Đội cấp cứu mỏ bán chuyên của các mỏ trong TKV là đội hình những người thợ lò giỏi, có kỹ năng sử dụng thành thạo mọi thiết bị cứu hộ chuyên dụng, có kỷ luật và lòng dũng cảm. Khi sự cố xảy ra, họ chính là những người đầu tiên, nhanh chóng tiếp cận, xử lý bước đầu trong công tác cứu hộ, cứu nạn tại chỗ, khắc phục sự cố, tai nạn xảy ra trong quá trình sản xuất ở các đơn vị ngành Than. Chính vì vậy, bên cạnh việc phát triển lực lượng cứu hộ mỏ chuyên nghiệp, TKV và các đơn vị khai thác than hầm lò luôn chú trọng công tác bồi dưỡng năng lực cho đội cấp cứu mỏ bán chuyên.
Mặc dù khoa học và công nghệ khai thác mỏ ngày càng phát triển, nhưng do nhiều yếu tố khác nhau, những nguy cơ tai nạn mỏ hầm lò vẫn chưa được loại bỏ hoàn toàn. Trung bình một năm, TKV xảy ra từ 9-11 vụ sự cố mỏ hầm lò, gây thương vong cho người và thiệt hại về sản xuất. Để giảm thiểu hậu quả sự cố, tai nạn mỏ, các đơn vị khai thác than hầm lò đều thành lập một lực lượng đặc biệt, tại chỗ, làm nhiệm vụ xử lý bước đầu khi những sự cố mỏ xảy ra. Lực lượng này được hình thành từ các nhân tố điển hình tại các đơn vị khối khai thác và đào lò, có sức khỏe tốt, tuổi đời trẻ và tinh thần nhiệt huyết, sẵn sàng vì đồng đội. Để hoạt động của đội cấp cứu mỏ bán chuyên được nền nếp và quy củ, các đơn vị sẽ hợp đồng với Trung tâm Cấp cứu mỏ TKV để đào tạo, huấn luyện đội viên đội cấp cứu mỏ, thành thạo sử dụng các thiết bị cứu hộ chuyên dùng cũng như rèn luyện thể lực một cách bài bản.
Vì vậy, tuy bán chuyên, nhưng những năm qua, lực lượng này luôn được TKV và các mỏ đào tạo rất bài bản, được đầu tư thiết bị cứu hộ hiện đại và tập huấn, thao diễn thường xuyên. Năng lực và trình độ tác chiến của đội ngũ này được các chuyên gia đánh giá là không thua kém lực lượng cứu hộ chuyên nghiệp.
Từng bước chuyên nghiệp hóa đội ngũ này, một vài năm gần đây, một số mỏ như Công ty Than Mạo Khê, Công ty CP Than Mông Dương… đã xây dựng lực lượng cứu hộ mỏ chuyên trách, đặt tại Phân xưởng Thông gió – Thoát nước mỏ. Nhiệm vụ chính của đội này là trực cứu mỏ 3 ca/ngày, thời gian luyện tập được xây dựng và thực hiện định kỳ hàng ngày.
Theo anh Nguyễn Thái Sơn, Đội trưởng Đội Cấp cứu mỏ bán chuyên Công ty Than Mạo Khê, hiện nay quân số của đội cấp cứu mỏ chuyên trách là 21 người. Hằng ngày, toàn đội sẽ luyện tập xử lý các tình huống giả định có thể xảy ra trong quá trình sản xuất than hầm lò, như cháy nổ khí, bục nước, sập đổ lò và những tình huống phát sinh khác như cháy, nổ ngoại sinh hoặc nội sinh.
Công ty Than Mạo Khê sản xuất trong điều kiện có khí nổ siêu hạng, chính vì vậy, công tác an toàn lao động luôn được mỏ này đặc biệt quan tâm. Việc xây dựng và đầu tư cho hoạt động của đội cấp cứu mỏ chuyên trách cũng cho thấy sự quan tâm đúng mức của đơn vị này đến công tác phòng ngừa và xử trí các nguy cơ mất an toàn lao động.
Những mỏ hầm lò mới như Công ty CP Than Núi Béo – Vinacomin cũng đã sớm quan tâm, đầu tư, phát triển lực lượng cứu hộ mỏ chuyên nghiệp. Sự đầu tư thể hiện rõ nét nhất ở việc mua sắm các loại trang, thiết bị hiện đại, chuyên dùng cho công tác cứu hộ.
Ông Phạm Bá Tước, Phó Giám đốc Công ty cho biết, Công ty đã ưu tiên nhiều nguồn lực để đầu tư cho công tác cứu hộ mỏ. Hiện nay, đội cấp cứu mỏ bán chuyên của Công ty đang được trang bị những thiết bị cứu sinh, cứu hộ mỏ tốt nhất. Đó là những thiết bị như máy thở Oxy Gem Danger (Đức), máy cứu sinh, máy liên lạc… Nhờ sự đầu tư đúng mức về thiết bị, lực lượng cứu hộ mỏ bán chuyên của Công ty đã phát huy tốt vai trò của mình trong những vụ sự cố xảy ra tại đơn vị.
“Trong bối cảnh các diện khai thác than hầm lò tiếp tục xuống sâu, đi xa, để tăng năng suất, sản lượng, ngành Than cũng phải đối mặt với ngày càng nhiều nguy cơ tai nạn, sự cố. Để sẵn sàng ứng cứu sự cố khi mới xảy ra, các mỏ than hầm lò ngày càng quan tâm hơn đến việc bồi dưỡng năng lực, đầu tư thiết bị cứu hộ mỏ cho lực lượng cấp cứu mỏ bán chuyên. Hiện nay, ở nhiều mỏ, thiết bị cứu hộ được đầu tư đồng bộ, hiện đại không kém gì lực lượng chuyên nghiệp của Tập đoàn” – Ông Bùi Văn May, Trưởng ban An toàn TKV cho biết thêm.
Ngoài kỹ năng sử dụng thành thạo các trang thiết bị, mỗi đội viên đội cấp cứu mỏ bán chuyên của các đơn vị đều tự rèn mình về tác phong kỷ luật, tinh thần thiện chiến và phẩm chất dũng cảm. Đội viên Đội cấp cứu mỏ bán chuyên Công ty Than Mạo Khê – anh Hoàng Văn Điền chia sẻ: “Phẩm chất dũng cảm quên mình, kỷ luật, sự thiện chiến của những “lính” cứu hộ mỏ chúng tôi không phải tự nhiên mà có. Đó là kết quả của một quá trình rèn luyện thể lực, kỹ năng làm việc với thiết bị cứu hộ mỏ hiện đại, huấn luyện định kỳ và đặc biệt là kinh nghiệm xương máu đúc rút được từ những lần tham gia giải quyết sự cố ở mỏ”.
