Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố một số kết quả chính của cuộc điều tra xu hướng kinh doanh của các tổ chức tín dụng (TCTD) quý IV/2024.
Cuộc điều tra được tiến hành từ ngày 25/5/2024 đến ngày 11/6/2024. Đối tượng là toàn bộ các TCTD và chi nhánh NHNN tại Việt Nam, tỷ lệ trả lời đạt 96%.
Lãi suất huy động sẽ còn tăng nhẹ, lãi suất cho vay giảm
Kết quả điều tra cho thấy, nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng của khách hàng (nhu cầu gửi tiền, sử dụng dịch vụ thanh toán, thẻ và nhu cầu thanh toán) được các TCTD nhận định chỉ phục hồi nhẹ trong quý II/2024, thấp hơn nhiều so với mức kỳ vọng.
Trong đó, nhu cầu gửi tiền, sử dụng dịch vụ thanh toán và thẻ được nhận định “cải thiện” nhiều hơn so với nhu cầu vay vốn trong cùng kỳ. Tại thời điểm cuối quý II/2024, nhu cầu vay vốn của các doanh nghiệp được nhận định cao hơn nhu cầu vay vốn của khách hàng cá nhân và TCTD khác.
Các TCTD dự báo nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng của khách hàng có thể “cải thiện” tốt hơn trong quý III/2024 so với quý II/2024 và trong năm 2024 so với năm 2023 khi nền kinh tế có nhiều diễn biến tích cực và phục hồi, trong đó nhu cầu vay vốn được kỳ vọng “cải thiện” nhiều hơn nhu cầu gửi tiền và thanh toán.
Theo nhận định của các TCTD, thanh khoản của hệ thống ngân hàng trong quý II/2024 vẫn duy trì trạng thái “tốt”, có cải thiện, gần đạt mức dự báo ở kỳ trước. Các TCTD dự báo tình hình thanh khoản sẽ tiếp tục cải thiện trong quý III/2024 và cả năm 2024 so với năm 2023.
Kết quả điều tra cho thấy, nhiều TCTD đã hoặc dự kiến tăng nhẹ lãi suất huy động, tính chung cả năm 2024 vẫn dự kiến giảm nhẹ lãi suất huy động so với cuối năm ngoái, trong khi đó các TCTD tiếp tục dự kiến giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp tiếp cận tín dụng, đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh.
Theo kết quả điều tra kỳ này, trong 2 tháng đầu quý II/2024, các TCTD cho biết, tiếp tục điều chỉnh giảm giá bình quân các sản phẩm, dịch vụ nhưng với xu hướng thu hẹp dần. Trong đó, các TCTD cho biết, đã điều chỉnh giảm lãi suất biên hơn so với phí dịch vụ. Giá bình quân các sản phẩm, dịch vụ được các TCTD dự kiến giữ ổn định trong quý III/2024, cả năm 2024 và được dự báo tăng nhẹ trở lại trong năm 2025.
Đúng như dự báo ở kỳ điều tra trước, mặt bằng rủi ro (MBRR) tổng thể của các nhóm khách hàng được các TCTD nhận định, tiếp tục “tăng” trong quý II/2024 và được dự báo tiếp tục xu hướng “tăng nhẹ” trong qúy III/2024. Đánh giá tổng thể năm 2024, các TCTD dự báo, MBRR tổng thể của các nhóm khách hàng tiếp tục tăng nhẹ, nhưng tốc độ tăng MBRR đã chậm lại nhiều so với năm 2023.
Riêng rủi ro của các nhóm khách hàng là TCTD được nhận định tăng nhẹ trong quý II/2024, xét chung cả năm 2024, MBRR của nhóm này được kỳ vọng không thay đổi so với năm 2023. Huy động vốn toàn hệ thống được kỳ vọng tăng bình quân 3,3% trong quý III/2024 và tăng 10,1% trong năm 2024, điều chỉnh cao hơn mức dự báo 9,9% ghi nhận tại kỳ điều tra trước.
Tín dụng cả năm tăng 13,6%, lợi nhuận kỳ vọng tăng trong năm 2024
Dư nợ tín dụng toàn hệ thống được kỳ vọng tăng bình quân 3,7% trong quý III/2024 và tăng 14,1% trong năm2024, điều chỉnh tăng 0,47% so với mức dự báo 13,6% tại kỳ điều tra trước. Các TCTD cho biết, tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tín dụng tiếp tục có biểu hiện “tăng nhẹ” trong quý II/2024, chưa đạt được kỳ vọng “giảm nhẹ” như kết quả tại thời điểm quý I/2024. Tuy nhiên, các TCTD kỳ vọng tỷ lệ nợ xấu có thể giảm trong quý III/2024.
Theo kết quả điều tra, tình hình kinh doanh tổng thể và lợi nhuận trước thuế của hệ thống ngân hàng trong quý II/2024 có cải thiện nhưng chưa thực sự rõ nét so với quý I/2024 và chưa đạt được như kỳ vọng của TCTD tại kỳ điều tra trước. 70-75,5% TCTD kỳ vọng tình hình kinh doanh sẽ khả quan hơn trong quý III/2024 và cả năm 2024.
Trong năm 2024, 86,2% TCTD kỳ vọng lợi nhuận trước thuế tăng trưởng dương so với năm 2023, bên cạnh đó, vẫn có 11% TCTD lo ngại lợi nhuận tăng trưởng âm trong năm 2024 (cao hơn tỷ lệ 10,1% TCTD kỳ vọng tại kỳ điều tra trước) và 2,8% ước tính lợi nhuận không thay đổi.
Trong quý II/2024, các TCTD đánh giá các nhân tố nội tại tiếp tục có cải thiện so với quý trước, và dự kiến tiếp tục cải thiện trong cả năm 2024. Trong đó, nhân tố “Chính sách lãi suất, tín dụng, tỷ giá của đơn vị” cùng với “Chính sách và dịch vụ chăm sóc khách hàng của đơn vị” tiếp tục được đa số các TCTD đánh giá là hai nhân tố quan trọng nhất ảnh hưởng tích cực tới tình hình kinh doanh của đơn vị trong quý II và dự kiến cho cả năm 2024.
Tuy nhiên, vẫn có 5,6% TCTD lo ngại tổng thể các nhân tố nội tại làm ”suy giảm” tình hình kinh doanh của đơn vị trong năm 2024, chủ yếu là do nhân tố “Năng lực tài chính của đơn vị” cùng với “Khả năng sáng tạo, cải tiến sản phẩm của đơn vị”. Các TCTD đánh giá “Cầu của nền kinh tế đối với sản phẩm dịch vụ của đơn vị” là nhân tố khách quan quan trọng nhất giúp “cải thiện” tình hình kinh doanh của TCTD trong quý II/2024.
Nhưng dự kiến cho cả năm 2024, “Chính sách tín dụng, lãi suất và tỷ giá của NHNN” được kỳ vọng là nhân tố khách quan quan trọng nhất giúp “cải thiện” tình hình kinh doanh của TCTD, tiếp theo là “Điều kiện kinh doanh và tài chính của khách hàng” và “Cầu của nền kinh tế đối với sản phẩm dịch vụ của đơn vị”.
Trong khi đó, “Sự cạnh tranh từ các TCTD khác” tiếp tục được đánh giá là nhân tố quan trọng nhất tác động tiêu cực làm “suy giảm” tình hình kinh doanh của TCTD trong quý II/2024 và dự kiến cả năm 2024.
Theo nhận định của các TCTD, tình hình lao động, việc làm của ngành tài chính ngân hàng diễn biến tích cực trong quý II/2024 và được kỳ vọng tiếp tục khả quan trong quý III/2024 cũng như cả năm 2024.
