Năm 2024, với kim ngạch 44 tỷ USD, tăng trưởng gần 11% so với năm 2023, Việt Nam có khả năng vượt Bangladesh đứng vị trí thứ 2 thế giới về xuất khẩu hàng dệt may.
Thắng lợi nhờ chuyển dịch đơn hàng bất ngờ
Sáng 25/12, tại Hà Nội, Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) tổ chức gặp mặt báo chí thông tin hoạt động sản xuất kinh doanh, phong trào công nhân lao động năm 2024 và các hoạt động chăm lo tết Nguyên đán 2025.
Ông Cao Hữu Hiếu, Tổng giám đốc Vinatex cho biết, năm 2024, trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục biến động khó lường, gây ra nhiều khó khăn cho doanh nghiệp trong tổ chức sản xuất nhưng ngành Dệt May Việt Nam vẫn giữ được mức tăng trưởng khá. Với những kinh nghiệm đã được rèn giũa qua sóng gió năm 2022, 2023, ngành Dệt May Việt Nam dự kiến cán mốc xấp xỉ 44 tỷ USD xuất khẩu, tăng gần 11% so với năm 2023.
Thị trường dệt may thế giới bắt đầu có dấu hiệu phục hồi từ giữa năm khi các Ngân hàng Trung ương lớn như FED, ECB có các đợt cắt giảm lãi suất điều hành và việc làm, thu nhập người dân có sự cải thiện. Ước tính cả năm 2024, tổng cầu dệt may thế giới đạt khoảng 794 tỷ USD, tăng gần 3% so với năm 2023, nhưng vẫn thấp hơn 8% so với năm 2022. Với ngành Dệt May Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2024 thị trường tuy có khá hơn nhưng vẫn là mạch trầm lắng khó khăn của 2023 kéo dài thì trong 6 tháng cuối năm đơn hàng vào Việt Nam tăng đột biến do những biến động chính trị bất ngờ tại các quốc gia cạnh tranh.
Trước những diễn biến mới của thị trường, Tập đoàn Dệt May Việt Nam đã đẩy mạnh nhiều giải pháp nhằm duy trì và thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, đón bắt đơn hàng quay trở lại. Trong đó, ngành may giữ được đà tăng trưởng với hiệu quả sản xuất kinh doanh cải thiện rõ rệt từ quý 3/2024, không có đơn bị nào bị lỗ trong năm 2024. Ngành sợi đã giảm tới 90% lỗ so với 2023, tuy nhiên vẫn phải đối mặt với khó khăn kéo dài dẫn đến sản xuất kinh doanh chưa có hiệu quả.
“Với sự quyết liệt, nhiều đổi mới tích cực trong công tác điều hành, nâng cao năng lực cạnh tranh, năng suất lao động trong toàn hệ thống, Vinatex bảo toàn được nguồn lực cốt lõi là lao động và khách hàng, vượt qua khó khăn năm 2024 với kết quả doanh thu hợp nhất ước đạt 18.100 tỷ đồng, bằng 102,8% so với năm 2023; Lợi nhuận hợp nhất ước đạt 740 tỷ đồng, bằng 137,5% so với năm 2023; Thu nhập bình quân đạt 10,3 triệuđồng/người/tháng, bằng 108,9% so với năm 2023. Theo thống kê sơ bộ, lương tháng 13 và thưởng Tết cho người lao động trong hệ thống ước bình quân đạt hơn 18 triệu đồng/người, tương đương 1,5 – 2 tháng lương”, ông Cao Hữu Hiếu cho hay.
Chia sẻ thêm về những khó khăn trong năm 2024, ông Cao Hữu Hiếu cho biết, trong quý 1, quý 2 năm nay, tình hình ngành dệt may Việt Nam vẫn rất khó khăn. Yếu tố khách quan là kinh tế thế giới tiếp tục suy giảm, lạm phát tăng; bất ổn chính trị tiếp tục duy trì… Cạnh đó, cầu dệt may không tăng, đơn hàng với ngành may tiếp tục là đơn hàng nhỏ lẻ, yêu cầu khắt khe về chất lượng, thời gian giao hàng nhanh. Đáng chú ý, đơn giá ngành may trong 6 tháng đầu năm vẫn ở mức rất thấp trên nền đơn giá của năm 2023.
Với ngành sợi, thị trường vẫn ảm đạm, giá bán dưới giá thành, tuy có cải thiện một chút nhưng vẫn lỗ. Tuy nhiên, nửa cuối năm có sự đảo chiều bất ngờ. Theo ông Cao Hữu Hiếu, sự đảo chiều đó không phải do thị trường tốt lên hay cầu tăng mạnh mà quan trọng nhất đến từ “may mắn” chuyển dịch đơn hàng. Một số thị trường đối thủ của dệt may Việt Nam bị bất ổn chính trị, điển hình là Bangladesh, dẫn tới khách hàng chuyển hướng đặt hàng từ Bangladesh sang Việt Nam. Việt Nam là một trong những thị trường được ưu tiên chọn cho các đơn hàng chuyển dịch.
“Bangladesh là thị trường xuất khẩu chủ yếu các đơn hàng phổ thông nên khi chuyển dịch đơn hàng sang Việt Nam, đơn giá không có nhiều cải thiện. Tuy nhiên, số lượng đơn hàng lớn hơn rất nhiều. Các doanh nghiệp ngành may của Việt Nam nói chung và của tập đoàn nói riêng gần như đầy đơn hàng suốt từ tháng 7 – 12/2024. Nhiều đơn vị đến nay đã có đơn hàng hết quý 1/2025, thậm chí một số đơn vị đã có đơn hàng đến hết tháng 4, tháng 5/2025”, ông Hiếu nói.
Với ngành sợi, lãnh đạo Vinatex chia sẻ, bằng nhiều giải pháp quyết liệt trong quản trị sản xuất, tiết giảm chi phí, linh hoạt trong chuyển đổi mặt hàng và tìm kiếm một số thị trường ngách, mặt hàng mang tính khác biệt…, ngành sợi nửa cuối năm có cải thiện rõ rệt. Năm nay, ngành sợi dự kiến lỗ 100 tỷ đồng, trong khi năm ngoái lỗ hơn 700 tỷ đồng.
Nhiều triển vọng tốt cho năm 2025
Theo ông Hoàng Mạnh Cầm, Phó chánh văn phòng Hội đồng quản trị Vinatex, cho hay so với các đối thủ cạnh tranh, Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng tốt nhất, với mức trên 10% và dự kiến đến cuối năm 2024 tổng kim ngạch xuất khẩu sẽ cán đích gần 44 tỷ USD.
“Với kết quả này, Việt Nam vượt trên Ấn Độ về tốc độ tăng trưởng xuất khẩu dệt may khi nước này đạt gần 7%. Trung Quốc có tổng kim ngạch xuất khẩu trong 11 tháng là 273,4 tỷ USD, chỉ tăng 2%; đối thủ Bangladesh tăng trưởng xuất khẩu giảm và chỉ xuất được 27,7 tỷ USD”, ông Hoàng Mạnh Cầm thông tin.
Nhận định về triển vọng thị trường và xuất khẩu dệt may 2025, ông Hoàng Mạnh Cầm cho hay: “Tín hiệu tăng trưởng tốt hơn khi thị trường nhập khẩu chính như Mỹ và EU phục hồi kinh tế, nhu cầu chi tiêu của người dân cải thiện với triển vọng cho ngành dệt may tốt hơn. Do đó, dự báo xuất khẩu nửa đầu năm tới tích cực”.
Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành này cũng nhìn nhận, dù biến động chính trị đang ảnh hưởng đến Bangladesh, nhưng nước này cũng phục hồi đơn hàng xuất khẩu nhanh, bởi dệt may là ngành đóng góp ngoại tệ xuất khẩu lớn của họ.
Do đó, về dài hạn, năm tới sẽ không còn nhiều dư địa khai thác đơn hàng dịch chuyển từ nước này, chưa kể phần lớn đơn hàng chảy về từ năm tới sẽ không còn nhiều dư địa khai thác nguồn hàng dệt may đều có giá trị không lớn. Thêm nữa, các doanh nghiệp dệt may cũng đang ‘nóng lòng’ theo dõi chính sách của Mỹ sau khi Tổng thống Mỹ, Donald Trump lên nắm quyền điều hành. Theo đó, Mỹ có thể thực hiện chính sách thuế mới với Trung Quốc lên tới 60%, một số nước từ 10-20%. Với khả năng đó Việt Nam có khả năng chịu thêm 10% thuế với hàng hoá xuất khẩu vào thị trường này.
“Việc Mỹ áp thêm thuế sẽ khiến các đơn hàng dệt may từ Trung Quốc đắt hơn so với thông thường và đây là cơ hội tốt để các quốc gia cạnh tranh trong đó có Việt Nam đón đầu các đơn hàng dịch chuyển từ Trung Quốc nếu tuân thủ tốt các yêu cầu về nguồn gốc xuất xứ”, đại diện Vinatex cho hay.
Về xuất khẩu dệt may nói chung trong năm tới, Vinatex nghiên về dự báo tổng cầu dệt may thế giới năm 2025 đạt 850 tỷ USD, xuất khẩu dệt may Bangladesh có thể phục hồi từ tháng 7/2205. Xuất khẩu dệt may Việt Nam năm sau có thể đạt 45,5 – 46 tỉ USD, tăng 5 – 6% so với năm nay.
