Sáng 6/10, nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954-10/10/2024) và 25 năm Hà Nội được UNESCO trao danh hiệu “Thành phố vì hòa bình” (16/7/1999-16/7/2024), Thủ tướng Phạm Minh Chính dự chương trình “Ngày hội Văn hóa vì hòa bình” tại khu vực Hồ Hoàn Kiếm – biểu tượng văn hóa lịch sử của Thủ đô. Sự kiện do Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc thành phố Hà Nội tổ chức.
Cùng dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng: Lương Cường, Thường trực Ban Bí thư; Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương, thành phố Hà Nội, các cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế.
Chương trình là dịp tôn vinh truyền thống lịch sử của Hà Nội, đồng thời quảng bá hình ảnh Thủ đô yêu chuộng hòa bình đến toàn thể người dân và bạn bè quốc tế.
“Ngày hội Văn hóa vì hòa bình” là sự kiện trọng điểm trong chuỗi các hoạt động văn hóa đặc sắc, mang ý nghĩa sâu sắc trong việc tôn vinh giá trị lịch sử của Ngày Giải phóng Thủ đô, đồng thời nhìn lại 25 năm Hà Nội đón nhận danh hiệu “Thành phố vì hòa bình” từ UNESCO, khẳng định những nỗ lực không ngừng của thành phố trong việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử, đồng thời xây dựng một Thủ đô ngày càng văn minh, hiện đại, hội nhập quốc tế.
Trước giờ sự kiện, Đoàn đại biểu Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, thành phố Hà Nội do Thủ tướng Phạm Minh Chính dẫn đầu thực hiện nghi lễ dâng hương tại Tượng đài vua Lý Thái Tổ, tưởng nhớ công lao các bậc tiền nhân đã có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp giải phóng và xây dựng Thủ đô.
Tiếp theo là lễ chào cờ đặc biệt, tái hiện buổi lễ chào cờ đầu tiên tại Hà Nội vào ngày 10/10/1954, sau khi Thủ đô được giải phóng. Trong không khí trang trọng ấy, khoảng 10.000 đại biểu cùng tham dự và hát vang bài Quốc ca, tạo nên một khoảnh khắc đặc biệt thiêng liêng, thể hiện lòng tự hào dân tộc và khát vọng hòa bình.
Một trong những điểm nhấn quan trọng của chương trình là màn tái hiện sống động về hình ảnh đoàn quân tiến về Hà Nội trong thời khắc lịch sử ngày 10/10/1954, khi quân đội Việt Nam tiếp quản Thủ đô, đánh dấu sự kết thúc ách đô hộ thực dân.
Khoảnh khắc hào hùng này được tái hiện bằng những màn biểu diễn thực cảnh quy mô lớn, với sự tham gia của gần 1.000 chiến sĩ cùng 200 nghệ sĩ, diễn viên múa. Những hình ảnh quen thuộc như Cầu Long Biên, nơi đoàn quân tiến vào tiếp quản Thủ đô, hay Cột cờ Hà Nội, nơi lá cờ đỏ sao vàng tung bay trong lễ chào cờ đầu tiên vào ngày 10/10/1954, đã được tái hiện rõ nét trên sân khấu, mang lại cảm xúc sâu lắng cho khán giả.
Sân khấu chính của sự kiện được dàn dựng công phu tại khu vực Hồ Hoàn Kiếm, sử dụng ngôn ngữ thực cảnh để tái hiện lại các di tích lịch sử, địa điểm nổi tiếng gắn liền với Thủ đô như Cửa ô Hà Nội, Cổng Đoan Môn (Hoàng Thành Thăng Long), Cầu Long Biên, và Cột cờ Hà Nội. Qua đó, chương trình tạo ra một không gian văn hóa lịch sử độc đáo, giúp người dân và du khách sống lại những khoảnh khắc lịch sử hào hùng của Hà Nội trong suốt chiều dài 70 năm từ Ngày Giải phóng Thủ đô.
“Ngày hội Văn hóa vì hòa bình” cũng là nơi quy tụ giao lưu lớn nhất giữa các nghệ nhân, nghệ sĩ và nhân dân đại diện cho 30 quận, huyện, thị xã của Thủ đô. Hơn 8.000 người, bao gồm 5.000 người dân và đại diện các lực lượng từ các quận, huyện, thị xã, sẽ tham gia vào các màn diễu hành, trình diễn các loại hình văn hóa nghệ thuật dân gian, bao gồm những di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO và quốc gia công nhận, cùng những nét đẹp văn hóa truyền thống đặc sắc của Thủ đô.
Những loại hình nghệ thuật như ca trù, múa rối nước, hát xẩm… và các di sản tín ngưỡng như Tín ngưỡng thờ Tản Viên Sơn Thánh, Hai Bà Trưng, Thánh Gióng, đều được trình diễn tại chương trình, mang lại cho khán giả một cái nhìn sâu sắc về các giá trị văn hóa trường tồn của Thủ đô Hà Nội.
Đặc biệt, phần trình diễn nghệ thuật đã giới thiệu văn hóa ẩm thực và sản phẩm làng nghề truyền thống của Thủ đô như làng gốm Bát Tràng, làng lụa Vạn Phúc, thêu Quất Động, mây tre đan Phú Vinh… các món ăn đặc trưng của Hà Nội như cốm Vòng, giò chả Ước Lễ, bánh cuốn Thanh Trì, bún Phú Đô… Những sản phẩm này không những phản ánh sự khéo léo, sáng tạo của người Hà Nội mà còn thể hiện tính độc đáo và phong phú của nền văn hóa Việt Nam.
“Ngày hội Văn hóa vì hòa bình” được chia làm ba phần chính, bao gồm: Ký ức Hà Nội; Dòng chảy di sản; Hà Nội: Thành phố vì hòa bình, thành phố sáng tạo. “Ngày hội Văn hóa vì hòa bình” là sự kiện văn hóa lớn của Hà Nội, được kỳ vọng sẽ tạo ra hiệu ứng truyền thông đặc biệt, lan tỏa giá trị lịch sử và văn hóa của Thủ đô đến với cả nước và bạn bè quốc tế. Thông qua sự kiện này, Hà Nội không chỉ khẳng định vị thế của thành phố lịch sử, văn hóa mà còn là trung tâm du lịch, kinh tế, chính trị quan trọng của cả nước.
Việc tổ chức “Ngày hội Văn hóa vì hòa bình” cũng là một phần trong chiến lược phát triển các sản phẩm công nghiệp văn hóa gắn với các sự kiện kỷ niệm Ngày Giải phóng Thủ đô hàng năm, góp phần thúc đẩy du lịch văn hóa và phát triển kinh tế bền vững cho Thủ đô.
Phát biểu ý kiến tại sự kiện, đồng chí Trần Sỹ Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội nhấn mạnh, phát huy truyền thống lịch sử văn hiến và anh hùng, với vị trí, vai trò là trung tâm đầu não chính trị, hành chính quốc gia, trung tâm lớn về kinh tế, văn hoá, giáo dục, khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế của cả nước, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Hà Nội đã và đang nỗ lực, quyết tâm thực hiện và hoàn thành sứ mệnh của Thủ đô với tầm nhìn mới, tầm vóc mới, vị thế mới, xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, thành phố kết nối toàn cầu điểm đến an toàn thân thiện với bạn bè quốc tế.
Nằm trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, Ngày hội Văn hoá vì hoà bình nhằm lan toả thông điệp về giá trị văn hoá, hoà bình và sức sáng tạo của con người Thăng Long – Hà Nội qua các thời kỳ… Ngày hội cũng là dịp để chúng ta tôn vinh nền văn hiến, bản sắc văn hoá vì hoà bình của Thủ đô Hà Nội, vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi lắng đọng hào khí Thăng Long hồn thiêng sông núi, nơi kết tinh và toả sáng trí tuệ Việt Nam, toả sáng lương tri và phẩm giá con người.
Trong thời khắc lịch sử và linh thiêng này, chúng ta vô cùng thành kính bày tỏ lòng biết ơn vô hạn đối với Tổ tiên và các thế hệ tiền nhân có công khai sáng và xây dựng Kinh thành Thăng Long xưa – Hà Nội ngày nay. Chúng ta thành kính nhớ và bày tỏ lòng biết ơn vô hạn Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, các nhà cách mạng tiền bối, các Anh hùng liệt sĩ, các thế hệ nhân dân, lực lượng vũ trang Hà Nội và cả nước, kiều bào ta ở nước ngoài đã đóng góp công sức và vật chất trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Thủ đô.
Thành phố Hà Nội trân trọng cảm ơn sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, kịp thời của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, sự ủng hộ, giúp đỡ hiệu quả của các địa phương và bạn bè quốc tế trong quá trình xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội.
Đây cũng là dịp để chúng ta tiếp tục khẳng định những phẩm chất cao quý, truyền thống tốt đẹp, văn hiến, anh hùng, hoà bình, hữu nghị của Thủ đô và dân tộc Việt Nam. Đó cũng chính là lẽ sống, là đạo đức, là phong cách ứng xử, là truyền thống văn hoá, là khát vọng hoà bình của người dân Hà Nội, của dân tộc Việt Nam. Đó còn là những di sản vô giá của thế hệ ông cha ta để lại, chúng ta trân trọng giữ gìn, phát huy, lan toả và truyền lại cho muôn đời con cháu mai sau.
Phát biểu tại chương trình, bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam nhấn mạnh, Thủ đô Hà Nội với bề dày hơn 1.000 năm văn hóa- lịch sử đã luôn thể hiện ý chí kiên cường và sự hồi sinh mạnh mẽ. Ngay sau ngày giải phóng mang dấu mốc lịch sử, chính quyền Hà Nội đã lãnh đạo các tầng lớp nhân dân vươn lên, phấn đấu xây dựng Thủ đô hội nhập, phồn vinh và đổi mới. Thủ đô Hà Nội được UNESCO công nhận “Thành phố vì hòa bình” năm 1999 và “Thành phố sáng tạo” vào năm 2019, khẳng định những nỗ lực không ngừng đổi mới của thành phố trong những năm qua. Liên hợp quốc luôn duy trì mối quan hệ lâu dài, hiệu quả với Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng, đồng hành với Hà Nội trong quá trình chuyển mình ngoạn mục kể từ khi được UNESCO công nhận là Thành phố sáng tạo đầu tiên tại Việt Nam.
Bà Pauline Tamesis đánh giá thành phố Hà Nội luôn quan tâm bảo tồn, phát huy các di sản vật thể và phi vật thể; lịch sử của Hà Nội luôn giao thoa với hiện đại, với sự đổi mới và sáng tạo. Với quyết tâm cao của lãnh đạo Hà Nội trong tăng cường hợp tác công tư để phát triển ngành công nghiệp văn hóa, sáng tạo, lấy giới trẻ làm nòng cốt, có thể thấy Hà Nội đã xác định văn hóa là một trong những động lực quan trọng phát triển kinh tế – xã hội.
Hà Nội đã và đang huy động hiệu quả nguồn lực từ thế hệ trẻ tham gia quá trình đổi mới sáng tạo, phấn đấu trở thành thành phố đáng sống hơn cho mọi người dân. Theo bà, lễ kỷ niệm là minh chứng điển hình khẳng định thành công của Hà Nội trong việc hiện thực hóa tầm nhìn trở thành Thủ đô văn hóa và sáng tạo của Việt Nam; bày tỏ Liên hợp quốc và UNESCO rất vinh dự phối hợp với Hà Nội trong triển khai nhiều dự án hợp tác trong hơn 25 năm qua, góp phần vào sự phát triển bền vững của thành phố. Bà Pauline Tamesis nói bằng tiếng Việt trong kết thúc bài phát biểu: “Một lần nữa, xin chúc mừng Hà Nội và xin cảm ơn”.