Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trả lời báo chí về chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị WEF Đại Liên và làm việc tại Trung Quốc từ ngày 24 đến 27/6/2024.
PV: Hội nghị WEF Đại Liên năm nay đánh dấu lần thứ ba liên tiếp Thủ tướng Chính phủ tham dự một Hội nghị thường niên của WEF. Điều này thể hiện sự tín nhiệm cao cũng như vai trò, vị thế ngày càng lên của Việt Nam trên trường quốc tế. Xin Bộ trưởng chia sẻ những kết quả chính của Hội nghị WEF Đại Liên và dấu ấn nổi bật của Việt Nam trong lần tham gia Hội nghị này?
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn: Nhận lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Lý Cường và Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch điều hành Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) Klaus Schwabs, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tham dự Hội nghị thường niên các nhà tiên phong của Diễn đàn kinh tế thế giới diễn ra với chủ đề “Những chân trời tăng trưởng mới” tại thành phố Đại Liên, Trung Quốc từ ngày 25-27/6/2024.
Chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ đã thành công tốt đẹp, là bước triển khai thiết thực đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Chỉ thị 25 của Ban Bí thư về Nâng tầm đối ngoại đa phương và nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao Việt Nam và Trung Quốc trên tinh thần quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, xây dựng “Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược”.
Hội nghị thu hút sự tham gia của 1.700 đại biểu, là nơi hội tụ, kiến tạo những ý tưởng mới, các lĩnh vực mới, mô hình tiên phong, sáng tạo sẽ định hình các ngành kinh tế trong tương lai.
Hội nghị năm nay đánh giá kinh tế thế giới có những dấu hiệu phục hồi tích cực, trong đó nhiều nước đang phát triển đã vươn lên và có tiềm năng bắt kịp các nước khác trong một số lĩnh vực trọng yếu. Hội nghị thảo luận đậm nét về vai trò của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, các ngành công nghiệp mới để tạo đột phá, mở ra không gian phát triển mới, thúc đẩy chu kỳ tăng trưởng mới trong bối cảnh kinh tế thế giới vẫn đang tiềm ẩn nhiều rủi ro, thách thức.
Hội nghị ghi nhận vai trò quan trọng của Trung Quốc trong tăng trưởng chung của kinh tế thế giới và vai trò dẫn dắt trong nhiều lĩnh vực mới, đóng góp giải quyết các thách thức toàn cầu. Các đại biểu chia sẻ và nhấn mạnh các Chính phủ cần thiết phải có cách tiếp cận tổng thể, dài hạn, chú trọng các vấn đề mang tính nền tảng, tăng cường hợp tác quốc tế khi giải quyết các vấn đề mang tính toàn cầu.
Đoàn Việt Nam đã để lại những dấu ấn nổi bật tại Hội nghị, đó là:
Thứ nhất, nước chủ nhà Trung Quốc cũng như Ban tổ chức Hội nghị đã thể hiện sự trân trọng, đánh giá rất cao vai trò, vị thế của Việt Nam. Chính vì thế, WEF đã mời Thủ tướng Chính phủ liên tiếp dự các hội nghị WEF ở Thiên Tân (Trung Quốc) năm 2023, WEF ở Davos (Thụy Sĩ) đầu năm 2024 và lần này là WEF ở Đại Liên (Trung Quốc). Thủ tướng Phạm Minh Chính là một trong hai người đứng đầu Nhà nước/Chính phủ được WEF và nước chủ nhà Trung Quốc mời tham dự Hội nghị. Tại Hội nghị này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn cấp cao Việt Nam đã mang đến thành phố cảng Đại Liên nhiều thông điệp quan trọng, cả tại Hội nghị cũng như trong tiếp xúc với các đối tác.
Thứ hai, với điểm nhấn là bài phát biểu đặc biệt tại Phiên khai mạc toàn thể, trước khoảng 1.700 khách mời từ 80 quốc gia, Thủ tướng Chính phủ đã chia sẻ câu chuyện truyền cảm hứng của Việt Nam về Đổi mới, hội nhập và phát triển. Thủ tướng Chính phủ cũng chuyển tải những thông điệp sâu sắc, rõ nét về những thành tựu nổi bật về kinh tế-xã hội, về chủ trương, tầm nhìn, định hướng chiến lược phát triển đất nước của Đảng, Nhà nước Việt Nam. Qua đây, chúng ta cũng khẳng định vai trò, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Thứ ba, Thủ tướng Chính phủ đã trao đổi những nhận định sâu sắc về thế giới hiện nay và tương lai, đề xuất phải cùng nhau xây dựng, củng cố lòng tin, đề cao đối thoại, cần có cách tiếp cận, tư duy hợp tác toàn cầu mới mẻ. Thủ tướng nhấn mạnh, cần thúc đẩy khoa học và đổi mới sáng tạo để tạo ra những động lực tăng trưởng mới thông qua xây dựng thể chế, chính sách; tranh thủ nguồn lực và hợp tác quốc tế đồng thời tập trung đào tạo nguồn nhân lực cho tương lai.
Trong khuôn khổ Hội nghị, Thủ tướng cũng đã có những trao đổi cởi mở, chân thành, sâu sắc với các đối tác và doanh nghiệp, thể hiện tinh thần đổi mới, quyết tâm cao của Việt Nam trong chuyển đổi mô hình tăng trưởng, tạo môi trường thuận lợi cho các nhà đầu tư. Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch điều hành WEF Klaus Schwab ca ngợi Việt Nam là nền kinh tế năng động, ngọn hải đăng về phát triển kinh tế và đầu tầu tăng trưởng của khu vực.
Những chia sẻ của Thủ tướng được các đối tác cộng đồng doanh nghiệp đánh giá rất cao, thể hiện qua sự hứng khởi, quan tâm, mong muốn đầu tư kinh doanh tại Việt Nam nhất là trong những ngành lĩnh vực mới. Không khí các cuộc trao đổi đều rất hào hứng, khí thế, hứa hẹn nhiều cơ hội để mở rộng, thiết lập các quan hệ đối tác, đầu tư, sản xuất tại Việt Nam.
PV: Xin Bộ trưởng đánh giá kết quả các cuộc hội đàm, hội kiến, làm việc tại Trung Quốc của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính?
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn: Chuyến công tác và làm việc của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam-Trung Quốc phát triển tốt đẹp. Đặc biệt, sau hai chuyến thăm mang ý nghĩa lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Trung Quốc (2022) và Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Việt Nam (2023), hai bên nhất trí làm sâu sắc và nâng tầm quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, xây dựng “Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược”, không khí tin cậy và hữu nghị đã lan tỏa rộng khắp đến các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân hai nước, hình thành cục diện giao lưu, hợp tác sôi động, thực chất và đạt nhiều kết quả cụ thể.
Trong chuyến công tác, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có chương trình hoạt động song phương hết sức phong phú, bao gồm hội kiến, hội đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Quốc vụ viện Lý Cường, Chủ tịch Chính hiệp toàn quốc Vương Hộ Ninh; cùng Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Trương Quốc Thanh dự và phát biểu tại “Hội nghị hợp tác Việt Nam-Trung Quốc về phát triển hạ tầng chiến lược giao thông và vai trò của các doanh nghiệp Việt Nam-Trung Quốc”; tiếp lãnh đạo một số tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Trung Quốc; gặp gỡ cán bộ, nhân viên Đại sứ quán và Các cơ quan đại diện Việt Nam tại Trung Quốc. Trong chuyến công tác, các Bộ trưởng, thành viên đoàn cũng có các cuộc tiếp xúc, làm việc với người đồng cấp của Trung Quốc.
Các hoạt động của Đoàn đã thành công tốt đẹp, đạt được các yêu cầu, mục đích đề ra. Kết quả và ý nghĩa của các cuộc hội đàm, hội kiến với Lãnh đạo cấp cao Trung Quốc thể hiện rõ nét trên 4 phương diện:
Một là, duy trì trao đổi chiến lược cấp cao thường xuyên giữa hai Đảng, hai nước, củng cố và tăng cường tin cậy chính trị giữa hai bên, phát huy vai trò định hướng quan trọng đối với sự phát triển của quan hệ song phương.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Lãnh đạo cấp cao Trung Quốc đã khẳng định sự coi trọng cao của Đảng, Nhà nước mỗi bên đối với quan hệ hai nước, cũng như vai trò, vị thế đặc biệt của quan hệ song phương trong tổng thể chính sách đối ngoại của mỗi nước. Theo đó, Thủ tướng khẳng định củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác với Trung Quốc là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu trong đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại của Việt Nam. Lãnh đạo cấp cao Trung Quốc nhấn mạnh coi trọng quan hệ với Việt Nam, xác định đây là phương hướng ưu tiên trong tổng thể chính sách ngoại giao láng giềng của Trung Quốc.
Hai bên nhất trí tiếp tục đẩy mạnh và cơ chế hóa hoạt động giao lưu, hợp tác trên các lĩnh vực, triển khai đồng bộ, toàn diện trên các kênh Đảng, Chính phủ, Quốc hội/Nhân đại, Mặt trận Tổ quốc/Chính hiệp toàn quốc và trong các lĩnh vực quan trọng như ngoại giao – an ninh – quốc phòng. Hai bên bày tỏ quyết tâm cao, nỗ lực thúc đẩy quan hệ song phương ngày càng sâu sắc, toàn diện và thực chất, cùng hướng tới dấu mốc quan trọng năm 2025, dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Trung Quốc.
Hai là, trên cơ sở rà soát, đánh giá tổng thể tình hình hợp tác thời gian qua, hai bên đã đi sâu trao đổi và thống nhất về các phương hướng, biện pháp cụ thể nhằm thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực thời gian tới.
Hai bên khẳng định tầm quan trọng của việc đi sâu quán triệt, cụ thể hóa và triển khai hiệu quả các Tuyên bố chung Việt Nam-Trung Quốc đạt được trong các chuyến thăm của hai Tổng Bí thư hai Đảng, qua đó tiếp thêm những động lực mới mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới, không ngừng làm phong phú cho quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, Cộng đồng chia sẻ tương lai có ý nghĩa chiến lược giữa hai nước.
Hai bên nhất trí tăng cường kết nối giữa khuôn khổ “Hai hành lang, Một vành đai” với sáng kiến “Vành đai và Con đường”, nhất là về cơ sở hạ tầng giao thông; đẩy nhanh kết nối đường sắt khu vực biên giới, thúc đẩy hợp tác phát triển một số tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn tại khu vực phía bắc Việt Nam; đẩy mạnh hơn nữa hợp tác thương mại, nhất là thương mại nông sản; trao đổi các biện pháp nâng cao hiệu suất thông quan, nâng cấp hạ tầng cửa khẩu, nghiên cứu thúc đẩy xây dựng cửa khẩu thông minh, khu hợp tác kinh tế biên giới; phối hợp xử lý dứt điểm các vướng mắc tại một số dự án hợp tác, đẩy nhanh tiến độ triển khai các khoản viện trợ không hoàn lại của Trung Quốc dành cho Việt Nam; thúc đẩy đầu tư chất lượng cao của Trung Quốc vào Việt Nam nhất là trong các lĩnh vực như xây dựng hạ tầng giao thông, kinh tế xanh, kinh tế số, năng lượng tái tạo, năng lượng sạch; tăng cường hợp tác du lịch bền vững, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Mở rộng hợp tác trong lĩnh vực y tế, giáo dục, khoa học công nghệ, tài chính – ngân hàng… Có thể nói, các lĩnh vực hợp tác giữa hai bên hết sức toàn diện, nội dung phong phú, thực chất.
Ba là, không ngừng củng cố nền tảng xã hội vững chắc cho sự phát triển của quan hệ hai nước.
Hai bên nhất trí coi đây là một “công trình hệ thống” để dày công thúc đẩy, quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam-Trung Quốc được không ngừng được kế thừa, trao truyền và phát huy. Hai bên nỗ lực triển khai tốt và nâng cao hiệu quả các cơ chế giao lưu hữu nghị như Diễn đàn Nhân dân, Liên hoan nhân dân biên giới, Gặp gỡ hữu nghị thanh niên, Liên hoan Thanh niên Việt-Trung; Trung Quốc sớm triển khai cung cấp 1.000 suất học bổng cho giáo viên tiếng Trung của Việt Nam; đẩy mạnh tuyên truyền về tình hữu nghị truyền thống của hai Đảng, hai nước; thúc đẩy khôi phục hợp tác về du lịch, hàng không.
Bốn là xử lý ổn thỏa bất đồng, cùng nhau giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định.
Hai bên nhất trí phối hợp tốt trong công tác quản lý biên giới trên đất liền, tổ chức tốt hoạt động kỷ niệm 25 năm ký Hiệp ước về biên giới trên đất liền và 15 năm ký 03 văn kiện pháp lý về biên giới đất liền Việt Nam-Trung Quốc trong năm 2024.
Hai bên cũng nhất trí tiếp tục thực hiện nghiêm các thỏa thuận và nhận thức chung của Lãnh đạo cấp cao, tuân thủ luật pháp quốc tế, kiểm soát hiệu quả và xử lý thỏa đáng bất đồng, không để vấn đề bất đồng ảnh hưởng đến tổng thể quan hệ hai nước, góp phần duy trì hòa bình, ổn định tại khu vực và thế giới.
