Kết nạp đảng viên là một trong những nhiệm vụ quan trọng, nhằm tăng cường sức mạnh của Đảng. Xác định rõ điều đó, thời gian qua các cấp ủy, tổ chức đảng của Quảng Ninh có nhiều mô hình mới, cách làm hay trong tạo nguồn phát triển đảng viên. Nhờ đó, đội ngũ đảng viên trong toàn Đảng bộ tỉnh ngày càng tăng về số lượng, nâng cao chất lượng, trẻ hóa, bảo đảm tính kế thừa và phát triển.
Trách nhiệm lớn, quyết tâm cao
Những năm qua, cấp ủy, tổ chức đảng từ tỉnh đến cơ sở luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo ban hành, cụ thể hóa nhiều chủ trương, nghị quyết, kết luận, quy định, hướng dẫn về công tác xây dựng tổ chức đảng, phát triển đảng viên; tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các chủ trương của Trung ương, của tỉnh phù hợp với nhu cầu và tình hình thực tiễn ở địa phương, cơ quan, đơn vị.
Giai đoạn 2010-2020, toàn tỉnh đã kết nạp 41.004 đảng viên, tỷ lệ bình quân đạt 4,16%. Từ năm 2021 đến tháng 9/2023, đã kết nạp gần 8.400 đảng viên, trong đó có nhiều đảng bộ trực thuộc tỉnh có số đảng viên kết nạp năm sau tăng so với năm trước như: Móng Cái, Vân Đồn, Ba Chẽ, Hải Hà, Tiên Yên.
Nhìn chung, các đảng bộ trực thuộc tỉnh kết nạp đảng viên đều đạt chỉ tiêu từ 3% trở lên so với tổng số đảng viên, hoàn thành chỉ tiêu kết nạp đảng viên theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV và Nghị quyết số 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương đề ra. Các cấp ủy, tổ chức đảng từ tỉnh đến cơ sở đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác phát triển đảng viên và đạt kết quả tích cực. Số đảng viên mới kết nạp không ngừng tăng lên. Hiện toàn đảng bộ có 99.861 đảng viên, sinh hoạt tại 680 tổ chức, cơ sở đảng (sau khi đã chuyển giao 30 tổ chức đảng, với 9.639 đảng viên về Đảng bộ Khối doanh nghiệp Trung ương).
Quá trình kết nạp thực hiện bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình, thủ tục. Đảng viên được kết nạp đều là những quần chúng ưu tú trưởng thành trong hoạt động phong trào, được rèn luyện, thử thách trong lao động, học tập, công tác, kiên định, tin tưởng và tự nguyện phấn đấu cho sự nghiệp cách mạng.
Trình độ học vấn, chuyên môn, lý luận chính trị của đội ngũ đảng viên được kết nạp ngày càng nâng cao. Độ tuổi, nghề nghiệp, cơ cấu đảng viên có chuyển biến theo hướng tích cực. Đảng viên mới là nữ tăng nhanh, chiếm tỷ lệ ngày càng cao trong tổng số đảng viên của toàn Đảng bộ tỉnh; công tác phát triển đảng viên là người DTTS, vùng biên giới, biển đảo được quan tâm. Tỷ lệ đảng viên mới là ĐVTN chiếm trên 50% số đảng viên được kết nạp hằng năm.
Dù đạt kết quả tích cực trong công tác phát triển đảng viên nhưng trong những năm gần đây, nhiều tổ chức cơ sở đảng trên địa bàn tỉnh, nhất là đảng bộ cơ sở đang gặp khó khăn trong công tác tạo nguồn phát triển đảng viên. Nhiều đảng bộ cơ sở không đạt chỉ tiêu kết nạp đảng viên mới hằng năm và cả nhiệm kỳ; có chi bộ ở thôn, khu có năm không kết nạp được đảng viên mới. Số lượng đảng viên kết nạp trong các doanh nghiệp ngoài Nhà nước còn rất thấp so với tổng số lực lượng lao động; việc kết nạp Đảng đối với học sinh, sinh viên, ĐVTN chưa tương xứng với nguồn tiềm năng. Số đảng viên bỏ sinh hoạt, đảng viên bị xóa tên, đảng viên xin ra khỏi Đảng có xu hướng gia tăng…
Theo Ban Tổ chức Tỉnh ủy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, song nguyên nhân chủ yếu là do một số cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu các cấp chưa thực sự quan tâm đúng mức đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong phát triển đảng viên; chưa xây dựng kế hoạch, đề ra giải pháp cụ thể để tạo nguồn, bồi dưỡng, kết nạp đảng viên. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số cấp ủy, tổ chức đảng còn hạn chế; việc theo dõi, phân công đảng viên phát hiện, giúp đỡ, giác ngộ quần chúng ưu tú phấn đấu vào Đảng, thực hiện quy trình, thủ tục kết nạp Đảng còn lúng túng.
Một số nơi cơ cấu kết nạp thiếu hợp lý, còn chạy theo số lượng, công tác giáo dục lý tưởng cách mạng và rèn luyện thử thách đối với quần chính phấn đấu vào Đảng chỉ ở mức độ nhất định. Một số đảng viên mới phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, ngại khó, ngại khổ, chưa thực sự gương mẫu. Công tác kiểm tra, giám sát đảng viên của một số cấp ủy, tổ chức Đảng chưa thường xuyên.
Đa dạng hình thức tạo nguồn
Từ việc nhận diện đúng những hạn chế, tồn tại, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Chương trình hành động số 19-CTr/TU ngày 30/9/2022 về thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới; Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành công văn số 707-CV/TU về tăng cường công tác kết nạp đảng viên. Trong đó, yêu cầu tiếp tục nâng cao tinh thần trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng trong công tác phát triển đảng viên; phải xác định công tác phát triển đảng viên là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu của công tác xây dựng Đảng để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện thường xuyên, liên tục và phải đạt được kết quả rõ rệt, nhằm tăng cường lực lượng, trẻ hóa đội ngũ đảng viên và tạo nguồn cán bộ cho hệ thống chính trị các cấp.
Để bổ sung nguồn mới cho Đảng, một trong những nhiệm vụ trọng tâm được chỉ ra là phải quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tạo nguồn phát triển đảng viên trong học sinh, sinh viên, trong các đơn vị sự nghiệp y tế, giáo dục và doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước trên địa bàn tỉnh. Bởi đây là những lực lượng lớn, có chuyên môn, nghiệp vụ, có nhận thức tốt, nếu được tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng, theo dõi, giúp đỡ kết nạp vào Đảng sẽ góp phần tăng cường số lượng, chất lượng đội ngũ đảng viên cho tỉnh trong giai đoạn mới.
Để tạo đột phá thực hiện chỉ đạo của tỉnh, các tổ chức cơ sở đảng đã có nhiều mô hình mới, cách làm hiệu quả trong công tác kết nạp đảng viên. Tiêu biểu như TP Hạ Long đã thành lập CLB đối tượng kết nạp đảng viên ở các đảng bộ cơ sở; tổ chức các lớp bồi dưỡng nhận thức về đảng riêng cho công nhân trong các doanh nghiệp tư nhân vào ngày nghỉ với địa điểm, thời gian, thời lượng phù hợp; tổ chức lễ công bố và quyết định kết nạp tập thể cho quần chúng vào những ngày lễ lớn, ngày truyền thống tại các địa danh lịch sử của tỉnh, địa phương, đơn vị.
Nhận thấy rõ các đơn vị sự nghiệp y tế, giáo dục có số lượng tổ chức đảng và đảng viên chiếm tỷ lệ cao so với các loại hình tổ chức đảng trực thuộc, với nguồn quần chúng khá đông, nhiều cán bộ trẻ, có trình độ cao là điều kiện thuận lợi cho tạo nguồn kết nạp đảng viên, Đảng bộ TP Hạ Long đã tổ chức thành lập Đảng bộ Trung tâm Y tế thành phố trên cơ sở nâng cấp từ chi bộ trực thuộc; thành lập mới 17 chi bộ trạm y tế xã, phường; thành lập Chi bộ Trường TH-THCS&THPT Quốc tế song ngữ Học viện Anh Quốc trực thuộc Đảng bộ phường Hồng Hải với 12 đảng viên sinh hoạt. Hằng năm đều rà soát nguồn phát triển đảng viên ở các đơn vị y tế, giáo dục để cử học lớp bồi dưỡng kết nạp Đảng; đồng thời tổ chức nhiều hoạt động rèn luyện thực tế cho các quần chúng ưu tú, đảng viên mới kết nạp…
Từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay, TP Hạ Long đã phát triển được gần 1.600 đảng viên mới, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đảng bộ thành phố đề ra. Trong đó, kết nạp 121 đảng viên trong các đơn vị sự nghiệp y tế; kết nạp 538 đảng viên là giáo viên, nhân viên trong các đơn vị sự nghiệp giáo dục; kết nạp 30 đảng viên là học sinh xuất sắc tiêu biểu, trong đó có 3 học sinh đoạt giải quốc gia, 20 học sinh đoạt giải cấp tỉnh và 7 học sinh đoạt giải cấp thành phố.
Là địa phương có số lượng lớn doanh nghiệp tư nhân hoạt động với 1.253 doanh nghiệp và trên 34.000 lao động, TX Đông Triều đã tích cực lãnh đạo, chỉ đạo phát triển tổ chức đảng trong các doanh nghiệp trên địa bàn. Trong đó, tập trung rà soát, khảo sát nguồn, ban hành kế hoạch giao chỉ tiêu kết nạp đảng viên và thành lập tổ chức đảng trong các đơn vị kinh tế tư nhân; tuyên truyền, phổ biến về vai trò của việc phát triển tổ chức đảng và đảng viên trong doanh nghiệp đến các cấp ủy, đảng viên, chủ doanh nghiệp; đồng thời thường xuyên đôn đốc kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác phát triển tổ chức đảng và đảng viên trong các đơn vị kinh tế tư nhân trên địa bàn thị xã…
Đông triều đã thành lập mới 3 chi bộ trong đơn vị kinh tế tư nhân, trong đó có 1 chi bộ trong doanh nghiệp có 100% vốn đầu tư nước ngoài, nâng tổng số chi, đảng bộ trong các đơn vị kinh tế tư nhân trên địa bàn thị xã lên 5 chi bộ, 4 đảng bộ trong doanh nghiệp tư nhân và 1 đảng bộ các đơn vị kinh tế tư nhân. Từ năm 2020 đến nay, thị xã đã tổ chức 22 lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng; kết nạp trên 1.700 đảng viên mới, trong đó 151 đảng viên trong doanh nghiệp tư nhân.
Cùng với TP Hạ Long, TX Đông Triều, huyện Hải Hà trong năm 2022 cũng đã xây dựng Đề án thành lập Đảng bộ KCN Cảng biển Hải Hà (100% vốn nước ngoài) với 4 chi bộ, 56 đảng viên, là KCN đầu tiên của tỉnh thành lập tổ chức cơ sở đảng. TP Móng Cái đã thí điểm thành lập chi bộ quân sự xã, phường và giao thêm nhiệm vụ kết nạp, theo dõi, giúp đỡ đảng viên là quân nhân xuất ngũ, lực lượng dự bị động viên. Các huyện Tiên Yên, Bình Liêu, Đầm Hà, Ba Chẽ cũng xây dựng đề án phát triển đảng viên ở các thôn, bản vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, người hoạt động không chuyên trách…
Ngoài ra, các cấp ủy, tổ chức đảng trong tỉnh đã chủ động rà soát, đánh giá, phân tích chất lượng quần chúng và xây dựng kế hoạch tạo nguồn ở những đơn vị còn có nguồn dồi dào như trong các trường học, đơn vị sự nghiệp y tế, giáo dục và các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước. Tỉnh đã tổ chức hội nghị chuyên đề về công tác phát triển đảng viên trong học sinh, sinh viên, trong các đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước. Các tổ chức chính trị – xã hội trong các trường THPT, đại học, cao đẳng, đơn vị sự nghiệp y tế, giáo dục, doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước đã đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng đoàn viên, hội viên phấn đấu vào Đảng. Thông qua các hoạt động, phong trào, đã lựa chọn hội viên, đoàn viên ưu tú để giới thiệu cho tổ chức đảng xem xét, kết nạp.
Từ năm 2020 đến tháng 7/2023, toàn tỉnh đã kết nạp được 45 học sinh, 75 sinh viên là những quần chúng ưu tú có thành tích cao trong học tập và các phong trào của nhà trường; kết nạp 2.448 đảng viên là viên chức trong các đơn vị sự nghiệp giáo dục, y tế. Đối với doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước, giai đoạn từ năm 2020 tới nay, kết nạp được 750 đảng viên. Những đảng viên được kết nạp trong trường học, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp ngoài nhà nước đều phát huy được tính tiền phong, gương mẫu, tạo được phong trào thi đua trong học tập, lao động sản xuất. Đối với học sinh, sinh viên, được kết nạp vào Đảng là động lực, hành trang quan trọng để tiếp bước trên con đường học tập, rèn luyện và cống hiến.