Năm 2024, TP Cẩm Phả triển khai công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) đối với 14 dự án (6 dự án vốn ngân sách, 8 dự án vốn ngoài ngân sách). Hiện công tác GPMB nhiều dự án chưa đảm bảo tiến độ đề ra, ảnh hưởng đến thi công và tỷ lệ giải ngân vốn.
Để đảm bảo công tác GPMB các dự án đạt hiệu quả, Ban Chỉ đạo GPMB TP Cẩm Phả xác định phương châm làm đến đâu, chắc đến đó, dứt điểm, công khai, minh bạch, đảm bảo đầy đủ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, tổ chức. Đồng thời, chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị, UBND các phường, xã trên địa bàn chủ động giải quyết công việc thuộc chức năng, nhiệm vụ, phạm vi, lĩnh vực phụ trách; phối hợp, tham mưu UBND thành phố tháo gỡ kịp thời các vướng mắc, giải quyết dứt điểm các tồn đọng, không để ảnh hưởng đến tiến độ thi công các dự án.
Tuy nhiên, đến thời điểm này, công tác GPMB nhiều dự án vẫn chưa đảm bảo theo tiến độ, kế hoạch đề ra, làm ảnh hưởng đến quá trình thực hiện thi công các dự án, nhất là đối với những dự án trọng điểm của tỉnh, như: Dự án cải tạo, nâng cấp QL279 đoạn Km0+00 đến Km8+600 thuộc địa phận TP Cẩm Phả; dự án hệ thống đường ống cấp nước hồ chứa nước Khe Giữa (xã Dương Huy).
Đối với dự án cải tạo, nâng cấp QL279 đoạn Km0+00 đến Km8+600, theo báo cáo của UBND TP Cẩm Phả, dự án đi qua địa bàn phường Quang Hanh ảnh hưởng đến 11 tổ chức, 108 hộ gia đình, với tổng diện tích đất thu hồi trên 61ha. Mặc dù dự án đã được khởi công từ cuối năm 2023, tuy nhiên đến nay, phần diện tích GPMB nằm trong ranh giới dự án vẫn chưa thể hoàn thành, ảnh hưởng đến tiến độ thi công và tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công.
Hiện tại, công tác GPMB của dự án này mới hoàn thành việc bồi thường, di dời 12 ngôi mộ trong ranh giới dự án; hoàn thành GPMB một phần diện tích đất công. Những diện tích đất phải bàn giao mặt bằng thuộc các hộ dân mới dừng lại ở việc hoàn thành công tác điều tra, đo đạc, kiểm đếm đất đai, tài sản trên đất; phê duyệt bộ đơn giá bồi thường cây trồng; họp xem xét thẩm định phương án giá đất.
Từ việc không có mặt bằng sạch nên sau nửa năm hoàn thành công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu, các đơn vị trúng thầu chưa thể triển khai thi công rầm rộ theo kế hoạch đề ra, thậm chí phải thuê mặt bằng cách xa công trình hơn 5km để thi công đúc dầm cầu cùng các cấu kiện. Hiện, công tác giải ngân cho dự án mới được 2tỷ/600 tỷ đồng đã bố trí cho dự án trong năm 2024, ảnh hưởng lớn tiến độ giải ngân vốn đầu tư công ngân sách cấp tỉnh.
Còn tại dự án hệ thống đường ống cấp nước hồ chứa nước Khe Giữa (xã Dương Huy), hiện công tác GPMB cũng chậm so với kế hoạch. Hết tháng 6/2024, UBND TP Cẩm Phả mới phê duyệt phương án bồi thường đối với 67/84 hộ, hiện mới có 52 hộ nhận tiền và bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư để thi công tại hiện trường, với diện tích khoảng 12.653m2; 15/67 hộ dân còn lại UBND TP Cẩm Phả đã ban hành các quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường và tuyên truyền, vận động các hộ, nhưng đến nay các hộ chưa đồng thuận nhận tiền và bàn giao mặt bằng.
Bên cạnh việc tuyên truyền, vận động, hiện nay, TP Cẩm Phả chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị liên quan tập trung hoàn thiện hồ sơ và tổ chức thực hiện cưỡng chế đối với các hộ dân không đồng thuận, phấn đấu bàn giao toàn bộ mặt bằng sạch cho chủ đầu tư thi công trước ngày 15/7/2024.
Do thiếu mặt bằng sạch nên dự án đang phải thi công cầm chừng, có thời điểm phải ngừng thi công, dẫn đến chậm tiến độ so với kế hoạch, phải gia hạn thời gian thi công và khó có thể hoàn thành vào cuối năm 2024 theo quyết định điều chỉnh của UBND tỉnh (Quyết định số 629/QĐ-UBND ngày 8/3/2024).
Theo báo cáo giải trình trước Ban Chấp hành Đảng bộ TP Cẩm Phả vừa qua, UBND TP Cẩm Phả chỉ rõ, việc để chậm trễ GPMB các dự án trên địa bàn có một phần thiếu trách nhiệm trong công tác phối hợp giữa các phòng, ban, đơn vị, địa phương liên quan; còn tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, đặc biệt tại các phường, xã trong công tác xét duyệt nguồn gốc đất và công tác tham mưu xây dựng phương án bồi thường của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố. Từ đó, dẫn đến nhiều thông báo thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường còn xảy ra sai sót, nhầm lẫn dẫn đến phải điều chỉnh, sửa đổi ngay sau khi ban hành, ảnh hưởng đến quá trình GPMB.
