Phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao, được tỉnh xác định là một trong 3 đột phá chiến lược, là yếu tố quan trọng, nền tảng vững chắc tạo đà cho sự phát triển bền vững. Ngay từ rất sớm, tỉnh đã quan tâm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, với việc ban hành nhiều cơ chế, chính sách riêng, nhằm thu hút lao động và phát triển nguồn nhân lực trên địa bàn.
Tỉnh chủ động xây dựng nhiều cơ chế, chính sách phát triển nguồn nhân lực, gắn với chuyển dịch cơ cấu lao động theo định hướng, quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh. Nổi bật ở giai đoạn trước là Nghị quyết số 15-NQ/TU (ngày 9/6/2014) của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về đẩy mạnh cải cách hành chính và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Quyết định số 2704/QĐ-UBND (ngày 17/11/2014) của UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch phát triển nhân lực của tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Quyết định số 293/QĐ-UBND (ngày 30/1/2015) của UBND tỉnh phê duyệt đề án đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng và phát triển toàn diện nguồn nhân lực của tỉnh đến năm 2020.
Ở giai đoạn gần đây là Nghị quyết số 35/2021/NQ-HĐND của HĐND tỉnh về việc quy định chính sách thu hút, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao tại Trường Đại học Hạ Long, Trường Cao đẳng Việt – Hàn Quảng Ninh, Trường Cao đẳng Y tế Quảng Ninh; Kế hoạch số 117/KH-UBND (ngày 13/5/2022) của UBND tỉnh triển khai Quyết định số 146/QĐ-TTg ngày 28/1/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Tỉnh còn có nhiều chính sách thu hút, hỗ trợ học tập đối với sinh viên học các chuyên ngành phục vụ sự phát triển của tỉnh; thưởng đối với người có tài năng và sinh viên giỏi; hỗ trợ học nghề thuộc danh mục nghề khuyến khích đào tạo và hỗ trợ học phí học văn hóa cho học sinh tốt nghiệp THCS học tiếp lên trình độ trung cấp, cao đẳng trên địa bàn tỉnh… Đồng thời đẩy mạnh liên kết vùng, hợp tác trong nước và quốc tế về phát triển nguồn nhân lực.
Từ những chính sách, cơ chế đặc thù cùng nguồn lực đầu tư thỏa đáng, chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh ngày càng được nâng cao. Tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng hằng năm (từ 62% năm 2014 lên 86,46% năm 2023). Tầm vóc, trình độ chuyên môn kỹ thuật của người lao động từng bước đáp ứng nhu cầu xã hội và thị trường lao động, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động của tỉnh theo hướng tích cực, đóng góp vào cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao các chỉ số PCI, PAR Index, PAPI. Công tác tuyển sinh đào tạo của tỉnh đạt bình quân trên 38.000 HSSV/năm, cơ bản đáp ứng nhu cầu nhân lực cho doanh nghiệp và nhu cầu của xã hội. Tỷ lệ HSSV có việc làm sau đào tạo đến nay đạt trên 85%. Giai đoạn 2021-2023 tỉnh có 603 lớp đào tạo, bồi dưỡng cho CBCCVC tại tỉnh theo hình thức mời chuyên gia, giảng viên nước ngoài giảng dạy; 28 lớp đào tạo bồi dưỡng CBCCVC ở nước ngoài; đào tạo, bồi dưỡng khoảng 18.500 người cho các ngành kinh tế nông nghiệp, công nghiệp, thương mại, xây dựng, du lịch…
Đặc biệt, nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động, nhu cầu của người học và theo kịp yêu cầu thực tiễn, ngày 4/4/2024 UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1061/QĐ-UBND phê duyệt Đề án phát triển nguồn nhân lực tỉnh đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Đề án kỳ vọng tạo sự bứt phá trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo đà giúp tỉnh trở thành thành phố trực thuộc trung ương trước năm 2030… Theo Đề án, đến hết năm 2025 tỉnh đặt mục tiêu tổng số 798.280 lao động; tỷ lệ lao động qua đào tạo là 87,5%; số lao động cần đào tạo mới cấp chứng chỉ hằng năm là 25.500 người; tỷ lệ CBCCVC đạt trình độ sau đại học là 16,4%. Cơ cấu nguồn nhân lực các ngành: Khu vực I giảm còn 22,11%; khu vực II giảm còn 28,64%; khu vực III tăng lên 49,25%. 62.900 lượt CBCCVC được đào tạo, bồi dưỡng trong nước, tương ứng khoảng 1.005 lớp thuộc các ngành học: Quản lý nhà nước, chính trị, ngoại ngữ, tin học; 750 lượt CBCCVC đào tạo, bồi dưỡng tại tỉnh theo hình thức mời chuyên gia, giảng viên nước ngoài giảng dạy; 1.100 lượt CBCCVC đào tạo bồi dưỡng ở nước ngoài, tương ứng khoảng 55 lớp. Đến hết năm 2030 quy mô nguồn nhân lực của tỉnh khoảng 874.250 người. Tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt khoảng 92,5%. Cơ cấu nguồn nhân lực các ngành: Khu vực I là 16,62%; khu vực II là 27,68%; khu vực III là 55,7%.
Để Đề án thực hiện hiệu quả, tỉnh đã xây dựng nhiều nhóm giải pháp. Trong đó chú trọng nghiên cứu xây dựng một số cơ chế, chính sách phát triển nguồn nhân lực của tỉnh. Đặc biệt xây dựng chương trình, kế hoạch tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng CBCCVC, lao động tại chỗ, trong đó tập trung vào một số lĩnh vực: Quản lý nhân lực, tài chính, tài sản công, các ngành, lĩnh vực mũi nhọn của tỉnh; xây dựng cơ sở dữ liệu nhân lực dùng chung về nhu cầu nguồn nhân lực, nhu cầu lao động của tỉnh để phục vụ công tác hoạch định chính sách, thu hút, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, quản lý nguồn nhân lực.
Cùng với đó, chú trọng công tác đào tạo, nâng cao chất lượng nhân lực cấp xã; huy động các nguồn lực của xã hội, doanh nghiệp để thành lập Quỹ học bổng hỗ trợ đào tạo và phát triển nhân lực; tăng cường liên kết đào tạo giữa nhà trường – doanh nghiệp; đào tạo nâng cao năng lực chuyển đổi số của tỉnh.
Quảng Ninh là một trong những đầu tàu kinh tế của đất nước, tập trung đông đảo lực lượng lao động, do đó việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao được coi là giải pháp quan trọng để tăng năng suất lao động, chất lượng sản phẩm. Đây cũng là cơ sở để Quảng Ninh hiện thực hóa mục tiêu trở thành tỉnh dịch vụ, công nghiệp hiện đại, là một trong những trung tâm phát triển năng động, toàn diện của phía Bắc.