Không chỉ có vị trí địa lý thuận lợi, Uông Bí có nhiều thuận lợi cho phát triển bền vững thế mạnh du lịch văn hoá tâm linh, du lịch cộng đồng. Đây cũng là định hướng khai thác thế mạnh, phát triển bền vững của du lịch Uông Bí.
Theo thống kê, hiện Uông Bí có 31 di tích các loại. Trong đó, có 2 di tích xếp hạng cấp Quốc gia đặc biệt là Khu di tích – danh thắng Yên Tử và đình Đền Công, 7 di tích xếp hạng cấp tỉnh và 22 di tích có trong danh mục được kiểm kê phân loại.
Thường niên trên địa bàn thành phố có 8 lễ hội truyền thống, tiêu biểu như: Hội xuân Yên Tử, Hội xuân chùa Ba Vàng, lễ hội đình – chùa Lạc Thanh, đền – chùa Hang Son, đình Đền Công… Uông Bí còn sở hữu nhiều thắng cảnh đẹp gắn với văn hoá bản địa đặc sắc, như: Hồ Yên Trung, Khe Song – Thác Bạc, vùng sông nước Phương Nam gắn liền với đặc sản vải chín sớm Phương Nam, thanh long ruột đỏ…
Đặc biệt, khi nhắc đến thôn Khe Sú 1, Khe Sú 2, thôn Nam Mẫu 2 (xã Thượng Yên Công) không thể không nhắc đến những sản phẩm dệt, thêu tay; nghệ thuật ẩm thực với món ăn canh gà rượu bâu của đồng bào dân tộc Dao Thanh Y… “Các giá trị văn hoá, lễ hội, danh thắng… trên đều mang những đặc trưng, nét riêng, là tiềm năng, nguồn nguyên liệu quý cho du lịch. Vì thế, thành phố rất quan tâm tới việc phát huy thế mạnh văn hoá gắn với các sản phẩm du lịch trước mắt và trong thời gian tới của địa phương” – ông Phạm Xuân Thành, Trưởng Phòng VH-TT TP Uông Bí, chia sẻ.
Theo đó, để phát huy thế mạnh, hiện thực hoá thành các sản phẩm cụ thể, thời gian qua, Uông Bí đã quan tâm hàng đầu công tác cập nhật, đảm bảo quy hoạch du lịch; đầu tư mạnh mẽ cho số hoá, quản lý số trong du lịch; đầu tư nguồn lực phát triển sản phẩm du lịch…
Tăng sức hút, tạo đà cho du lịch, thành phố quan tâm xây dựng, đề xuất cấp có thẩm quyền những chính sách ưu đãi, xúc tiến hiệu quả tại điểm đến để thu hút du khách trong những mùa thấp điểm. Theo đó, thành phố đã ban hành các kế hoạch kích cầu, phát triển du lịch hàng năm với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao ý nghĩa, hấp dẫn gắn liền với các sự kiện, ngày lễ, tiêu biểu như: Các lễ hội truyền thống tại các di tích được xếp hạng; Chương trình “Uông Bí chào hè”, “Mùa thu vàng Uông Bí”, giải leo núi chinh phục đỉnh Bình Hương, giải leo núi chinh phục đỉnh Ba tầng – Phượng Hoàng…
Bên cạnh đó, thành phố cũng quan tâm tới công tác nhân lực, quản lý du lịch… làm nền tảng thúc đẩy du lịch bền vững. Đó là việc thành lập Ban quản lý, ban hành quy chế cụ thể cho từng điểm du lịch, nhất là đối với các hoạt động du lịch cộng đồng; thường niên ban hành các văn bản tăng cường công tác quản lý lễ hội, điểm du lịch đảm bảo văn minh lễ hội, công khai, minh bạch… Về đào tạo nhân lực, thời gian qua, Uông Bí đã tích cực phối hợp với Sở VH-TT, Sở Du lịch… mở trên 10 lớp tập huấn tại địa phương cho gần 2.000 lượt cán bộ, đội ngũ làm công tác du lịch, dịch vụ du lịch trên địa bàn; cử trên 250 lượt cán bộ tham gia các lớp do tỉnh tổ chức.
Một trong những điểm nhấn tạo nguồn lực cho phát triển bền vững là quan tâm bảo tồn phát huy giá trị văn hoá các di tích, danh thắng. Từ năm 2020 tới nay, Uông Bí quan tâm đề nghị xếp hạng hàng chục di tích…
Tiêu biểu là việc hoàn thành hồ sơ, đề nghị công nhận Bảo vật quốc gia đối với pho tượng Phật Hoàng Trần Nhân Tông tại Tháp Tổ Yên Tử (năm 2020); Công nhận di tích cấp tỉnh với đình – miếu Nam Mẫu (năm 2021), di tích hang núi Hổ, hang núi Xếp Bằng, phường Phương Nam; đưa phế tích chùa Bảo Long, phường Phương Đông vào danh mục di tích kiểm kê phân loại của tỉnh (năm 2022). Hiện đang xây dựng hồ sơ khoa học đề nghị cụm hiện vật tượng An Kỳ Sinh và Bia Phật tại khu di tích và danh thắng Yên Tử là Bảo vật quốc gia…
Đặc biệt, tháng 7/2024, thành phố tổ chức thành công Hội thảo khoa học “Nhận diện, bảo tồn và phát huy giá trị di sản vùng đất Uông Bí trong định hướng phát triển bền vững thành phố”, thu nhận nhiều ý kiến của các chuyên gia, nhà quản lý về công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch. Đây là cơ sở, kiến thức quý giá phục vụ phát triển du lịch Uông Bí bền vững trong tương lai.
Những nỗ lực trên góp phần thúc đẩy du lịch bền vững, đóng góp vào thành quả đón 3,3 triệu lượt du khách, doanh thu 1.815 tỷ đồng của du lịch Uông Bí năm 2024. Năm vừa qua, du lịch Uông Bí còn “trình làng” không ít sản phẩm du lịch hấp dẫn. Tiêu biểu nhất là Dự án Nhà trưng bày không gian văn hoá người dân tộc Dao Thanh Y vừa đưa vào hoạt động tháng 8/2024, du lịch cộng đồng thôn khe Sú 2 (xã Thượng Yên Công)…
