Phương án giá bán lẻ điện bình quân năm 2024, vừa được Bộ Công Thương yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) triển khai xây dựng, được các chuyên gia cho rằng là bước chuẩn bị cho việc điều chỉnh giá điện, dự báo sẽ tiếp tục tăng.
Theo nguồn tin của Tuổi Trẻ, Bộ Công Thương vừa tiếp tục yêu cầu EVN xây dựng phương án giá bán lẻ điện bình quân gắn với điều hành giá bán lẻ điện, thực hiện theo quyết định số 24 của Thủ tướng về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân.
Chênh lệch tỉ giá cũng được tính vào chi phí
Cụ thể, EVN được yêu cầu hoàn thành báo cáo quyết toán chi phí sản xuất kinh doanh điện năm 2023, báo cáo tài chính năm 2023 của công ty mẹ – EVN và các đơn vị thành viên. Các báo cáo trên đều phải được kiểm toán độc lập tại những đơn vị có uy tín, trước khi gửi bộ này để kiểm tra và công bố công khai.
Trên cơ sở kết quả kiểm tra, EVN tính toán phương án giá bán lẻ điện bình quân năm 2024 để báo cáo các cấp có thẩm quyền.
Trước đó, vào cuối năm 2023, EVN cũng được yêu cầu tính toán các phương án giá bán lẻ điện bình quân năm 2024 trên cơ sở phân tích, đánh giá chi phí sản xuất kinh doanh điện các khâu năm 2022 và năm 2023, sự biến động của các thông số đầu vào sử dụng…
Theo Bộ Công Thương, giá bán điện cần được xây dựng trên cơ sở kế hoạch cấp điện và vận hành hệ thống điện quốc gia của năm 2024, chi phí sản xuất kinh doanh điện năm 2022 và năm 2023.
Các chi phí dự kiến của năm 2024 trong tất cả các khâu phát điện, truyền tải, phân phối và bán lẻ điện, điều hành quản lý ngành và dịch vụ phụ trợ hệ thống điện… phải được tính đúng tính đủ.
Đặc biệt là các chi phí liên quan đến khoản chênh lệch tỉ giá trong hợp đồng mua bán điện nhưng chưa được tính toán, thanh toán vào phương án giá năm 2024 cũng được yêu cầu phải xem là một trong những chi phí giá thành điện.
Theo một chuyên gia, việc công bố giá thành sản xuất kinh doanh điện và xây dựng phương án giá bán lẻ điện bình quân năm 2024 là cơ sở để xem xét phương án điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân trong thời gian tới, theo quy định là tối thiểu 6 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất, trong khi lần điều chỉnh giá điện gần nhất vào ngày 9-11-2023 với mức tăng 4,5%.
Giá điện sắp được điều chỉnh
Cũng theo nguồn tin của Tuổi Trẻ, vào đầu năm 2024, EVN đã có báo cáo Bộ Công Thương về phương án giá bán lẻ điện bình quân năm 2024. Các phương án cụ thể vẫn đang được tiếp tục hoàn thiện, nhưng với tình hình tài chính của EVN, giá điện có thể sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng.
Trong thực tế, dù tăng giá hai lần trong năm 2023 với mức 3% và 4,5%, EVN vẫn lỗ khi chi phí tài chính tăng cao, khiến tập đoàn này gặp khó khăn trong cân bằng tài chính.
Cụ thể, theo công bố của EVN vào tháng 12-2023, giá thành sản xuất điện là 2.092,78 đồng/kWh và giá bán lẻ bình quân là 1.950 đồng/kWh. Trong khi đó, chi phí giá thành nguồn điện được mua từ đơn vị EVN và nguồn ngoài EVN lên tới gần 1.620 đồng/kWh, tương đương với tỉ trọng của nguồn phát điện chiếm tới 80% chi phí giá thành.
Trong cơ cấu giá thành sản xuất điện, khâu phát điện chiếm tỉ trọng tới 82,8% giá thành. Trong khi đó, cơ cấu sản lượng thay đổi theo hướng bất lợi khi các nguồn mua có giá rẻ giảm, nguồn mua có giá đắt tăng, dẫn tới chi phí sản xuất và mua điện của EVN tiếp tục tăng cao. Việc huy động thủy điện – nguồn điện có giá thành rẻ – chỉ chiếm tỉ trọng khoảng 20%.
Đặc biệt, trước tình hình hạn hán diễn ra, EVN phải áp dụng các biện pháp tiết kiệm nước nhằm đảm bảo cung ứng điện cho mùa khô sắp tới. Các nhà máy điện than cũng tăng cường nhập khẩu than, đảm bảo dự trữ để huy động tối đa nguồn điện này theo điều độ hệ thống. Điều này càng tạo áp lực lớn lên EVN trong việc cân bằng tài chính khi các nguồn điện giá cao ngày càng tăng.
