Những năm qua Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) TP Uông Bí đã có nhiều hoạt động sôi nổi, thiết thực, tạo sân chơi bổ ích cho người yêu nghệ thuật sáng tạo, cho ra đời nhiều tác phẩm có giá trị. Đặc biệt, các hoạt động của Hội luôn được kết nối với Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử, làm phong phú thêm dòng thơ văn về chốn non thiêng.
Từ năm 2018 thành phố xét tặng Giải thưởng VHNT Trần Nhân Tông, vị vua sáng lập ra Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử, với ý nghĩa tôn vinh các tác giả có những tác phẩm, công trình VHNT, kiến trúc xuất sắc về mảnh đất và con người TP Uông Bí.
Giải thưởng VHNT Trần Nhân Tông TP Uông Bí lần thứ I giai đoạn 2011-2018 được trao cho 31 tác phẩm của 30 tác giả, nhóm tác giả. Năm 2024 thành phố tổ chức trao thưởng Giải thưởng VHNT Trần Nhân Tông lần thứ II, với những sáng tác từ năm 2019-2024. Các tác phẩm yêu cầu phải có nội dung tư tưởng, giá trị cao về nghệ thuật; có tác dụng tích cực trong việc giáo dục, xây dựng con người mới hướng tới chân, thiện, mỹ; góp phần phục vụ lợi ích của cộng đồng, tạo niềm tin, niềm khát vọng trong nhân dân về một TP Uông Bí phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.
Trong tháng 6/2024, Hội VHNT TP Uông Bí là một đầu mối nhận các tác phẩm dự thi, tháng 7/2024 sẽ tham mưu cho Ban Tổ chức thành lập Ban giám khảo tiến hành xét Giải thưởng VHNT Trần Nhân Tông. Theo đó, các tác giả có tác phẩm, công trình nghiên cứu, sáng tạo VHNT thuộc các thể loại văn học (văn xuôi, thơ), âm nhạc, mỹ thuật, nhiếp ảnh nghệ thuật, kiến trúc… gửi hồ sơ, văn bản theo quy định đăng ký tham gia xét giải vòng sơ khảo về Hội VHNT thành phố. Các tác phẩm xuất sắc sẽ được lựa chọn vào vòng chung khảo và trao giải.
Ông Hoàng Quốc Trung, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy, Chủ tịch Hội VHNT thành phố, chia sẻ: Bên cạnh xét giải những tác phẩm VHNT viết về TP Uông Bí, Giải thưởng năm nay chú trọng tôn vinh các tác phẩm có chất lượng tốt viết về Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử, đang có cơ hội cùng với các di tích khác của Quảng Ninh, Bắc Giang, Hải Dương được UNESCO công nhận là di sản thế giới. Để đảm bảo tính khách quan, minh bạch, chúng tôi sẽ tham mưu cho Ban Tổ chức mời những văn nghệ sĩ tiêu biểu, có tài năng, uy tín, phẩm chất, đã giành được những giải thưởng lớn của quốc gia và quốc tế tham gia chấm giải.
Yên Tử có một vị trí rất đặc biệt, là một chủ đề không bao giờ cạn cảm xúc trong các sáng tác thi ca của các văn nghệ sĩ Uông Bí nói riêng, tỉnh Quảng Ninh nói chung. Thơ ca về Yên Tử mang nét hoang sơ, hùng vĩ của thiên nhiên, thấm đẫm chất thiền, nhân sinh của đạo Phật được miêu tả sinh động dưới ngòi bút tài hoa của các văn nghệ sĩ. Tiêu biểu có thể kể đến các sáng tác của các nhà thơ: Chiều Yên Tử (Trần Nhuận Minh), Trăng Yên Tử (Hoàng Quang Thuận), Phiêu du Yên Tử (Trịnh Hoài Phương), Cõi thiêng và Xuân Yên Tử (Vũ Xuân Hồng), Cây Đại chùa Hoa Yên (Đỗ Văn Luyến), Thoáng Xuân Yên Tử (Đinh Văn Thái), Trên cao (Đỗ Đức Nhuận)… Một số tác phẩm âm nhạc: Cõi thiêng (Đỗ Hòa An), Nhớ về Yên Tử (Xuân Quang), Xúc cảm non thiêng (thơ Hoàng Quang Thuận, nhạc Tuấn Phương)…
Hội VHNT TP Uông Bí được thành lập từ tháng 3/1970, đến nay đã có 98 hội viên, trong đó có 16 nghệ sĩ Vùng mỏ, 8 người là hội viên các hội chuyên ngành Trung ương, 62 người là hội viên Hội VHNT Quảng Ninh. Để có các tác phẩm có giá trị, có sức lan tỏa, các văn nghệ sĩ thành phố tiếp tục nỗ lực sáng tác, khai thác các đề tài mang hơi thở của đời sống xã hội, nhất là về Yên Tử. Qua đó góp phần xây dựng Uông Bí ngày càng giàu đẹp, văn minh; thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 17-NQ/TU của Tỉnh ủy về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Quảng Ninh trở thành nguồn lực nội sinh, động lực cho phát triển nhanh, bền vững.
