Tình trạng thiếu hụt máy bay sẽ còn kéo dài tới giữa năm sau

Trong bối cảnh thiếu hụt đội máy bay, các hãng hàng không đã nỗ lực thực hiện đồng bộ các giải pháp để tăng được năng suất sử dụng máy bay nhưng vẫn bảo đảm an toàn bay, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân thời gian qua.

Tuy nhiên, theo dự báo của Cục Hàng không Việt Nam, tình trạng thiếu hụt đội máy bay do nhà sản xuất triệu hồi động cơ có khả năng còn kéo dài tới giữa năm sau, đòi hỏi cơ quan quản lý cũng như các hãng hàng không phải “căng mình” nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường.

Khách quốc tế tăng, nội địa giảm

Tại hội nghị đánh giá kết quả công tác 6 tháng đầu năm 2024 của Bộ Giao thông vận tải vào sáng 3/7, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng cho biết, sáu tháng đầu năm nay, tổng thị trường hành khách Việt Nam ước đạt 38,1 triệu khách, tăng 6,7% so cùng kỳ năm 2023. Trong đó, khách quốc tế đạt 21,1 triệu khách, tăng 44,3% so cùng kỳ năm 2022 và tăng 3% so cùng kỳ năm 2019; khách nội địa đạt 17 triệu khách, giảm 19,4% so cùng kỳ 2023.

Tính đến lịch bay mùa hè 2024, 63 hãng hàng không nước ngoài và 4 hãng hàng không Việt Nam đã khôi phục hoàn toàn mạng đường bay quốc tế như giai đoạn trước dịch Covid-19 và còn tiếp tục mở rộng sang các thị trường mới ở Trung Á, Ấn Độ, Australia.

“Thị trường hàng không quốc tế đã hồi phục hoàn toàn và có tăng trưởng nhẹ (tăng 3%) so cùng kỳ năm 2019 – năm trước dịch Covid-19. Các hãng hàng không Việt Nam chiếm 44% thị phần hành khách quốc tế với hệ số sử dụng ghế trung bình trên 77%”, Cục trưởng Đinh Việt Thắng nêu rõ.

Đặc biệt, thị trường Trung Quốc đang dần hồi phục, dự kiến đạt 2,5 triệu khách trong 6 tháng đầu năm (tăng hơn 3 lần so cùng kỳ năm 2023 và bằng 62% so cùng kỳ năm 2019) và quay trở lại vị trí thứ 2 trong số 10 thị trường quốc tế lớn nhất trong quý 2/024, trong khi thị trường Hàn Quốc vẫn là thị trường quan trọng nhất, dự kiến đạt 5,3 triệu khách trong 6 tháng qua.

Ông Thắng cũng chỉ ra thực trạng do thiếu hụt đội máy bay nên các hãng hàng không Việt Nam phải điều chỉnh giảm cung ứng trên các đường bay nội địa và đây là nguyên nhân khiến thị trường nội địa giảm so cùng kỳ 2023 và 2019.

Mặc dù vậy, các hãng vẫn duy trì mạng đường bay nội địa với 50 đường bay kết nối Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và 20 cảng hàng không. Vietnam Airlines là hãng chiếm thị phần lớn nhất với 42% và tiếp đó là Vietjet với 40%, hệ số sử dụng ghế trung bình đạt 84%.

“Hoạt động vận tải hàng không 6 tháng đầu năm về cơ bản đáp ứng nhu cầu của hành khách với an toàn, an ninh hàng không được bảo đảm và chất lượng dịch vụ được duy trì và nâng cao trong giai đoạn cao điểm các dịp nghỉ lễ, Tết vừa qua”, người đứng đầu Cục Hàng không Việt Nam đánh giá.

Cục Hàng không Việt Nam cũng đưa ra mục tiêu thị trường vận tải hàng không năm 2024 đạt xấp xỉ 78,3 triệu khách (34,8 triệu khách nội địa và 43,5 triệu khách quốc tế) và 1,21 triệu tấn hàng hóa, tăng tương ứng 7,7% về hành khách và 13,4% về hàng hóa so năm 2023.

Bộ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng đánh giá, điều đáng mừng trong 6 tháng đầu năm là dù thiếu tàu bay do nguyên nhân khách quan, song với nhiều giải pháp, các hãng hàng không vẫn bảo đảm năng lực vận tải phục vụ người dân trên các chặng rút ngắn thời gian dừng đỗ, tăng cường bay đêm,… tiết giảm chi phí nhưng vẫn nâng cao hiệu suất hoạt động. Đây là sự nỗ lực của cả hệ thống.

Tăng năng suất khai thác đi đôi bảo đảm an toàn

Ông Lê Hồng Hà, Tổng Giám đốc Vietnam Airlines cho biết, hãng đang phải tạm dừng 12 máy bay A321NEO dưới mặt đất do ảnh hưởng bởi triệu hồi động cơ của nhà sản xuất Pratt & Whitney và 2 máy bay A350 cũng bị ảnh hưởng của động cơ Rolls-Royce.

“Quá trình đưa động cơ vào bảo dưỡng kéo dài đến 300 ngày, gấp gần 3 lần trước kia. Do đó, tình huống thiếu máy bay sẽ còn tiếp diễn đến nửa đầu năm 2025. Theo số liệu của Vietnam Airlines, cuối năm nay, ngoài 17 chiếc máy bay A321 neo, có 3-5 chiếc A350 cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi lệnh triệu hồi động cơ của nhà sản xuất. Hãng đang tiếp tục làm việc với nhà sản xuất để có phương án xử lý”, Tổng Giám đốc Vietnam Airlines Lê Hồng Hà thông tin thêm.

Trong điều kiện nguồn lực máy bay bị sụt giảm 15% đã ảnh hưởng đến năng lực khai thác của Vietnam Airlines, tuy nhiên, theo ông Hà, hãng đã thực hiện các giải pháp điều chỉnh hoạt động sản xuất kinh doanh, thay đổi đường bay, điều kiện khai thác, vận hành, thời gian quay đầu máy bay tại các cảng hàng không nên đã tăng được năng suất sử dụng máy bay lên 26% so năm 2023 trong khi tổng giờ bay khai thác trong 6 tháng đầu năm tương tự cùng kỳ năm 2019 nhưng vẫn bảo đảm an toàn bay.

Ngoài ra, Vietnam Airlines đã chủ động tìm các giải pháp thuê ướt 4 máy bay phục vụ cao điểm, đáp ứng tải cung ứng cho thị trường nội địa, khai thác chuyến bay đêm để có cơ hội giảm giá vé cho người dân; tiếp tục mở rộng mạng đường bay quốc tế.

Phía Vietnam Airlines cũng kiến nghị Bộ Giao thông vận tải tiếp tục hỗ trợ các hãng hàng không làm việc với nhà chức trách hàng không các quốc gia để bảo đảm giữ slot (lượt cất-hạ cánh) khai thác cho các hãng trong điều kiện thị trường vận tải hàng không quốc tế đang phục hồi.

Trong giai đoạn tiếp theo, Cục Hàng không Việt Nam sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị chức năng tiếp tục triển khai hiệu quả các giải pháp để đáp ứng nhu cầu của thị trường; chỉ đạo các hãng hàng không thực hiện các giải pháp để phấn đấu có nguồn cung không thấp hơn so với năm 2023, như: giảm thời gian quay đầu, tối ưu hóa thời gian khai thác máy bay trong ngày, tăng cường các chuyến bay sau 22 giờ.

Cục Hàng không Việt Nam cũng phối hợp các hãng hàng không, các cơ quan ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài, nắm bắt các nhu cầu để hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho các hãng hàng không mở mới, tăng cường các đường bay thẳng giữa Việt Nam và các quốc gia/vùng lãnh thổ, đặc biệt là việc khai thác trở lại các đường bay quốc tế đến các điểm du lịch như: Đà Nẵng, Cam Ranh, Phú Quốc, Đà Lạt.

Cơ quan này cũng sẽ theo dõi, giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác, đội máy bay của các hãng hàng không, đặc biệt các hãng hàng không đang thực hiện tái cơ cấu như: Bamboo Airways, Pacific Airlines để bảo đảm hoạt động khai thác an toàn, an ninh cũng như quyền lợi của hành khách.