Ngoài ra, năm 2024 Công ty tiếp tục đầu tư hệ thống xuất than bằng băng tải nội bộ cho cụm cảng Làng Khánh thay thế cho công tác xuất than bằng ô tô hiện tại với tổng mức đầu tư dự kiến 167 tỷ đồng. Các dự án trên khi đưa vào hoạt động phục vụ sản xuất sẽ giảm thiểu tối đa ảnh hưởng tới môi trường, góp phần bảo vệ môi trường bền vững cho khu vực TP Hạ Long.
Cùng với Công ty CP Than Hà Tu và Công ty Tuyển than Hòn Gai, thời điểm cuối năm, TKV yêu cầu tất cả đơn vị tập trung bảo vệ môi trường, trong đó ưu tiên phương án phòng chống bụi phát tán. Theo đó, cần tăng cường tưới nước, dập bụi trên các tuyến đường vận chuyển than ra cảng, đất đá ra bãi thải… giảm thiểu phát sinh bụi ảnh hưởng đến môi trường. Tăng cường và củng cố hệ thống phun sương dập bụi các khu sàng tuyển, kho cảng, kho than.
Việc đổ thải đất đá tại các bãi thải theo tầng đúng thiết kế, ưu tiên đổ bãi thải trong, tầng phía dưới vào những ngày hanh khô để giảm phát tán bụi, đặc biệt là các bãi thải: Nam Khe Tam – Đông Khe Sim, Đông Cao Sơn… Các hoạt động nổ mìn, nghiền, vận chuyển và chế biến than trong các mỏ lộ thiên cần tuân thủ đúng quy định. Thời gian tới, các ban chuyên môn của TKV sẽ thường xuyên kiểm tra định kỳ và đột xuất đôn đốc, giám sát việc tưới nước chống bụi của các đơn vị.