Phim kinh dị Việt đã qua thời hù dọa khán giả bằng những tình tiết sơ sài, nhạt nhẽo. Nhiều tác phẩm gần đây có hiệu ứng tốt như Quỷ cẩu, Kẻ ăn hồn, sê-ri chiếu mạng Tết ở làng Địa Ngục,… Chuyên gia cho rằng, nếu kịch bản độc đáo và khâu sản xuất kỹ lưỡng, phim kinh dị Việt hoàn toàn có thể nghĩ về doanh thu trăm tỷ đồng.
Doanh thu cao bất ngờ
Phim kinh dị Việt những năm qua chịu cảnh lép vế khi ra rạp. Tuy nhiên, phòng vé cuối năm 2023 chứng kiến cuộc soán ngôi ngoạn mục, khi phim kinh dị Quỷ cẩu vượt mặt bom tấn Hollywood Aquaman 2 trong cuộc chiến doanh thu. Dịp nghỉ Tết dương lịch 2024, Quỷ cẩu thu về 13,5 tỷ đồng, nâng tổng doanh thu phim lên mức 37,4 tỷ đồng từ khi ra rạp hôm 22/12/2023.
Quỷ cẩu kể câu chuyện tại một gia đình hành nghề mổ chó lấy thịt. Sau khi nơi đây trở thành lò mổ chó lớn nhất vùng, gia đình này càng lúc càng gặp nhiều chuyện quỷ quái, tâm linh liên quan đến những con vật bị giết thịt. Dần dần, bản chất xấu độc phía sau các thành viên gia đình càng lộ rõ.
Đây là tác phẩm đầu tay, kinh phí đầu tư thấp của đạo diễn Thành Luân. Phim mang thông điệp “gieo nhân nào gặp quả đó”, lên án việc giết mổ vật nuôi. Trong phim, vai của các diễn viên đình đám như Vân Dung, Quốc Quân, Kim Xuân nổi bật hơn cả. Tác phẩm này lấy cảm hứng từ hiện tượng kinh dị dân gian nổi tiếng ở Việt Nam Chó đội nón mê – vượt ải kiểm duyệt và được giữ trọn vẹn nội dung.
Đạo diễn trăm tỷ đồng Võ Thanh Hòa đảm nhận vai trò giám đốc sản xuất – sáng tạo. Anh bật mí, Quỷ cẩu là dự án mở đường cho một chuỗi dự án điện ảnh gồm 3 phần khác nhau với chủ đề kinh dị. Ê-kíp kỳ vọng mang nét văn hoá dân gian của người Việt đi xa hơn.
Cùng công thức lấy cảm hứng từ câu chuyện kinh dị dân gian hay truyền thuyết đô thị mang tính tâm linh, Kẻ ăn hồn của đạo diễn Trần Hữu Tấn ra rạp hôm 14/12 cũng có thành tích tốt. Sau 10 ngày công chiếu, doanh thu cán mốc 55 tỷ đồng. Phim của đạo diễn Trần Hữu Tấn chính thức lọt Top 7 phim Việt hiếm hoi vượt qua mốc doanh thu 50 tỷ đồng trong năm 2023. Tính đến 23/12/2023, phim đạt cột mốc 700 nghìn lượt vé bán ra. Dù phải chỉnh sửa khá nhiều sau khi được kiểm duyệt, Kẻ ăn hồn vẫn được đánh giá cao, đáp ứng nhu cầu khám phá, trải nghiệm văn hóa qua dòng phim kinh dị dân gian.
Trước đó, ê-kíp của đạo diễn Trần Hữu Tấn, nhà sản xuất Hoàng Quân và biên kịch Thảo Trang ra mắt sê-ri phim cổ trang kinh dị Tết ở làng Địa Ngục. Bộ phim làm mưa làm gió trên nền tảng Netflix. Chỉ sau chưa đầy ba ngày phát hành, phim chứng minh sức hút không tưởng khi vươn lên vị trí Top 1 bảng xếp hạng chương trình truyền hình được xem nhiều nhất tại Netflix Việt Nam.
Tết ở làng Địa Ngục có chất liệu dân gian rõ nét ngay từ tác phẩm gốc. Khi viết sách, tác giả Thảo Trang tìm hiểu kỹ lưỡng về nhiều khung cảnh làng quê, thôn bản giàu đặc trưng truyền thống. Xuyên suốt hành trình dõi theo làng Địa Ngục, người xem bắt gặp các hình ảnh dân dã pha chút bí ẩn như đom đóm câu hồn, con đò chở vong, rượu sọ người, tập tục thả cá chép trong ngày ông Công ông Táo, các bài đồng dao ma mị,…
Nâng cấp trình độ làm phim
Văn hóa dân gian như kho tư liệu khổng lồ để các sản phẩm giải trí khai thác. Thời gian gần đây, các nhà làm phim Việt dường như đã dò trúng “long mạch” để cho ra đời các sản phẩm chất lượng.
Đạo diễn Trần Hữu Tấn cho biết, chất liệu dân gian về văn hóa bản địa của cha ông quá tuyệt vời. Đó là tư liệu quý giá cho các bộ phim kinh dị. Để những yếu tố dân gian hiện diện trên màn ảnh, đạo diễn Trần Hữu Tấn cảm thấy áp lực vì “trước khi hay thì phải đúng”. Anh cho biết, mọi chi tiết đều phải được tính toán, hình dung rõ ràng trước khi ghi hình. Đạo diễn Trần Hữu Tấn hy vọng, sê-ri phim Tết ở làng Địa Ngục và phim điện ảnh Kẻ ăn hồn giúp thể loại phim kinh dị Việt “sáng sủa” hơn.
Nhà phê bình điện ảnh Nguyễn Phong Việt cho rằng, khai thác yếu tố văn hóa bản địa, truyền thuyết dân gian để làm phim kinh dị là ý tưởng hay. Nền điện ảnh Thái Lan đã làm tốt mảng đề tài này với những bộ phim về bùa chú, tà thuật. “Việt Nam có nhiều câu chuyện dân gian có thể khai thác. Yếu tố bản địa mạnh mẽ giúp phim kinh dị Việt trở nên độc đáo, khác biệt. Nếu chỉ làm những phim kinh dị hù dọa, ma quỷ thông thường, phim Việt khó cạnh tranh với tác phẩm kinh dị nước ngoài”, anh Nguyễn Phong Việt nhận định.
Giới chuyên môn cũng nhận định, phim kinh dị Việt thời gian gần đây gây ấn tượng nhờ sự đầu tư kỹ lưỡng, chỉn chu của nhà làm phim. “Kẻ ăn hồn hay Tết ở làng Địa Ngục cho thấy, ê-kíp làm phim nghiêm túc, tới nơi tới chốn. Phim kinh dị Việt hoàn toàn có thể trở thành bom tấn có doanh thu trăm tỷ đồng, nếu khâu sản xuất đạt chất lượng cao, nhà sản xuất có tâm huyết. Cần phá bỏ định kiến làm phim kinh dị với doanh thu thấp để mong hòa vốn”, nhà phê bình Nguyễn Phong Việt bày tỏ.
Phim kinh dị Việt gần đây cởi mở hơn về kịch bản, sáng tạo hơn về cách xây dựng cốt truyện. Họ truyền tải thông điệp nhân văn thông qua sản phẩm nghệ thuật. Khâu kiểm duyệt cũng tạo điều kiện để những yếu tố tâm linh mà con người không thể lý giải được đưa lên màn ảnh rộng. Từ đó, khán giả xem phim không cảm thấy hụt hẫng vì kịch bản “đầu voi đuôi chuột” hay chán nản với những màn hù dọa đơn thuần.
Bối cảnh, phục trang cũng là yếu tố nâng tầm phim kinh dị Việt. Theo chia sẻ của đoàn làm phim Tết ở làng Địa Ngục, thử thách khó nhất là chọn một bối cảnh có thể tái hiện lại không khí âm u và rùng rợn của bộ tiểu thuyết gốc. Ê-kíp đã mất thời gian dài khảo sát, đi qua 14 ngôi làng để tìm kiếm nơi có thể trở thành làng Địa Ngục nhưng không thu được kết quả nào. Trong nỗ lực cuối cùng, cả đoàn bất ngờ khi ghé thăm làng Sảo Há (Hà Giang) và mô tả nơi này giống với Làng Địa Ngục trong sách đến 99%. Với khung cảnh hoàn toàn nguyên sơ, ngôi làng không có điện, nước và sóng điện thoại cũng không phủ tới. Để có nước sinh hoạt, ê-kíp phải vận chuyển từ thị trấn cách điểm quay tới 15 km.