Trái ngược với bức tranh ảm đạm của nhiều ngành hàng, từ đầu năm đến nay nhiều mặt hàng nông sản ghi nhận kỷ lục mới, với kim ngạch xuất khẩu và giá bán cao.
Rau, củ, quả lên ngôi
Theo số liệu vừa được Hiệp hội Rau quả Việt Nam công bố dựa trên tính toán từ cơ quan hải quan, trong 9 tháng xuất khẩu rau quả ước đạt 4,1 tỷ USD, tăng gần 70% so với cùng kỳ năm ngoái, và cao hơn 24% so với cả năm 2022.
Trong số các nhóm rau quả, sầu riêng, chuối, thanh long đóng góp lớn vào tăng trưởng. Đặc biệt, mặt hàng sầu riêng trở thành cơn sốt gây nhiều sự chú ý khi từ vị trí thứ 4 trong nhóm các loại quả vươn lên dẫn đầu về xuất khẩu, vượt cả chuối và thanh long để gia nhập nhóm trái cây tỷ USD. Loại “vua trái cây” này đóng góp tới 30% trong tổng kim ngạch của ngành rau quả, và dự báo sẽ sớm cán đích 1,5 tỷ USD trong tháng tới.
Ngoài rau quả, số liệu thống kê mới nhất từ Tổng cục Hải quan cũng cho thấy, tính đến ngày 15/9, xuất khẩu gạo đạt 6,1 triệu tấn với khoảng 3,3 tỷ USD, tăng 22% về khối lượng và tăng 36,1% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam lập kỷ lục trong 11 năm trở lại đây và đạt mức cao nhất thế giới.
Bình quân trong 8 tháng ước đạt 542 USD/tấn, tăng 11,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là kỷ lục mà ngành gạo Việt Nam đạt được nhờ cơn sốt lương thực toàn cầu đang diễn ra.
Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, từ nay đến cuối năm thị trường gạo sẽ còn tăng khi Indonesia vừa thông báo mở thầu 300.000 tấn gạo trắng 5% tấm từ các nước: Việt Nam, Thái Lan, Pakistan và Campuchia. Philippines – quốc gia mua gạo lớn nhất của Việt Nam vừa đưa các đoàn sang đàm phán để mua gạo của Việt Nam khi nhu cầu nước này vẫn ở mức cao.
Theo dự báo, nếu tiếp tục đà tăng trưởng như hiện tại, năm nay kim ngạch xuất khẩu gạo Việt Nam chắc chắn sẽ cán mốc 4 tỷ USD, mốc cao nhất trong vòng 10 năm trở lại.
Cà phê “dậy sóng”
Trong những ngày này, xuất khẩu cà phê cũng làm dậy sóng thị trường nông sản. Tính đến ngày 15/9, xuất khẩu cà phê đạt 1,2 triệu tấn (giảm hơn 5%), song kim ngạch lại đạt hơn 3 tỷ USD, tăng 5%. Đáng chú ý, giá cà phê xuất khẩu của Việt Nam ghi nhận ở mức kỷ lục mức trong 30 năm khi trung bình 8 tháng đạt 2.463 USD/tấn, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Hiệp hội Cà phê-Cacao Việt Nam, giá cà phê tăng liên tục bởi cung không đủ cầu. Dự báo sản lượng cà phê năm nay giảm đến 10-15%/năm do thời tiết không thuận lợi. Tuy vậy, xuất khẩu cà phê cả năm sẽ đạt khoảng 1,7 triệu tấn, với kim ngạch xuất khẩu 4,2 tỷ USD, cao nhất từ trước đến nay.
Một mặt hàng xuất khẩu tỷ USD khác của ngành nông nghiệp cũng đang ngược dòng tỏa sáng là hạt điều. Tính đến ngày 15/9, xuất khẩu điều đạt gần 421 nghìn tấn, tăng khoảng 15%, với kim ngạch đạt hơn 2,4 tỷ USD, tăng khoảng 9%.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) cho biết, tính đến hết tháng 8, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đạt 33,2 tỷ USD, giảm 9,5%.
Để hoàn thành được mục tiêu xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 54 – 55 tỷ USD, bộ sẽ tiếp tục theo dõi, nắm bắt tình hình giá cả, nguồn cung các mặt hàng lương thực thực phẩm thiết yếu, báo cáo Tổ điều hành Thị trường trong nước và Ban Chỉ đạo giá của Chính phủ; đồng thời phối hợp với các địa phương hỗ trợ kết nối, thúc đẩy chế biến, tiêu thụ các sản phẩm nông sản vào vụ thu hoạch.
Bộ NN&PTNT đẩy mạnh phát triển thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu, trong đó tiếp tục xử lý các vấn đề thị trường nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, thủy sản xuất sang Trung Quốc, Mỹ, châu Âu, liên minh kinh tế Á – Âu, tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do…
