Hoa đào là biểu tượng mùa xuân của miền Bắc dịu dàng, ấm áp, rạng rỡ và tràn đầy sức sống. Vì vậy từ xa xưa, người người, nhà nhà dù thiếu thốn vẫn cố dành dụm để mua một cành đào nhỏ về trưng trong nhà. Những ngày giáp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, về với xã Hạ Long – mảnh đất “thủ phủ” của đào phai Vân Đồn, có lẽ ai cũng có cảm nhận Tết đến sớm hơn. Dọc hai bên đường đi, hàng nghìn cây đào đã bắt đầu nảy chồi, chớm nụ, nhiều bông đã bung nở, khoe sắc thắm, hứa hẹn một mùa đào tết đẹp như ý.
Cùng với đào Nhật Tân (Hà Nội), đào Sa Pa (Lào Cai), đào Vân Đồn cũng đã có thương hiệu trên thị trường, được nhiều người sành chơi đào tìm về mua mỗi dịp Tết. Từ nhiều năm nay, huyện Vân Đồn là vùng trồng đào lớn nhất tỉnh Quảng Ninh, với diện tích khoảng trên 70ha, nằm chủ yếu ở các xã Hạ Long, Đông Xá, Bình Dân, Đoàn Kết và thị trấn Cái Rồng. Nghề trồng đào đã đem lại thu nhập, hiệu quả kinh tế, góp phần nâng cao đời sống cho người dân nơi đây.
Chúng tôi có dịp ghé thăm vườn đào rộng gần 4.000m2 của gia đình anh Đặng Văn Thành (thôn 7, xã Hạ Long) được đánh giá là một trong những vườn đào đẹp của xã. Từ khoảng một tháng nay, anh Thành khá bận rộn với công việc chăm sóc, theo dõi tiến độ của hoa để đảm bảo hoa nở đúng dịp Tết.
Anh Thành kể: Từ cuối tháng 11, gia đình tôi bắt đầu vặt lá cho cây đào, việc này giúp các chất dinh dưỡng tập trung nuôi thân, nuôi chồi, nụ để hoa nở đẹp và đều. Riêng những bông hoa đào nở trước chỉ để lại một vài bông điểm xuyết, còn lại cũng tỉa bớt cho hoa ra đẹp mắt hơn. Chăm sóc hoa đào thì không quá tốn công, không phải chăm thường xuyên mà theo định kỳ làm cỏ, nắm bắt tình hình sâu bệnh nếu có để xử lý, còn lại, thời gian quan trọng nhất là thời điểm trước Tết. Dù phụ thuộc vào yếu tố thời tiết khá nhiều, song những nhà vườn trồng đào lâu năm cũng rút ra những kinh nghiệm dự đoán đào nở sớm, nở muộn để có phương án chăm sóc phù hợp đảm bảo phục vụ vụ hoa Tết.
Gia đình anh Thành hiện có khoảng 700 gốc đào trồng gối nhau, gốc già nhất đến nay đã được 8 năm. Theo anh Thành, các gốc đào trồng từ 4-5 năm là phù hợp để bán đảm bảo hoa đẹp và cho thu nhập ổn định. Trung bình mỗi vụ đào Tết, gia đình anh Thành bán được khoảng 50% gốc đào hiện có trong vườn với giá thấp nhất khoảng 2 triệu đồng/cây.
Là người đã có kinh nghiệm trồng đào phai Vân Đồn được trên 20 năm, ông Lê Quang Huy (thôn 5, xã Hạ Long) đến nay đã truyền nghề cho các con. Vườn đào nhà ông vừa có đào mọc tự nhiên vừa có đào thế song tất cả đều là đào giống bản địa của Vân Đồn nên được rất nhiều khách xuống chọn và đặt trước từ dịp cuối năm Dương lịch.
Ông Lê Quang Huy chia sẻ: Đào phai Vân Đồn vốn là giống đào bản địa, mọc tự nhiên rất phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu ở đây nên giống cây trồng bao năm nay vẫn rất đẹp. Mặc dù sinh trưởng ở môi trường cằn cỗi, lại thêm sương gió vùng biển, thân cây tuy xù xì, thô ráp, nhưng hoa rất to, thắm sắc. Điều thú vị và được đánh giá cao nhất chính là đặc trưng hoa nở “đuổi” ở giống đào phai này. Tức là hoa không nở rộ cùng một thời điểm như giống đào khác, mà các cành nở xen kẽ, nối tiếp theo thời gian nên thường cho hoa rất bền, vì thế mà cành đào phai Vân Đồn đón xuân sẽ luôn ngập tràn hoa nở, kéo dài cả tháng.
Tại các nhà vườn trồng đào ở Vân Đồn, cùng với những nhà trồng đào để mọc tự nhiên thì có một số nhà trồng đào thế. Đào thế là những cây được chọn, mất nhiều công chăm sóc, uốn tỉa để làm sao ra được đúng thế mong muốn. Chính vì vậy, đào thế thường có giá cao hơn nhiều so với đào thường. Theo đánh giá của các nhà vườn trồng đào, năm nay thời tiết có nhiều thuận lợi cho việc trồng đào và ra hoa đúng dịp Tết.
Ông Lê Văn Hoán, Phó Chủ tịch UBND xã Hạ Long, cho biết: Thực hiện chủ trương phát triển nông nghiệp của huyện, từ năm 2000, cây đào phai Vân Đồn được quan tâm phát triển mạnh. Đặc biệt, từ khoảng năm 2008, xã Hạ Long đã phát huy thế mạnh, không ngừng nhân rộng diện tích trồng đào phai bản địa Vân Đồn nhằm mang lại giá trị kinh tế cao, nâng cao đời sống cho nhân dân.
Toàn xã hiện có 100 hộ trồng đào phai với tổng diện tích trên 50ha. Để tiếp tục giữ gìn, phát triển, khẳng định thương hiệu đào phai bản địa, xã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân mở rộng diện tích đất nông nghiệp để trồng đào. Ngày 24 tháng Chạp tới đây, xã sẽ tổ chức hội chợ hoa đào nhằm quảng bá, giới thiệu vẻ đẹp của cây đào phai Vân Đồn đến du khách bốn phương.
Những ngày này, khách hàng từ khắp mọi nơi đều về Vân Đồn để chọn mua cho gia đình một cành đào ưng ý chơi Tết. Những cánh hoa đào cũng đang đua nhau khoe sắc thắm đón xuân mang theo sinh khí mới, sức sống mới, gửi gắm bao may mắn, hạnh phúc đến với mọi người, mọi nhà.
