Sau những thành tựu đạt được trong xây dựng nông thôn mới (NTM), với quan điểm “giữ chuẩn, thêm chuẩn, nâng chuẩn”, TP Hạ Long đang tập trung mọi nguồn lực để xây dựng NTM nâng cao, phấn đấu năm 2025 đưa 5 xã hoàn thành chương trình NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025.
Vũ Oai là xã miền núi, địa bàn rộng, dân cư sống không tập trung, trong đó 75% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, thu nhập của người dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông, lâm nghiệp.
Xác định xây dựng NTM nâng cao là đưa chất lượng cuộc sống của nhân dân ngày càng đi lên và làm thay đổi diện mạo nông thôn theo hướng sạch đẹp, văn minh. Năm 2019, ngay sau khi về đích chương trình xây dựng NTM, TP Hạ Long đã chỉ đạo xã Vũ Oai nhanh chóng rà soát các tiêu chí, chỉ tiêu, nhất là các chỉ tiêu khó đạt về NTM nâng cao (quy hoạch, giao thông, thủy lợi, giáo dục, môi trường… ), từ đó đưa ra những giải pháp phù hợp với thực tế để thực hiện, đảm bảo NTM nâng cao của xã đi vào bền vững và thực chất.
Ông Đào Tất Thắng, Chủ tịch UBND xã Vũ Oai cho biết: Riêng năm 2023, từ nguồn ngân sách gần 30 tỷ đồng của thành phố, Vũ Oai tập trung hoàn thiện một loạt những công trình có ý nghĩa cho phát triển kinh tế và phục vụ đời sống của người dân, như: Xây dựng kênh tiêu thoát nước khe Đồng Lân (thôn Đồng Cháy); xây dựng đập dâng và kênh tưới tiêu Khe Lô (thôn Đồng Chùa); nâng cấp, cải tạo đập và kênh tưới (thôn Đồng Mơ)… Hiện toàn xã có 9 công trình thủy lợi, 14/15km kênh mương nội đồng đã kiên cố hóa (đạt 95%). Tỷ lệ đất sản xuất nông nghiệp của xã được tưới chủ động đạt 215/221ha (97% diện tích đất sản xuất nông nghiệp được tiêu chủ động). Hằng năm, xã quan tâm sửa chữa kênh mương, hồ đập nên việc sản xuất nông nghiệp không gặp khó khăn, đáp ứng nhu cầu tự cung, tự cấp trên địa bàn xã.
Còn nhớ trước đây, nhiều cánh đồng thôn Đồng Cháy, Đồng Chùa của Vũ Oai có diện tích khoảng 20ha thường xuyên phải bỏ hoang vì nước từ đỉnh Liên Sơn chảy xuống những cánh đồng này nhưng không có hệ thống thoát nước, ruộng thường xuyên bị ngập úng, bồi cát, không canh tác được. Khắc phục tình trạng này, xã đã đề xuất thành phố được xây dựng kênh Đồng Lân, vừa xử lý ngập úng vừa giúp đồng bộ hệ thống tưới tiêu của xã. Nhờ có tuyến kênh này, đến nay người dân đã có thêm những mùa vàng, ruộng đất không còn tình trạng bỏ hoang.
Bà Hoàng Thị Dinh, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Chợ (xã Vũ Oai) phấn khởi cho biết: Vũ Oai càng ngày càng đổi thay, trở thành một vùng quê đáng sống. Hiện các con đường liên thôn, liên xã đều rộng rãi, đường bê tông về đến tận các cánh rừng, khu vực sản xuất. Chỉ cách đây 10 năm, mức thu nhập 70-100 triệu đồng/năm là niềm mơ ước của người dân Vũ Oai nhưng nay đó là chuyện bình thường. Được thụ hưởng thành quả từ NTM mang lại nên người dân trong xã luôn tích cực tham gia xây dựng NTM, đóng góp sức người, sức của xây dựng đường làng, ngõ xóm, vườn hoa, cây cảnh tạo môi trường khang trang, sạch đẹp, đặc biệt hơn những công trình giao thông, thủy lợi đã có 100% hộ dân trong xã tự nguyện hiến đất.
Nhờ huy động được sức dân, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, hiện tại xã Vũ Oai đã đạt được 15/19 tiêu chí. Với kết quả tích cực này, xã Vũ Oai đặt mục tiêu sẽ về đích NTM nâng cao vào đầu năm 2024 (về đích sớm hơn một năm so với kế hoạch thành phố đặt ra).
Cùng với Vũ Oai, triển khai chương trình xây dựng NTM nâng cao, xã Hòa Bình cũng đang thực hiện các giải pháp phát triển kinh tế song song với đầu tư cơ sở hạ tầng, trong đó chú trọng khuyến khích người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi sang các mô hình nông nghiệp mang lại hiệu quả kinh tế cao vào sản xuất. Từ năm 2021, UBND và Hội Nông dân xã đã tuyên truyền, khuyến khích một số hộ dân liên kết với HTX Nông dược Hòa Bình triển khai thí điểm mô hình trồng bí xanh. Xã cũng phối hợp với Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp thành phố mở lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc bí cho các hộ tham gia mô hình. Sau năm đầu thử nghiệm, đã có 30 hộ dân tham gia mô hình.
Theo thống kê của UBND xã, tổng sản lượng thu hoạch bí xanh 2 vụ (2021-2022) đạt trên 117 tấn, sau khi trừ chi phí thu về khoảng 600 triệu đồng, hiệu quả kinh tế gấp 5-6 lần so với trồng lúa và ngô. Sản phẩm đến kỳ thu hoạch được xã liên kết với các đơn vị, doanh nghiệp đến tận ruộng thu mua hết, khiến bà con rất phấn khởi. Thành công từ mô hình trồng bí xanh, hiện có nhiều hộ dân trên địa bàn đã mạnh dạn thực hiện các mô hình chăn nuôi, trồng trọt mới có giá trị kinh tế như: Trồng ổi, hồng xiêm, cam, bưởi các loại; nuôi dúi, nuôi gà, vịt sinh sản và thương phẩm… theo hướng liên kết, tạo chuỗi giá trị.
Thu nhập bình quân đầu người toàn xã đạt 57 triệu đồng/năm; trên địa bàn không còn hộ nghèo và hộ cận nghèo. Hiện xã đạt 12/19 tiêu chí, 62/75 chỉ tiêu – đây là điều kiện quan trọng để xã tiếp tục hoàn thiện các tiêu chí trong tiến trình xây dựng NTM nâng cao.
Cùng với Vũ Oai, Hoà Bình, hiện các xã Quảng La, Bằng Cả, Tân Dân cũng đang hoàn thiện, nâng chất các tiêu chí, chỉ tiêu còn thiếu trong chương trình xây dựng NTM nâng cao, như: Xã đã tổ chức ra quân chỉnh trang cải tạo, dọn vệ sinh môi trường; thực hiện thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt bằng các biện pháp phù hợp; triển khai lắp đặt camera an ninh; xây dựng các mô hình du lịch cộng đồng; hướng dẫn người dân đưa các sản phẩm OCOP lên sàn thương mại điện tử…
Với những nỗ lực nâng cao chất lượng tiêu chí NTM, các xã trong lộ trình về đích NTM nâng cao đều đạt nhiều kết quả tích cực. Xã Quảng La đã đạt 15/19 tiêu chí, 67/75 chỉ tiêu; xã Bằng Cả đạt 15/19 tiêu chí, 71/75 chỉ tiêu; xã Tân Dân đạt 11/19 tiêu chí, 60/75 chỉ tiêu.
Ông Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND TP Hạ Long, cho biết: Thành phố đã bố trí kinh phí từ nguồn ngân sách khoảng 2.100 tỷ đồng tiếp tục cứng hoá đường giao thông, kênh mương nội đồng, xây dựng nhà văn hoá, trường học, trụ sở xã, trạm y tế xã… Đồng thời, đầu tư các công trình trọng điểm, nhằm hoàn thiện và nâng cao các chỉ tiêu, tiêu chí theo Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021-2025. Thành phố tiếp tục thực hiện bài bản lộ trình nâng cao chất lượng hệ thống kết cấu hạ tầng, khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của thành phố. Mục tiêu đặt ra là kinh tế phát triển, nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, xã hội thanh bình, nhân dân giàu có và hạnh phúc; để Hạ Long xứng đáng là đô thị dịch vụ, du lịch quốc gia tầm quốc tế, trở thành hạt nhân thúc đẩy, xây dựng Quảng Ninh trở thành tỉnh kiểu mẫu, giàu đẹp, văn minh, hiện đại.