Ngoài những loài hoa truyền thống thì lan hồ điệp, tam giác mạch… là những loài hoa xứ lạnh lần đầu tiên được đưa về trồng tại các trang trại hoa ở Đồng Ho, Quảng La. Đó là thành quả, đóng góp thầm lặng của những kỹ sư nông nghiệp yêu nghề, góp phần tô điểm cho vùng trồng hoa Hoành Bồ xưa, Hạ Long hôm nay.
Vùng trồng hoa Hoành Bồ vốn là tên gọi quen thuộc người yêu hoa dành cho các xã, phường chuyên trồng hoa nằm ở phía Bắc, Tây Bắc TP Hạ Long hiện nay. Từ lâu, vùng trồng hoa này luôn rất hút khách bởi những trang trại, vườn hoa nở rộ dịp Tết.
Còn nhớ những năm 2015-2016, khi hoa tam giác mạch thực sự tạo ra một “cơn sốt”, du khách ưa chuộng loài hoa này phải đi tận vùng núi đá Hà Giang xa xôi để thưởng lãm. Vốn là hoa của vùng núi lạnh giá, thế nhưng giống hoa tuyệt đẹp này lại được đưa về thuần và trồng thành công ở Quảng La (xã Quảng La, TP Hạ Long) nhờ kỹ sư nông nghiệp Lưu Hữu Trung (SN 1975).
“Quê ở vùng mỏ Uông Bí, nhưng tôi đã gắn bó cả chục năm nay và coi Quảng La là quê hương thứ 2 của mình. Số là khi học xong Đại học Nông nghiệp, tôi lại bị cuốn hút bởi dự án nông nghiệp quy mô lớn của HTX Nông dược xanh Tinh hoa ở Quảng La. Với mong ước tạo nên những giá trị mới, năm 2015, chúng tôi đã có ý tưởng tìm tòi, đưa giống hoa tam giác mạch vùng lạnh về trồng và dự định tổ chức Lễ hội hoa tam giác mạch để tạo ấn tượng, sức hút cho vùng trồng hoa Hoành Bồ” – anh Lưu Hữu Trung kể.
Nghĩ là làm, anh về tận quê ngoại ở Hà Giang chọn cả tạ hạt giống hoa tam giác mạch và tiến hành gieo trồng dịp tháng 8, 9 chuẩn bị cho vụ hoa xuân ở Quảng La. Chưa kịp mừng thì hoa sinh trưởng kém, cây nhỏ, hoa nhanh tàn do khí hậu, chất đất không hợp. Sau “5 lần 7 lượt” thất bại, có lúc phải mang hạt giống ra xay… làm bánh để đỡ hỏng, anh Trung cho cải tạo đất, chọn gieo hạt dịp thu đông.
Nhờ rút kinh nghiệm, mùa lạnh năm 2016, anh Trung đã thành công, hoa tam giác mạch nảy mầm đều, sinh trưởng tốt, thân to, hoa dày, đẹp. Để dày hoa, liên tục và kéo dài, tam giác mạch ở đây được trồng nhiều vụ, gối liên tục để kéo dài mùa hoa từ tháng 11, rộ vào tháng 12 và sang tận tháng 4 năm sau.
Không chỉ thế, kỹ sư Trung còn là tác giả chinh phục nhiều giống hoa mới lạ trong và ngoài nước như: Hoa hướng dương Nghệ An, hoa mua Thái Lan… Tất cả đã tạo nên những cánh đồng hoa bạt ngàn, đa sắc màu, là điểm đến cho du khách khám phá mà không phải đi xa tận Tây Bắc hay Nghệ An… để thưởng lãm tam giác mạch hay hướng dương.
Ngoài tam giác mạch, vùng trồng hoa Hoành Bồ xưa còn nức tiếng với những nhà màng kín lớn, tiên phong nuôi trồng thành công loài hoa lan quý tộc, xa xỉ: Lan hồ điệp. Thay vì nhập khẩu thì Trung tâm Khoa học và Sản xuất lâm nông nghiệp Quảng Ninh (Sở NN&PTNT) đã nuôi trồng thành công lan hồ điệp trong nhà màng kín.
Cùng đồng nghiệp, kỹ sư nông nghiệp Bùi Trọng Hải (SN 1977) là người đầu tiên nghiên cứu thành công và triển khai nhân rộng mô hình trồng lan hồ điệp về vùng trồng hoa quê nhà, trong những nhà màng kín ở Đồng Ho (xã Sơn Dương) và nhiều nơi khác trong tỉnh.
Để thành công, anh cũng đã phải bôn ba học tập mô hình ở Côn Minh (Trung Quốc), rồi đi Đài Loan từ năm 2011. Qua nhiều rủi ro, thất bại, anh Hải đúc kết, quyết định trồng hoa lan tại chỗ, sử dụng các công nghệ chăm bón, điều khiển hoa nở theo ý muốn thay vì phương pháp đưa hoa lên vùng lạnh phổ biến khi đó.
Thành quả đạt được là anh cùng đồng nghiệp đã đoạt giải Nhất Cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Quảng Ninh năm 2012 và được giới khoa học công nhận. Từ Đồng Ho, các trang trại lan mở rộng khắp vùng trồng hoa Hoành Bồ, trong tỉnh và ngoài tỉnh. Hiện anh Hải và những người cùng đam mê đã mở trang trại hoa lan Trường Thành tại xã Lê Lợi (TP Hạ Long).
Với nhiều đổi mới, anh Hải không chỉ canh, điều khiển hoa nở đúng dịp Tết mà còn chăm cho hoa dày, bông to, thắm, cần hoa dài hơn, có thể ra tới 12-13 bông/cành. Đây cũng là điểm khác biệt của lan hồ điệp so với trước đây.
Ngoài các kỹ sư, vùng trồng hoa truyền thống ở Hoành Bồ còn không ít những lão nông, người trồng hoa yêu nghề như ông Lê Thế Phước (HTX hoa Đồng Chè), các nông dân yêu nghề ở làng hoa Đồng Chè, Lê Lợi, Sơn Dương… vẫn kiên trì giữ nghề, sáng tạo, tô thêm sắc màu cho những vùng hoa, hút khách thập phương đến tham quan mỗi khi xuân về.
