Đông Triều có thế mạnh trong sản xuất nông nghiệp với rất nhiều sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, trong đó quả na là một trong số những sản phẩm chủ lực, góp phần đáng kể vào phát triển kinh tế của địa phương, cải thiện đời sống nhân dân. Để có một mùa na thành công, đem lại giá trị kinh tế cao, hiện TX Đông Triều đang triển khai, đổi mới nhiều giải pháp để quảng bá, xúc tiến tiêu thụ na.
Theo thống kê, toàn TX Đông Triều có 14/21 xã, phường trồng cây na, với tổng diện tích trên 912ha, năng suất đạt 124,6 tạ/ha và cho sản lượng 11.366 tấn. Trong những năm qua, với sự quan tâm của chính quyền địa phương và sự hỗ trợ của Nhà nước, những hộ trồng na của thị xã đã được tham gia nhiều lớp đào tạo, tập huấn, tham quan học tập về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây na, nhất là kỹ thuật sản xuất theo tiêu chuẩn mới (VietGAP, GlobalGAP…). Đến nay, trên địa bàn thị xã đã có 355ha na được chứng nhận VietGAP (chiếm 40% tổng diện tích na); năm 2022, thị xã thu hoạch sản lượng trên 11.400 tấn, mang lại giá trị kinh tế gần 286 tỷ đồng (tăng gần 72 tỷ đồng so với năm 2021).
Tuy đã đạt được những kết quả tích cực, nhưng để phát huy hơn nữa tiềm năng của cây na, mang lại thu nhập kinh tế cao cho người dân thì việc quảng bá, xúc tiến tiêu thụ của địa phương cần được quan tâm và thực hiện chuyên nghiệp hơn nữa. Bởi thực tế hiện nay việc kết nối giữa người sản xuất, thương lái còn mang tính tự phát, chưa có sự vào cuộc của chính quyền địa phương, do đó đầu ra không ổn định, giá cả phụ thuộc vào thương lái.
Việc liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm về quả na có chất lượng tốt, sản xuất theo hướng hữu cơ, quy trình VietGAP chưa được triển khai phổ biến trên địa bàn, do đó giá trị của sản phẩm này chưa có sự khác biệt so với các nhà vườn sản xuất theo hướng truyền thống. Mặt khác, các vườn na dai hiện nay đa phần đang có chiều hướng suy thoái, năng suất, phẩm chất giảm dần dẫn đến hiệu quả sản xuất cũng ngày một suy giảm, quả nhỏ, trung bình năng suất chỉ dao động từ 20-25kg/cây, sản lượng đạt khoảng 10-12,5 tấn quả/ha, do đó giá trị không cao.
Nhằm từng bước khắc phục hạn chế, giữ vững thương hiệu na Đông Triều, tạo được niềm tin với người tiêu dùng, hiện TX Đông Triều đang tập trung nhiều giải pháp nâng cao chất lượng và công tác xúc tiến, tiêu thụ sản phẩm. Theo đó, thị xã đã chỉ đạo các xã, phường tăng diện tích đối với cây na lên đến 990ha (tăng khoảng 80ha so với thời điểm hiện tại). Ngoài ra, thị xã cũng đang triển khai thực hiện dự án phục tráng các giống na đang được trồng tại địa phương, đảm bảo năng suất của giống được phục tráng đạt trên 150 tạ/ha; tiến hành thay thế 30% diện tích na hiệu quả thấp đang trong tình trạng suy thoái bằng các giống đã được phục tráng.
Mục tiêu đặt ra là đến năm 2025, trên địa bàn thị xã sẽ duy trì và nhân rộng 665ha đạt chứng nhận VietGAP, 100% diện tích còn lại sản xuất áp dụng theo tiêu chuẩn VietGAP; 65ha được chứng nhận tiêu chuẩn hữu cơ, 65ha sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ.
Ông Nguyễn Văn Nhi, Phó Chủ tịch UBND xã Việt Dân, cho biết: Hơn 200ha na của Việt Dân đã có diện tích già cỗi, năng suất thấp. Năm 2023, xã Việt Dân sẽ hoàn thành việc cải tạo và thay thế diện tích na già cỗi trên địa bàn và xây dựng các mô hình na VietGAP. Hiện tại địa phương đang thử nghiệm trên 7ha sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ.
Cùng với nâng cao chất lượng quả na, năm nay nhiều hộ dân xã Việt Dân cũng đã mạnh dạn liên kết với Công ty TNHH Han Nông (Hàn Quốc) trong triển khai dự án Chuỗi liên kết hoạt động khu du lịch trải nghiệm miệt vườn Han Nông để đẩy mạnh việc tiêu thụ. Hiện Công ty TNHH Han Nông đang liên kết hợp tác với Công ty Du lịch MOTU Tour và Công ty Du lịch Hana của Hàn Quốc để trở thành điểm dừng chân trải nghiệm của khách Hàn Quốc đến tham quan nông trại trái cây. Việc đưa vào vận hành mô hình đã tạo tiềm năng về tiêu thụ nông sản cho bà con nông dân quanh khu vực với sản lượng tiêu thụ trái cây các loại dự kiến 200-300kg/ngày.
Ông Nguyễn Văn Tuyên, thôn Tân Thành, xã Việt Dân, chia sẻ: Gia đình tôi có gần 1ha na, trước đây chủ yếu bán cho thương lái nên giá bán không cao. Tuy nhiên, từ khi tham gia vào mô hình đã giúp chúng tôi có thêm một kênh tiêu thụ mới với giá bán cao hơn so với thương lái thu mua. Không những thế, chúng tôi còn có thêm cơ hội để quảng bá sản phẩm trái cây của địa phương đến với nhiều du khách quốc tế.
Bên cạnh sự chủ động của các hộ dân và doanh nghiệp, để tìm kiếm những giải pháp đầu ra bền vững cho quả na, ngày 5/8 vừa qua, TX Đông Triều đã tổ chức Hội nghị xúc tiến tiêu thụ na. Thông qua hội nghị đã tạo cơ hội cho các hợp tác xã, hộ sản xuất na và các đơn vị đầu mối kinh doanh gặp gỡ, tìm hiểu nhu cầu, phương thức thu mua, thanh toán và các điều kiện trong ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm. Cùng với kết nối tiêu thụ trực tiếp, thị xã cũng tăng cường và nâng cao hoạt động marketing điện tử, ứng dụng công nghệ số trong việc quảng bá và tiêu thụ sản phẩm na. Với giá na dai loại 1 đạt 50.000 đồng/kg, loại 2 giá 30.000/kg, na bở loại 1 đạt 150.000 đồng/kg, TX Đông Triều kỳ vọng doanh thu năm nay từ na sẽ đạt khoảng 300 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Văn Đức, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết: Việc kết nối, liên kết tiêu thụ theo chuỗi đối với quả na là rất cần thiết, vì hiện nay việc sản xuất na đã bảo đảm quy trình và thị xã cũng đã dày công gây dựng nhãn hiệu na dai Đông Triều. Thông qua hội nghị giúp chính quyền địa phương nắm được tâm tư nguyện vọng của cả người trồng và tổ chức, cá nhân thu mua để có giải pháp nâng cao giá trị, chất lượng sản phẩm, thúc đẩy kết nối mở rộng thị trường. Đồng thời người dân và doanh nghiệp cũng nắm được định hướng phát triển cây na, vị thế, vai trò của cây na để tiếp tục ưu tiên đầu tư phát triển sản phẩm, đa dạng hoá thị trường tiêu thụ.
