Thời gian qua, HĐND TP Hạ Long chủ động đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát, qua đó đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần kiểm soát chặt chẽ quyền lực nhà nước, được nhân dân và cử tri ghi nhận.
Hoạt động giám sát của HĐND thành phố tiếp tục được nâng lên về chất lượng một cách toàn diện. Những kiến nghị sau giám sát được chú trọng thực hiện nên có chất lượng, hiệu quả thực sự; tạo chuyển biến tích cực cả về mặt nhận thức, hành động, cách thức tổ chức thực hiện của cơ quan giám sát và đối tượng chịu sự giám sát.
Để tăng cường chất lượng thẩm tra báo cáo, Thường trực HĐND thành phố đã giao các ban HĐND trước khi tiến hành thẩm tra, tổ chức các cuộc khảo sát tại hiện trường, thực địa, làm việc trao đổi với các phòng, ban, đơn vị, địa phương có liên quan, nhằm tiếp cận thông tin đa chiều, tăng tính phản biện trong hoạt động thẩm tra. Các báo cáo đều được tiến hành xem xét với nhiều yêu cầu đổi mới, theo hướng trọng tâm, tập trung vào những vấn đề quan trọng, thiết thực, cụ thể.
Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND, phiên giải trình của Thường trực HĐND thành phố tiếp tục có nhiều đổi mới, để lại dấu ấn trong hoạt động giám sát, nhất là công tác chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng; thể hiện rõ sự đồng hành của HĐND với các cơ quan quản lý nhà nước, sát thực tiễn, kịp thời giải quyết những vấn đề cử tri và nhân dân quan tâm.
Đơn cử, tại Kỳ họp thứ 11 của HĐND thành phố khóa II, nhiệm kỳ 2021-2025, phiên chất vấn và trả lời chất vấn đã thu hút sự tham gia chất vấn và tranh luận của các vị đại biểu HĐND thành phố với các ủy viên UBND thành phố là lãnh đạo UBND thành phố, trưởng các phòng thuộc UBND thành phố về những nhóm vấn đề, cụ thể như: Công tác bố trí tái định cư thực hiện GPMB các dự án trên địa bàn; việc thực hiện các dự án, công trình hạ tầng, giao thông theo Nghị quyết số 21-NQ/TU ngày 31/12/2020 của BTV Thành ủy; công tác đảm bảo ANTT, văn minh đô thị và quản lý các dịch vụ kinh doanh có điều kiện…
Còn tại Kỳ họp thứ 15 được tổ chức ngày 19 và 20/7 vừa qua, nội dung chất vấn xoay quanh các nhóm vấn đề: Bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long; giải pháp tháo gỡ, giải quyết các vướng mắc trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mục đích sử dụng đất phù hợp với quy hoạch và các quy định hiện hành trong phát triển mô hình sản xuất trên địa bàn, tránh vi phạm pháp luật; giải pháp cụ thể để bảo đảm hoàn thành chỉ tiêu trồng rừng gỗ lớn theo kế hoạch; làm rõ những nguyên nhân dẫn đến kết quả thu thuế, phí đạt thấp, trách nhiệm của cơ quan liên quan…
Qua các phiên chất vấn cho thấy tinh thần xây dựng, dân chủ, công khai của HĐND, các vị đại biểu HĐND đối với cử tri và nhân dân; đồng thời, giúp các đại biểu HĐND và cử tri đánh giá được năng lực thực thi nhiệm vụ của người trả lời chất vấn.
Hoạt động giám sát chuyên đề đi vào thực chất, không chỉ giám sát việc thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của HĐND thành phố, mà thông qua giám sát để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách.
Đơn cử, thông qua hoạt động giám sát công tác cấp GCNQSDĐ và sử dụng đất đối với các di tích, nhà văn hóa, cơ sở giáo dục và đào tạo, trụ sở Đảng ủy – HĐND – UBND các xã, phường, các cơ quan hành chính thuộc thành phố, đoàn giám sát của Ban Kinh tế – Xã hội HĐND thành phố đã tiến hành giám sát 35 đơn vị trên địa bàn. Qua giám sát, đã phát hiện một số tồn tại, khó khăn, vướng mắc liên quan đến tiến độ cấp GCNQSDĐ, công tác lưu trữ hồ sơ quản lý đất đai, việc sử dụng đất… Từ đó đề xuất 9 nhóm giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSDĐ và nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất của các cơ sở, đơn vị.
Thực tiễn trong thời gian qua, việc triển khai hoạt động của các đoàn giám sát chuyên đề được Thường trực HĐND thành phố chỉ đạo sát sao và có nhiều đổi mới. Căn cứ tình hình thực tế và trên cơ sở xem xét báo cáo của các cơ quan, đoàn giám sát sẽ lựa chọn cơ quan, địa phương và báo cáo Thường trực HĐND thành phố xem xét, quyết định trước khi tổ chức giám sát trực tiếp tại cơ quan, đơn vị, địa phương, cơ sở; đặc biệt là chú trọng đến việc sử dụng các kết quả, kết luận thanh tra, kiểm tra, kiểm toán đã thực hiện. Để làm rõ một số nội dung thuộc phạm vi giám sát, đoàn giám sát đã tổ chức các tổ công tác chủ động làm việc trước với một số đơn vị, địa phương, qua đó giúp nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát.
Trong giám sát giải quyết kiến nghị của cử tri, giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo của công dân, Thường trực HĐND chú trọng việc phân công các ban, các tổ đại biểu HĐND thành phố theo dõi, giám sát. Với việc đổi mới phương pháp điều hành, công khai, thẳng thắn, không né tránh những vấn đề cần giải trình, làm rõ tại hội nghị giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri của Thường trực HĐND thành phố đã nâng cao hiệu quả giám sát và kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, chính quyền.
Theo thống kê, hết năm 2022, có tổng số 52 kiến nghị của cử tri phải giải quyết. Hết tháng 6/2023, các cơ quan có thẩm quyền đã giải quyết, trả lời rõ 32/52 kiến nghị, 20 kiến nghị còn lại đang được giải quyết nhưng chưa dứt điểm, hiện đang được tập trung chỉ đạo, xử lý.
6 tháng đầu năm 2023, Thường trực HĐND TP Hạ Long đã tổ chức 4 kỳ họp, thông qua 26 nghị quyết và 1 văn bản cho ý kiến; hoàn thành 1 cuộc khảo sát chuyên đề; chỉ đạo các ban HĐND triển khai 2 cuộc giám sát chuyên đề; 2 phiên giám sát thường xuyên…
Thông qua giám sát, khảo sát, thẩm tra các báo cáo, dự thảo nghị quyết trình tại kỳ họp HĐND và ý kiến thảo luận tại các phiên họp đã giúp HĐND, UBND thành phố kịp thời chấn chỉnh những tồn tại, hạn chế, thiếu sót để tiếp tục chỉ đạo, điều hành thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển KT-XH trên địa bàn.