Những năm qua, huyện Hải Hà tập trung nâng cao hiệu quả hoạt động hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở, góp phần nâng cao sức khỏe, đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân. Tuy nhiên, việc đầu tư cơ sở vật chất đối với hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở chưa đồng bộ, dẫn đến hiệu quả hoạt động còn hạn chế.
Trước năm 2010, toàn huyện có 74 nhà văn hóa (NVH) thôn, bản, khu phố, phần lớn được Nhà nước và nhân dân đóng góp xây dựng, quy mô nhỏ và chật hẹp, đến nay đã xuống cấp. Thực hiện chương trình MTQG xây dựng NTM, từ năm 2010 huyện hỗ trợ xây mới 44 NVH thôn. Đến nay, toàn huyện có 5 NVH xã, 6 xã có hội trường dùng chung; 112/112 NVH thôn, bản, khu phố được xây dựng và đi vào hoạt động, nguồn kinh phí chủ yếu do Nhà nước hỗ trợ và nhân dân đóng góp.
Phần lớn NVH thôn xây dựng trước năm 2010, đến nay đã xuống cấp hoặc chật hẹp không đáp ứng được nhu cầu. Toàn huyện mới có 5/11 xã, thị trấn có khu hội trường văn hóa đa năng, nhà tập luyện TDTT; 13 điểm vui chơi trẻ em cấp xã quản lý (5 điểm vui chơi xã, thị trấn quản lý; 8 điểm vui chơi dùng chung với trường mầm non, trường tiểu học). Cơ sở vật chất, trang thiết bị còn thiếu, phần lớn NVH thôn, bản, khu phố chưa đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quy định tại Thông tư số 06/2011/BVHTTDL của Bộ VH,TT&DL; chỉ có 62,5% NVH thôn, bản, khu phố đạt chuẩn về diện tích theo quy định của Bộ VH,TT&DL. Nhiều NVH hoạt động kém hiệu quả, không thu hút được nhân dân đến sinh hoạt.
Các thiết chế VHTT bố trí rải rác trên địa bàn, cơ sở vật chất đã xuống cấp: Trụ sở làm việc Trung tâm TT&VH huyện; Hội trường đa năng huyện; Rạp trung tâm huyện; Nhà thi đấu và tập luyện TDTT; Sân vận động trung tâm huyện; Thư viện huyện. Từ năm 2012, huyện ban hành quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 Trung tâm VHTT huyện, tổng diện tích 5,952ha tại phố Phan Đình Phùng (thị trấn Quảng Hà), nhưng đến nay vẫn chưa khởi công do chưa có nguồn vốn.
Để nâng cao hiệu quả hoạt động của các thiết chế văn hóa cơ sở, huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn phối hợp với các cơ quan chuyên môn của huyện xây dựng các quy hoạch đất sử dụng cho NVH; quản lý các thiết chế văn hóa cơ sở; mua sắm trang thiết bị hoạt động, đầu tư nâng cấp NVH, khu hội trường văn hóa đa năng, nhà tập luyện TDTT xã, thôn, từng bước nâng cấp các NVH đạt theo tiêu chuẩn của Bộ VH,TT&DL quy định. Hằng năm huyện phối hợp với Sở VH&TT tổ chức các lớp tập huấn tại huyện về công tác quản lý, tổ chức hoạt động NVH cho các cán bộ văn hóa xã, thị trấn, trưởng thôn, bản, khu phố, nhằm nâng cao công tác quản lý và khai thác, tổ chức tốt các hoạt động NVH.
Ông Bùi Thanh Tuấn, Trưởng Phòng VH&TT huyện, cho biết: Để nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở, bên cạnh quan tâm đầu tư trang thiết bị, nâng cao hiệu quả công tác quản lý, huyện dành nguồn lực để đầu tư mới, sửa chữa các NVH trên địa bàn. Trong 2 năm 2022-2023, huyện đầu tư hơn 20,7 tỷ đồng xây mới, sửa chữa một số NVH. Tuy nhiên, các thiết chế VHTT cấp huyện, phần lớn các công trình được đầu tư từ trước, một số cải hoán, đa phần đã xuống cấp, diện tích hẹp, không thu hút được người dân tham gia. Trung tâm VHTT huyện đã được quy hoạch từ 2012 nhưng chưa xây dựng do chưa có nguồn vốn. Thiết chế văn hóa KCN phục vụ cho công nhân chưa được xây dựng. Việc quy hoạch, xây dựng trung tâm VHTT cấp xã còn hạn chế. Nhiều NVH xây dựng từ trước năm 2010 do Nhà nước hỗ trợ, nhân dân đóng góp, quy mô nhỏ hẹp… Đây đang là những khó khăn trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa trên địa bàn. Đầu tháng 8/2024, Phòng đã có văn bản đề xuất UBND huyện đầu tư 6 dự án, gồm 5 dự án xây mới 19 NVH thôn, bản, 1 dự án cải tạo, nâng cấp sân bóng đá xã Cái Chiên, tổng kinh phí hơn 41,3 tỷ đồng.
