Dù lãi suất huy động đã xuống mức thấp nhất kể từ dịch COVID-19 nhưng lãi suất cho vay vẫn cao, ngay cả với những lĩnh vực được xếp vào nhóm ưu tiên như kinh doanh lúa gạo…
Chiều 21-9, tại hội nghị kết nối ngân hàng – doanh nghiệp (DN) trên địa bàn TP Hà Nội, do Ngân hàng Nhà nước và UBND TP Hà Nội tổ chức, nhiều DN cho biết lãi suất cho vay vẫn quá cao, vượt quá sức chịu đựng của DN, nhất là trong bối cảnh sức mua giảm, thị trường gặp khó.
Ngành lúa gạo vẫn phải chịu lãi vay cao
Phát biểu tại hội nghị kết nối ngân hàng – DN trên địa bàn TP Hà Nội chiều 21-9, ông Nguyễn Trọng Hoa, giám đốc Công ty TNHH vật tư kết cấu thép, cho biết năm 2023 DN vô cùng khó khăn khi cầu suy giảm. Chia sẻ với DN, từ đầu năm ngân hàng giảm lãi suất cho vay nhưng mức lãi suất cho vay là 7,5%/năm vẫn khá cao.
Bà Nguyễn Thị Huyền Thương, tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Nagakawa, cho rằng lãi suất cho vay còn ở mức cao khiến hiệu quả sản xuất kinh doanh, năng lực tài chính của DN suy giảm bởi theo tính toán, chi phí lãi suất rất cao, chiếm khoảng 2% tổng chi phí sản xuất kinh doanh của DN.
Theo bà Trịnh Thị Ngân – Hiệp hội DN nhỏ và vừa TP Hà Nội, cần giảm tiếp lãi suất đối với khoản vay dài hạn để giúp DN đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh, đổi mới thiết bị, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường. Ông Lê Vĩnh Sơn, chủ tịch Hội DN sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực của Hà Nội, mong mỏi các ngân hàng nên chủ động giảm lãi suất cho các khách hàng hiện hữu chứ không đợi DN đề xuất.
Trước đó, trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Trần Phước Hưng, giám đốc Công ty TNHH lương thực Phước Hưng (Cần Thơ), cho biết công ty có khoản vay 45 tỉ đồng để thu mua sản xuất và xuất khẩu lúa gạo. Đầu năm nay, lãi suất cho vay là 9,5%/năm, rồi xuống 8%/năm và từ ngày 8-9 mới hạ xuống còn 6,5%/năm. Nhưng đây là lãi suất vay áp cho vốn lưu động có thời gian vay ngắn, chỉ 5 tháng.
Với khoản vay đầu tư, có thời hạn dài hơi, lãi suất vẫn ở mức rất cao. Ông Hưng cho biết nhìn thấy cơ hội ở thị trường xuất khẩu lúa gạo trong những năm tới và cần vay ngân hàng thêm 130 tỉ đồng vốn trung, dài hạn để đầu tư máy móc, hệ thống công nghệ sấy và xay xát lúa gạo cho dây chuyền sản xuất có quy mô 6ha. Nhưng khoản vay này ngân hàng chào đến 9 – 9,5%/năm khiến ông ngán ngại.
“Tôi mong mỏi lãi suất cho vay khoảng 7%/năm chứ với mức lãi mà ngân hàng đang chào, DN không dám vay để mở rộng sản xuất kinh doanh hay tính chuyện làm ăn bài bản, lâu dài”, ông Hưng bày tỏ.
Phí trả nợ trước hạn quá cao
Không chỉ kiến nghị giảm lãi suất, các DN cũng đề xuất ngân hàng giảm phí, trong đó có phí phạt trả nợ trước hạn chỉ nên còn 1% chứ nếu áp dụng 3 – 4%/năm, thậm chí 5% thì DN sẽ vô cùng khó khăn. Bên cạnh đó, các ngân hàng cần áp dụng công nghệ vào quá trình phê duyệt để cắt giảm thủ tục rườm rà và rút ngắn thời gian thẩm định.
Phát biểu tại hội nghị, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đánh giá tình hình sức khỏe của DN vẫn còn nhiều khó khăn, đồng thời yêu cầu các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí, để giảm lãi suất các hợp đồng vay mới và cả các khoản vay cũ.
Song song đó là rà soát thủ tục, hồ sơ vay vốn để giảm thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian xử lý, cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ để tháo gỡ khó khăn cho DN và người dân.
“Các tổ chức tín dụng cần tăng cường đồng hành với DN, thường xuyên làm việc với DN để thấy rõ tầm quan trọng đối với việc quản trị dòng tiền, tính khả thi của dự án… nhằm tăng khả năng tiếp cận tín dụng của DN. Có thể có nhiều DN tốt nhưng hồ sơ vay vốn không chứng minh được khả năng trả nợ nên đôi khi khó khăn. Nhưng nếu minh bạch chứng từ, báo cáo tình hình hoạt động của DN sẽ thuận lợi hơn”, bà Hồng nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Thanh Tùng, tổng giám đốc Vietcombank, cho biết từ đầu năm đến nay ngân hàng này gặp khó khăn trong tăng trưởng tín dụng do khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế do xuất khẩu giảm, đơn hàng giảm, khả năng mở rộng sản xuất kinh doanh của DN giảm… Như tín dụng tám tháng đầu năm trên địa bàn Hà Nội – nơi tập trung nhiều tập đoàn, tổng công ty lớn – giảm 2,2%.
Theo khảo sát của Vietcombank, DN chưa yên tâm về xu hướng mặt bằng lãi suất có duy trì như hiện nay hay không nên những tháng đầu năm, DN lớn hạn chế đầu tư mới. Ngoài ra, dư nợ FDI, dư nợ lĩnh vực bất động sản và cho vay tiêu dùng bất động sản cũng giảm mạnh.
Để hỗ trợ khách hàng, tổng giám đốc Vietcombank cam kết tiếp tục tiết giảm chi phí để từ nay đến cuối năm giảm tiếp lãi suất cho vay. Bên cạnh việc giảm lãi suất đối với khoản vay mới, ngân hàng này cũng cam kết giảm tiếp lãi suất đối với dư nợ hiện hữu, với tổng số tiền 1.850 tỉ đồng lợi nhuận trong năm nay. Đối với phí trả nợ trước hạn, ngân hàng sẽ linh hoạt, đảm bảo lợi ích của cả hai bên.