Từng là ngôi sao một thời, ca sĩ Thanh Thảo không cập nhật thị trường nên tụt hậu, thường gây tranh cãi mỗi lần cover nhạc trẻ.
Bài hát gần nhất Thanh Thảo cover là Tái sinh (sáng tác: Tăng Duy Tân) được quay MV chỉn chu, có chồng chị – doanh nhân Tom Han – tham gia diễn xuất.
Sau 1 tháng phát hành, MV đạt vỏn vẹn 11 nghìn lượt xem. Trên các nền tảng mạng xã hội đông người trẻ nhất như TikTok, Threads, bản cover ngập trong bình luận chê bai, chế giễu.
“Cách luyến láy y xì thời Giai điệu tình yêu”, “Chị nên học hỏi Minh Tuyết, Mỹ Tâm – cùng thế hệ mà tư duy âm nhạc theo kịp thời đại”, “Giọng này giờ chỉ hợp vào quán hát với nhau”, “1.000 cuộc gọi nhỡ từ Tùng Dương”, “Các ca sĩ hải ngoại như kiểu bị kẹt lại thập niên trước”, “Tư duy âm nhạc cũ rích”... là những bình luận hút hàng nghìn lượt tương tác.
Điều đáng nói, đây chỉ là 1 trong nhiều lần Thanh Thảo hát cover nhạc trẻ gây tranh cãi.
Từ “công thần”…
Câu chuyện Thanh Thảo từ nữ sinh lớp 11 thành ngôi sao, một trong những tên tuổi tiêu biểu của giai đoạn vàng nhạc Việt từng truyền cảm hứng cho nhiều đàn em trong nghề.
Năm 16 tuổi, là học sinh Trường THPT Hùng Vương, Thanh Thảo được bà ngoại dắt đến sân khấu Bách Tùng Diệp để xin quản lý cho hát lót khi ca sĩ chính chưa đến.
Khi ấy, Thanh Thảo vẫn dùng tên thật Phương Thảo, khán giả nghe MC xướng tên tưởng ca sĩ Phương Thảo trong cặp song ca với Ngọc Lễ đang rất nổi nên vỗ tay rầm rộ. Thấy người bước ra lạ mặt, họ ồ lên thất vọng khiến chị hụt hẫng nhiều.
Thanh Thảo nhanh chóng nổi tiếng, không hẳn nhờ ăn may nhưng khó thể gọi là vất vả, chông gai so với nhiều đồng nghiệp.
Chị yêu Đức Trí, được anh viết tặng bài hát. Điều này có ý nghĩa rất lớn bởi thời đó, ca sĩ nào được hát nhạc Đức Trí gần như đã sở hữu một cơ hội đổi đời.
Ngoài Đức Trí, Thanh Thảo còn được Lam Trường, Ngọc Sơn và nhiều nghệ sĩ nâng đỡ – không phải “tân binh” nào cũng có.
Dù vậy, cần ghi nhận Thanh Thảo từng rất nhạy bén thị trường.
Chị nổi lên vừa bằng con đường chung của ca sĩ bấy giờ là bảng xếp hạng Làn sóng xanh với các bài hit như Có quên được đâu, Vị ngọt đôi môi… vừa đi con đường riêng là tiên phong hát nhạc Thái lời Việt – riêng biệt, độc đáo so với thị trường đang chuộng nhạc nhẹ, nhạc Hoa lời Việt hoặc nhạc “mì ăn liền”.
Thời chưa có luật bản quyền, Thanh Thảo khai thác gần như cạn kiệt các bản nhạc ngoại sôi động, bắt tai kiểu Oh Oh Oh, Noi Noi Noi của China Dolls; O.K. Na Ka của Katreeya English…
Các bài này chủ yếu thuộc thể loại eurodance – một kiểu pop-dance phổ biến cuối thập niên 1990, đầu 2000 – nhưng các sản phẩm Việt hóa luôn gắn với hình ảnh Thanh Thảo mặc đồ hiphop, nhảy breaking và thường kết hợp rap.
Thời đó, hiphop nói chung và rap nói riêng chớm nở, sinh sôi trong thị trường indie nhưng vẫn mới mẻ với khán giả mainstream.
Vì vậy, Thanh Thảo góp công quảng bá hiphop và rap đến đại chúng. Chị cũng là số hiếm ca sĩ ra nước ngoài MV thời đó.
Nhìn chung, trường hợp nổi tiếng của Thanh Thảo thú vị khi có yếu tố may mắn, ăn sẵn lẫn công sức, sự nhạy bén và sáng tạo của chính ca sĩ.
Thời đỉnh cao, Thanh Thảo là ngôi sao sáng, tên tuổi lấn át không ít đồng nghiệp cùng phân khúc. Nhiều người trong nghề vẫn nhớ vụ fan chị tụ tập, giăng băng rôn “Làn sóng xanh thiếu Thanh Thảo sẽ không còn xanh” nhằm phản đối chuyện tên thần tượng vắng bóng Top 10 Nghệ sĩ được yêu thích nhất giải thưởng này.
… đến tranh cãi
Ngoài ra, Thanh Thảo còn ghi dấu ấn với việc xây dựng thương hiệu “Búp bê” khá thành công. Sau giai đoạn này, âm nhạc của chị rơi vào chuỗi nốt trầm.
Thanh Thảo có giai đoạn dài hoạt động ở thị trường hải ngoại, thu hút đối tượng khán giả riêng nhưng đồng thời tên tuổi chị lắng dần ở thị trường trong nước.
Mùa dịch Covid-19, Thanh Thảo thường livestream hát phục vụ khán giả, trong đó có cover nhạc trẻ, nhận được phản hồi tích cực.
Sau giai đoạn 2019 – 2021, chị chính thức theo đuổi đam mê hát cover các bài hit đang được ưa chuộng như Bên trên tầng lầu, Cắt đôi nỗi sầu, Gặp nhưng không ở lại, Ngày mai người ta lấy chồng… và liên tục gây tranh cãi.
Điểm chung tất cả bản cover, Thanh Thảo hát sến, tham ngân, luyến láy và đãi từ; kế đến, bản phối thường hời hợt, sơ sài, thậm chí lạm dụng tune đến mức phản cảm, gây tranh cãi như bài Gặp nhưng không ở lại.
Thời đỉnh cao, chị vốn không hát tốt, không có nền tảng kỹ thuật thanh nhạc (dù từng theo học ca sĩ Hạ Châu), khiến nhiều nhạc sĩ, phòng thu “than trời”.
Theo thời gian, chị chưa từng cho thấy sự cải thiện trong bất cứ phương diện nào từ hát đến xử lý tác phẩm. Thậm chí, tư duy âm nhạc ngày càng đi lùi sau thời gian hoạt động ở thị trường hải ngoại.
Trong khoảng 3 năm sau dịch Covid-19, các sản phẩm cover nhạc trẻ của Thanh Thảo nhiều lần viral mạng xã hội theo chiều hướng tiêu cực.
Thậm chí, MV Bên trên tầng lầu trở thành biểu tượng trào phúng khi Thanh Thảo hóa thân thành nhân vật Wednesday với điệu nhảy đặc trưng trong bộ phim hot cùng tên. Sản phẩm thu hút nhiều bình luận chế giễu, châm chọc trên các nền tảng.
Nhiều khán giả thế hệ Z thừa nhận lần đầu biết đến Thanh Thảo qua những sản phẩm kiểu này, hào hứng theo dõi chị như bao trào lưu gây cười trên mạng khác.
Bị chê cũ kỹ, Thanh Thảo từng phản biện rằng đây là lối hát đặc trưng được giữ gìn gần 30 năm nay. Dù vậy, chị không nhận ra các đồng nghiệp cùng thời như Phương Thanh, Minh Tuyết, Mỹ Linh, Mỹ Tâm… đang được khán giả yêu thích, tha thiết yêu cầu hát cover nhạc trẻ dù họ vẫn giữ nguyên lối hát đặc trưng.
Vì vậy, vấn đề cốt lõi của Thanh Thảo không chỉ ở cách hát mà còn thiếu hoàn toàn sự cập nhật thị trường bao gồm thị hiếu của khán giả, trình độ sản xuất âm nhạc, quy trình sản xuất âm nhạc và những gương mặt tiêu biểu đương thời trong quy trình đó, xu hướng âm nhạc, công nghệ, truyền thông…
Xa rời những yếu tố này, sản phẩm của chị hiển nhiên “mắc kẹt” ở thập niên 2000.
Sau giai đoạn đỉnh cao, nhiều ca sĩ như Đan Trường, Hồng Ngọc, Cẩm Ly… chọn duy trì nghề nghiệp với nền tảng đã gầy dựng.
Một số khác chọn thay đổi bản thân, hòa cùng dòng chảy mới của âm nhạc. Với nhóm này, cập nhật là yếu tố tiên quyết. Trong bối cảnh thị trường âm nhạc cạnh tranh gay gắt hiện tại, không ít ca sĩ mang tư duy “tay không bắt giặc” để rồi nhận lấy kết cục ê chề.
Thanh Thảo từng là ngôi sao tiêu biểu của thị trường, điều này không bao giờ thay đổi. Hiện, chị vẫn khá đắt show ở hải ngoại, có phân khúc khán giả riêng.
Vì vậy, Thanh Thảo có quyền chọn hoạt động trong vùng an toàn hoặc nghiêm túc làm mới bản thân, hòa nhịp cùng thị trường đương đại, nếu không muốn tiếp tục đánh mất thiện cảm trong mắt khán giả trong nước.