Tiên Yên là địa phương có nhiều dân tộc sinh sống, chính vì vậy vùng đất này mang nhiều sắc màu văn hóa dân gian. Đầu năm ở Tiên Yên sẽ diễn ra nhiều lễ hội và trò chơi dân gian mang sắc thái riêng vốn có của các dân tộc nơi đây, khi du khách thập phương đến đây sẽ được trải nghiệm nhiều điều thú vị.
Tiên Yên có nhiều dân tộc cùng sinh sống gồm: Kinh, Tày, Dao, Sán Dìu, Sán Chỉ, Hoa, Thái, Cao Lan… nên có một nền văn hóa nghệ thuật đa dạng đặc sắc.
Đến với Tiên Yên vào đầu năm mới du khách sẽ được trải nghiệm Ngày hội Văn hóa, thể thao dân tộc Tày huyện Tiên Yên và Lễ hội Đình Đồng Đình năm 2024. Lễ hội được diễn ra 2 ngày 24-25/2/2024 (tức ngày 15,16 tháng Giêng), tại Nhà văn hóa dân tộc Tày huyện Tiên Yên. Đến với lễ hội du khách thập phương sẽ hiểu sâu sắc thêm về văn hóa của bà con dân tộc Tày, đồng thời được trải nghiệm các chương trình giao lưu văn nghệ và thi trình diễn trang phục duyên dáng dân tộc Tày, nhảy sạp, lửa hội. Cùng với đó là các môn thi đấu thể thao gồm: Đẩy gậy, kéo co, bắn nỏ, bóng chuyền hơi nam, nữ, đua bè mảng nam. Bên cạnh đó còn có các gian hàng ẩm thực và nông, lâm sản địa phương phục vụ du khách đến với lễ hội.
Để hiểu hơn về phong tục tập quán đặc sắc của cộng đồng dân tộc Dao trên địa bàn huyện Tiên Yên, du khách có thể đến với Lễ hội Văn hóa, thể thao dân tộc Dao và khai mạc chợ phiên văn hóa vùng cao Hà Lâu vào 2 ngày là 16-17/3/2024 (tức ngày 7-8/2 âm lịch). Lễ hội Văn hóa, thể thao dân tộc Dao được tổ chức tại sân thể thao xã Hà Lâu. Chợ phiên vùng cao tổ chức tại chợ phiên văn hóa vùng cao Hà Lâu. Đến với lễ hội du khách sẽ được xem phần tái hiện lại Lễ cấp sắc, Lễ rước dâu của người Dao; giao lưu văn nghệ đặc trưng của người Dao và các môn thể thao như: Kéo co, đẩy gậy, bắn nỏ nam nữ, đi cà kheo nam nữ, giao lưu bóng đá nữ, trình diễn trang phục dân tộc Dao, nhảy sạp…
Trong những ngày tết, tại các xã của huyện Tiên Yên cũng sẽ diễn ra các hoạt động như: Hát then của người Tày, Soọng cô của người Sán Dìu, Soóng cọ của người Sán Chỉ. Bên cạnh đó có các hoạt động văn hóa – thể thao mừng Đảng – Mừng xuân của các địa phương như: Ném còn, đánh cầu, đánh gụ, đẩy gậy…
Để tổ chức các lễ hội và trò chơi dân gian đầu xuân trên địa bàn diễn ra an toàn, vừa mang đậm bản sắc truyền thống, vừa mang đậm hơi thở thời đại. Ông Tạ Vĩnh Thắng, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Tiên Yên, cho biết: Huyện đã sớm xây dựng kế hoạch, chỉ đạo các phòng, ban và địa phương tích cực chuẩn bị những điều kiện tốt nhất cho các lễ hội đầu xuân theo đúng chỉ đạo của huyện. Các hoạt động được tổ chức với quy mô, hình thức khác nhau nhưng đều là dịp để người dân và du khách gần xa có dịp tìm hiểu những phong tục, nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc đặc trưng vốn có của Tiên Yên.
Việc quan tâm đầu tư vào các lễ hội, chọn lọc một số lễ hội đặc sắc, ấn tượng của huyện Tiên Yên để duy trì, phát huy bản sắc văn hóa, kết hợp tổ chức các hoạt động, các trò chơi dân gian mà huyện đang làm không chỉ góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng, tham quan, thưởng ngoạn của nhân dân trong dịp đầu xuân mới mà còn tạo điểm nhấn ấn tượng đặc sắc cho địa phương về các lễ hội đầu xuân mới. Qua đó giúp người dân, du khách gần, xa tìm hiểu thêm về lịch sử, phong tục tập quán, giá trị truyền thống của đồng bào dân tộc, góp phần nâng cao tình đoàn kết giữa các dân tộc anh em trên địa bàn huyện.
