Những nội dung mới trong Luật Nhà ở (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua sẽ tạo cơ chế thông thoáng hơn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp.
Luật Nhà ở (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua ngày 28/11. Trong đó có nhiều điểm mới là việc bãi bỏ điều kiện cư trú, hoặc quy định đối tượng thuê nhà ở xã hội thì không phải đáp ứng điều kiện về nhà ở và thu nhập. Quy định này rất hợp tình hợp lý để phù hợp với thực tế dịch chuyển và thu hút lao động giữa các vùng miền, địa phương.
Người dân kỳ vọng đặt nhiều tâm tư vào việc làm sao luật sửa đổi sẽ tạo sự thông thoáng, đơn giản khi thực hiện các thủ tục hành chính, nhưng cũng phải có sự công bằng, tránh những tiêu cực trong khâu xét duyệt hồ sơ.
Bám trụ lại Hà Nội làm việc hơn 10 năm, thu nhập ở mức 15 triệu đồng/tháng, là người đủ các điều kiện để mua nhà ở xã hội nên anh Thắng (phường Ngọc Thụy, quận Long Biên, Hà Nội) đặc biệt quan tâm tới thông tin về Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) sẽ bỏ bớt tiêu chí cư trú và thu nhập. Bởi 2 tiêu chí này khiến anh và nhiều người bỏ cuộc vì phải làm khá nhiều thủ tục phiền hà, gây khó khi vay vốn và chứng minh nơi cư trú.
Doanh nghiệp anh Thắng làm việc có tới gần 10.000 lao động trên cả nước. Riêng 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đã có tới 5.000 người có nhu cầu về nhà ở xã hội.
Anh Minh – Phố Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội cho biết: “Người có thu nhập thấp là những người có nhu cầu thực tế thì hầu như phải đi thuê nhà. Như bọn em là viên chức để mà có một cái nhà phải tầm 20 – 30 năm. Cần phải xử lý các nhà đầu cơ nghĩa là phải đánh về thuế đất. Ví dụ người có 1 nhà thì giá thuế khác và từ 2 nhà trở lên thì giá thuế phải khác”.
Quy định mới trong Luật Nhà ở (sửa đổi)
Cùng với điều chỉnh điều kiện về nơi cư trú với người mua nhà ở xã hội, Luật Nhà ở (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua có nhiều quy định mới về quản lý chung cư mini, bỏ thời hạn sở hữu nhà chung cư và nhiều chính sách đáng chú ý dành cho nhà ở xã hội.
Cấp sổ cho người mua chung cư mini đủ điều kiện
Về phát triển nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân để bán, cho thuê mua, cho thuê (còn gọi là chung cư mini), Điều 57 Luật Nhà ở sửa đổi quy định rất chặt chẽ. Việc đầu tư xây dựng thực hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng và quy định khác của pháp luật có liên quan đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở.
Không quy định thời hạn sở hữu căn hộ chung cư
Điều 58 Luật Nhà ở (sửa đổi) không quy định sở hữu nhà chung cư có thời hạn, mà chỉ quy định thời hạn sử dụng nhà chung cư đáp ứng đúng tâm tư nguyện vọng và nhu cầu của các chủ sở hữu nhà chung cư.
Đồng thời, việc cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư vẫn có đầy đủ các cơ chế, chính sách, biện pháp để thực hiện việc cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư khi nhà chung cư đã hết thời hạn sử dụng hoặc bị xuống cấp hư hỏng nặng, nguy hiểm cho người sử dụng.
Chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại phải là doanh nghiệp kinh doanh bất động sản
Luật sửa đổi quy định trường hợp chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại phải là doanh nghiệp kinh doanh bất động sản và được chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư làm chủ đầu tư dự án.
Miễn tiền sử dụng đất cải tạo, xây dựng mới lại chung cư cũ
Điều 63 Luật Nhà ở quy định cơ chế ưu đãi để thực hiện dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư với nhiều cơ chế ưu đãi như được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Tổng Liên đoàn lao động được làm nhà ở xã hội cho thuê
Theo luật sửa đổi, Tổng Liên đoàn là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động thuê. Nguồn vốn thực hiện dự án là nguồn tài chính công đoàn.
Giải quyết “điểm nóng” quỹ bảo trì nhà chung cư
Luật quy định chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở có trách nhiệm lập tài khoản riêng để quản lý kinh phí bảo trì và không được sử dụng kinh phí bảo trì vào bất kỳ mục đích nào khác khi chưa bàn giao kinh phí bảo trì cho Ban quản trị nhà chung cư.
Chỉ được thu tiền cọc không quá 5% giá bất động sản
Cũng có tác động đến vấn đề nhà ở là những nội dung trong Luật kinh doanh bất động sản (sửa đổi) cũng vừa được Quốc hội thông qua. Đó là quy định chủ đầu tư dự án bất động sản chỉ được thu tiền đặt cọc không quá 5% giá bán; cho thuê mua từ khách hàng khi nhà ở, công trình xây dựng đã có đủ các điều kiện đưa vào kinh doanh.
Luật đã mở rộng cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài, có quốc tịch Việt Nam được kinh doanh bất động sản như công dân trong nước; Được đầu tư xây dựng nhà ở, công trình xây dựng để bán, cho thuê, cho thuê mua; Được đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản để chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật.
Đánh giá của các chuyên giá
Vậy với những thay đổi mới của Luật Nhà ở (sửa đổi), các chuyên gia đánh giá hay dự báo như thế nào về những tác động trực tiếp, gián tiếp của luật tới các dự án nhà ở xã hội nói riêng, các dự án bất động sản nói chung khi hiệu lực luật mới – luật cũ đan xen nhau?
Bà Dương Thùy Dung – Giám đốc điều hành Công ty CBRE Việt Nam cho hay: “Chúng tôi tin rằng với những luật được thông qua như thế này thì những cá nhân và chủ đầu tư trên thị trường có một niềm tin vững chắc hơn rất nhiều vào thị trường, từ đó giúp thị trường có những dấu hiệu phục hồi vào năm 2024”.
Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh đánh giá: “Luật nhà ở tốt nhất trong vòng 30 năm qua, sát với thực tế và đảm bảo được tính đồng bộ thống nhất của các hệ thống pháp luật”.
Theo ông Nguyễn Chí Thanh – Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết: “Một tín hiệu tích cực là nhà các nhà đầu tư nước ngoài đổ tiền mạnh vào phân khúc bất động sản Việt Nam. Điều đó cũng tạo niềm tin và nguồn hàng tốt cho thị trường. Chính vì vậy, tôi nghĩ rằng thị trường bất động sản của chúng ta sẽ có nhiều tín hiệu tích cực ở đầu năm 2024”.
Ông Paul Tostevin – Giám đốc Nghiên cứu Toàn cầu Công ty Savills đánh giá: “Trước đây, các chủ đầu tư có thể đạt lợi nhuận cao hơn ở các phân khúc khác, do đó họ không muốn đầu tư vốn vào nhà ở xã hội với mức lợi nhuận thấp. Đó là điều khiến các các nhà đầu tư vẫn chưa quan tâm nhiều. Tôi nghĩ Quốc hội thông qua hàng loạt luật mới, Chính phủ của các bạn đang làm tốt các chính sách khuyến khích nhà đầu tư như hiện tại, thì tôi tin tưởng thị trường bất động sản sẽ phục hồi nhanh, nguồn cung cho nhà ở xã hội sẽ được cải thiện trong thời gian tới”.
