Vì sao Việt Nam rời top điểm đến ẩm thực thế giới 2025?

Gary Johnson, 39 tuổi, đã đặt chân đến 89 quốc gia, vùng lãnh thổ, cho biết yếu tố thu hút du khách nhất tại Việt Nam chính là ẩm thực. “Bạn bè tôi khi đi du lịch Việt Nam về thường khen đồ ăn ngon rồi mới đến các thắng cảnh hay giá cả, con người”, Gary nói.

“Ẩm thực Việt Nam rất ngon và dễ ăn đối với khẩu vị người Anh chúng tôi”, Susan Halliwell, 71 tuổi, đến Việt Nam hôm 14/2, cho biết. Susan thích ăn bánh xèo miền Tây và trứng vịt lộn, dù ban đầu “hơi sợ” món đường phố này.

Vì có ấn tượng tốt với ẩm thực Việt, hai du khách đều bất ngờ khi các điểm đến nổi tiếng ẩm thực của Việt Nam không được gọi tên trong top 25 Điểm đến ẩm thực ngon nhất thế giới 2025 do độc giả trên Tripadvisor bình chọn. Năm ngoái, Hà Nội xếp thứ nhất trong danh sách này và đứng thứ ba vào năm 2023.

Giải thưởng “Travelers’ Choice Awards Best of the Best” có giá trị cao nhất trong lĩnh vực du lịch của chuyên trang Tripadvisor, trao cho các đơn vị, điểm đến nhận được nhiều đánh giá, ý kiến vượt trội từ hàng triệu du khách trong 12 tháng. Trong danh sách 8 triệu điểm đến, khách sạn, nhà hàng, trải nghiệm, chưa đến 1% trong số đó được vinh danh tại các hạng mục. Giải thưởng thường được công bố với mục đích như một cuốn cẩm nang, giúp du khách có thêm lựa chọn khi đi du lịch.

Theo nghệ nhân ẩm thực người Huế Hồ Đắc Thiếu Anh, Hà Nội tụt hạng có thể do sự phát triển và cải thiện ẩm thực của các điểm đến khác, khiến du khách cảm thấy bị thu hút hơn.

“Cũng có thể là do xu hướng du lịch toàn cầu đang thay đổi, sự ảnh hưởng của các điểm đến ẩm thực mới nổi thu hút sự quan tâm của du khách hơn”, Giám đốc thương mại Anam Group kiêm Phó chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Đức tại Việt Nam Martin Koener, nói. Các bảng xếp hạng được xây dựng từ đánh giá, bình chọn của du khách. Lượng khách du lịch thay đổi hoặc các đánh giá “ít nhiệt tình hơn năm ngoái” có thể ảnh hưởng đến kết quả xếp hạng năm nay.

Ông Martin Koener cho rằng Việt Nam cần lưu ý tính cạnh tranh đang tăng trong ngành ẩm thực thế giới. Nhiều điểm đến không ngừng đổi mới trải nghiệm ẩm thực để thu hút nhiều sự công nhận hơn. Các chuyên gia du lịch cũng cho rằng nếu Việt Nam nói chung và các tỉnh thành nói riêng vẫn “giậm chân tại chỗ” hoặc không có nhiều thay đổi đột phá, việc tụt hạng cũng là điều tất nhiên.

Remi Van Peteghem, Giám đốc Ẩm thực Sofitel Legend Metropole Hanoi kiêm thành viên Hiệp hội Đầu bếp bậc thầy Pháp, cho biết Hà Nội tụt hạng có thể do khách quốc tế vẫn chưa thực sự tiếp cận đầy đủ thông tin về sự phong phú, năng động của ẩm thực Việt trong những năm qua.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng Hà Nội tụt hạng và Việt Nam không có điểm đến nào trong danh sách không phải điều bất thường. Top 25 năm nay, 10 thành phố vẫn trụ hạng là Rome, Buenos Aires, Paris, Naples, Barcelona, New Orleans, Athens, Jamaica, Charleston, Chiang Mai; còn lại đều trượt khỏi danh sách.

Hà Nội cũng không phải trường hợp duy nhất trong danh sách hai năm liên tiếp nằm ở vị trí cao và sau đó “biến mất” khỏi bảng xếp hạng. Đảo Crete, Hy Lạp vào top ba năm 2024 và top hai năm 2023 nhưng lại không xuất hiện trong năm 2025. Florence, thành phố nổi tiếng của Italy, cũng xuất hiện trong top năm 2023 và 2024; vắng mặt trong năm nay.

Nigel Halliwell, du khách Anh 72 tuổi, chồng của Susan, cho biết các bảng xếp hạng không đại diện cho 8 tỷ người trên thế giới. “Không phải lúc nào Michelin hay Tripadvisor cũng chính xác vì khẩu vị mỗi người khác nhau”, Nigel nói và gợi ý du khách nên đến Việt Nam để tự trải nghiệm ẩm thực.

Bà Thiếu Anh cũng cho rằng “trong mắt bạn bè quốc tế, ẩm thực Hà Nội vẫn có nét cổ kính, truyền thống và điều đó khiến Hà Nội vẫn được đánh giá cao”.

Martin Koener cũng có cảm tình đặc biệt với ẩm thực Việt và khẳng định “ẩm thực Hà Nội là một trong những nét độc đáo nhất thế giới”. Sử dụng các nguyên liệu tươi, thảo mộc và kỹ thuật nấu ăn tinh tế khiến Martin tin rằng dù không xuất hiện trong bảng xếp hạng ẩm thực năm nay, Việt Nam vẫn là một trong những điểm đến ẩm thực thú vị nhất thế giới.

Để lấy lại sự công nhận quốc tế, Việt Nam nên hợp tác với các đầu bếp quốc tế, tăng cường hiện diện tại các lễ hội ẩm thực toàn cầu có thể tạo ra nhiều nhận thức và sự đánh giá cao hơn. Nâng cao trải nghiệm du lịch ẩm thực cũng là một khía cạnh quan trọng. Phát triển nhiều tour du lịch ẩm thực tương tác, ẩm thực đường phố và các lớp học nấu ăn sẽ thu hút những du khách đang tìm kiếm những trải nghiệm ẩm thực chân thực. Bên cạnh đó, Việt Nam còn có nhiều dư địa để xuất hiện nhiều hơn trong danh sách trao sao của Michelin. Đây cũng là một chiến lược để thực khách thế giới biết đến “bếp ăn Việt Nam” nhiều hơn.

Tính bền vững và kiểm soát chất lượng cũng là những yếu tố quan trọng. Đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm và nguồn cung ứng bền vững sẽ giúp nâng cao nhận thức chung về ẩm thực Việt Nam và làm cho nó trở nên hấp dẫn hơn đối với thực khách toàn cầu.

“Tôi tự hỏi tại sao Bangkok (xếp thứ 14) được cả thế giới biết đến với nền ẩm thực đường phố, trong khi ẩm thực Việt Nam không kém cạnh mà vẫn chưa tạo thành thương hiệu nổi bật”, Remi Van Peteghem nói. Do đó, ông gợi ý ngành du lịch cần có các chiến dịch quảng bá ẩm thực mạnh mẽ, đồng bộ, tập trung trên diện rộng nhiều hơn.

Remi chỉ ra những sản phẩm, nông sản địa phương giàu giá trị của Việt Nam như cà phê, nước mắm và các loại nước uống thủ công vẫn chưa được quảng bá rộng rãi. Đẩy mạnh thương hiệu và chiến lược xuất khẩu cho những nguyên liệu này sẽ góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ ẩm thực thế giới. Với một cách tiếp cận chiến lược và đồng bộ hơn, Hà Nội và Việt Nam hoàn toàn có thể trở lại top điểm đến ẩm thực hàng đầu thế giới.

Việt Nam cũng cần kiểm soát giá cả và nạn chặt chém, để tạo hình ảnh đẹp trong mắt du khách, giúp nâng hạng tốt hơn, theo các chuyên gia. “Nếu chúng ta vẫn còn bán cho khách Tây một túi táo nhỏ giá 200.000 đồng, ẩm thực Việt sẽ có vị đắng thay vì ngon. Hà Nội hay TP HCM mãi mãi không bao giờ lên được top”, Nguyễn Bá Thiên Ân, 24 tuổi, từng chứng kiến người bán hàng rong ở phố đi bộ Hà Nội “chặt chém” khách Tây nói.

“Việc được vinh danh tại các giải thưởng không quan trọng bằng lượng khách quốc tế chúng ta đón”, Chủ tịch Lửa Việt Tours Nguyễn Văn Mỹ cho biết. Năm 2024, Việt Nam đã đón lượng khách quốc tế gần về mức trước dịch. Tháng 1/2025, Việt Nam đã đón 2,1 triệu lượt khách quốc tế, cao nhất lịch sử. Do đó, ngành du lịch cần tập trung duy trì phong độ đón khách “khủng” như tháng một cũng như tập trung vào chất lượng khách, doanh thu.

“Chúng ta đang phụ thuộc quá nhiều vào các giải thưởng. Thay vào đó, ngành du lịch hãy tập trung cho việc làm sao để có nhiều lợi nhuận hơn”, ông Mỹ nói.