Nêu thực tế giá bất động sản tăng cao, đột ngột thời gian qua, bên cạnh vướng về thể chế, chính sách, đại biểu Quốc hội băn khoăn liệu có dấu hiệu lũng đoạn, thao túng, thổi giá tạo bong bóng bất động sản của một nhóm lợi ích, và cho rằng cần mạnh dạn chỉ rõ để có giải pháp căn cơ.
Sáng 28/10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Báo cáo của Đoàn Giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kết quả giám sát chuyên đề “việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”.
Cần “bắt đúng bệnh” để có giải pháp hiệu quả
Góp ý kiến vào dự thảo Nghị quyết, đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) nhấn mạnh, điều người dân quan tâm là làm sao giá cả thị trường bất động sản phải phù hợp với điều kiện mức sống, thu nhập của họ, và những người có nhu cầu cấp bách về nhà ở phải tiếp cận được và mua được.
Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục của Quốc hội, dự thảo Nghị quyết đã đánh giá được hạn chế, nhưng chủ yếu vẫn là hạn chế trong chính sách, pháp luật. Vẫn còn những dấu hiệu bất thường của thị trường, đó là tăng giá đột ngột, gấp 2-3 lần, không phù hợp với tình hình thực tế chung của nền kinh tế và nhu cầu nhà ở của người dân.
“Những dấu hiệu bất thường đó, có chăng có vấn đề về lũng đoạn, thao túng và thổi giá tạo bong bóng bất động sản của một nhóm lợi ích. Chúng ta phải mạnh dạn chỉ rõ thì mới có giải pháp cụ thể, căn cơ”, đại biểu Tạ Văn Hạ nêu rõ.
Theo đại biểu, một trong những giải pháp để giảm giá thị trường bất động sản đó là trái phiếu bất động sản. Hiện nay, trái phiếu bất động sản phát hành ra với mức lãi suất 12-15%, cộng với khoảng 3% phí phát hành. Như vậy, dư nợ trái phiếu lĩnh vực này đến thời kỳ đáo hạn có áp lực rất lớn, ước năm 2025 là khoảng 130 nghìn tỷ đồng.
Đại biểu đoàn Quảng Nam cho rằng, nếu không kiểm soát chặt dòng tiền trái phiếu phát ra đợt này để phục hồi và phát triển thị trường bất động sản, thì lại rơi vào tình trạng đáo hạn, việc phát hành trái phiếu không hiệu quả.
Hơn nữa, với thời gian đáo hạn bình quân khoảng 3 năm, mà phải trả lãi suất cao như vậy dễ tạo ra gánh nặng cho nhà nước và nhân dân, nguy cơ làm tăng nợ xấu và thậm chí là vỡ nợ.
Với phân tích như trên, đại biểu Tạ Văn Hạ nhận định, thời gian tới thị trường bất động sản vẫn chưa thể hạ nhiệt và người dân cũng chưa có cơ hội để tiếp cận với thị trường.
Do đó, đề nghị cần nghiên cứu giải pháp và tiến hành thanh tra, kiểm tra, xem xét lại căn cơ các giải pháp đã đặt ra để phục hồi và phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, đúng hướng.
Cần tiếp tục có chính sách ưu đãi đủ sức hấp dẫn để phát triển nhà ở thương mại
Liên quan đến giá bất động sản tại một số thành phố lớn tăng cao trong thời gian qua, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) cho biết, thực trạng này đã khiến cho thị trường bất động sản vừa mới phục hồi thì lại xuất hiện những dấu hiệu bất ổn. Cử tri lo lắng trước các hiện tượng thổi giá, tạo sóng, gây nhiễu loạn thông tin thị trường.
Đại biểu nêu rõ, tại buổi họp báo ngày 17/10 vừa qua, đại diện lãnh đạo Bộ Xây dựng nhận định, giá nhà đất tăng cao như thời gian vừa qua là vô lý và bất thường. Từ đầu năm đến nay, giá đất bất động sản, giá nhà đất liên tục tăng cao ở tất cả các phân khúc, từ chung cư đến nhà liền kề, đến biệt thự…, không chỉ ở các khu vực trung tâm mà sức nóng đang lan dần sang các thị trường quận, huyện vùng ven đô.
“Không chỉ các khu vực trung tâm mà sức nóng còn lan sang các quận, huyện vùng ven đô, nhất là sự tăng giá đột biến ở các chung cư (cả chung cư mới và cũ), tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba so với thời gian trước đây”, đại biểu phân tích. Bên cạnh đó, còn nóng lên câu chuyện đấu giá đất ở một số huyện ven đô, lên tới hơn 100 triệu/m2, tương đương với đất dự án đã được đầu tư hạ tầng và liên tục thiết lập mặt bằng mới, vượt xa thu nhập của đại bộ phận người dân.
Đại biểu Nguyễn Thị Thủy cũng cho rằng, tình trạng đầu cơ thổi giá, đẩy giá là nguyên nhân chính dẫn đến giá nhà đất tăng cao như thời gian qua. Một số nhà đầu tư thổi giá, gây nhiễu loạn thông tin thị trường nhằm thao túng tâm lý của người dân để trục lợi.
Nguyên nhân thứ ba là do tồn tại tâm lý của một bộ phận người dân mua nhà đất để chờ tăng giá, và thực tiễn này có xu hướng ngày càng tăng cao. Và hiện đang thiếu trầm trọng nguồn cung cho người thu nhập thấp…
Do đó, nữ đại biểu đoàn Bắc Kạn đề nghị Chính phủ tiếp tục có những chính sách ưu đãi đủ sức hấp dẫn để khuyến khích các doanh nghiệp phát triển phân khúc nhà ở thương mại để phù hợp với túi tiền của phần đông người lao động.
Đồng thời, Chính phủ cần quyết liệt chỉ đạo để tháo gỡ những vướng mắc của các dự án nhà ở hiện nay, nếu như thuộc thẩm quyền của cấp cao hơn thì báo cáo cấp có thẩm quyền để tháo gỡ những vướng mắc trong các dự án này. Cùng với đó, cần nghiên cứu triển khai các biện pháp mạnh để kiểm soát tình trạng đầu cơ nhà đất trong thời gian vừa qua.
Có chung mối quan tâm, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho biết, giá bất động sản cao bất thường do người mua bất động sản để tích lũy tăng cao khiến dòng tiền đẩy vào bất động sản cao, không chảy vào kinh doanh sản xuất; nguồn cung bất động sản ngày càng khan hiếm; bên cạnh đó, các lực lượng thị trường như môi giới, đấu giá cố tình đẩy giá lên cao để kiếm lợi nhuận.
Để kiểm soát giá bất động sản, đại biểu đề xuất: Yêu cầu người tham gia đấu giá phải chứng minh được khả năng tài chính để mua tài sản, nhằm loại bỏ những người chỉ đấu giá để bán lại; thực hiện ngay Điều 31 của Luật Giá về kiểm tra các yếu tố hình thành giá khi có biến động bất thường, đồng thời yêu cầu doanh nghiệp kê khai giá bán lần đầu trên thị trường thứ cấp.
Đại biểu cũng đề nghị xây dựng cơ chế quản lý sàn giao dịch bất động sản chuyên nghiệp tại một số thành phố lớn, nhằm quản lý minh bạch hoạt động của thị trường.