Phát triển ngành chế biến rau quả

(Báo Quảng Ngãi)- Với diện tích sản xuất hơn 17,3 nghìn héc ta mỗi năm, sản lượng rau quả trên địa bàn tỉnh rất lớn. Tuy nhiên, do tỷ lệ chế biến ít, chủ yếu bán thô dẫn đến rủi ro cao, lại giảm giá trị và lợi thế cạnh tranh.

Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, năm 2024, xuất khẩu rau quả của cả nước đạt hơn 7,2 tỷ USD – con số kỷ lục từ trước tới nay, cao hơn 1,6 tỷ USD so với năm 2023. Bước nhảy vọt này đang mở ra chặng đường phát triển mới cho ngành hàng rau quả trong những năm tiếp theo, hướng tới mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 10 tỷ USD.

Tại Quảng Ngãi, mỗi năm, có  hơn 17,3 nghìn héc ra rau quả, trong đó có trên 14 nghìn héc ta rau, chủ yếu là các loại rau ăn lá và 3.300ha cây ăn quả, trong đó có hơn 2.300ha đã cho sản phẩm, ước sản lượng trên 12 nghìn tấn. Tuy nhiên, phần lớn sản lượng rau quả được bán tươi, tỷ lệ chế biến không đáng kể.

Phó Chủ tịch UBND huyện Nghĩa Hành Đàm Bàng cho biết, so với các vùng trái cây trọng điểm trong nước thì lợi thế của trái cây Nghĩa Hành là thu hoạch trái vụ, nhất là sầu riêng và chôm chôm nên nhà vườn cung cấp hàng tươi ra thị trường. Nhưng về lâu dài, khi diện tích cây ăn quả gia tăng thì cùng với việc bảo đảm chất lượng, phải đẩy mạnh khâu chế biến sâu, để vừa nâng cao giá trị gia tăng, vừa hạn chế rủi ro.

Mô hình trồng chanh ở xã Đức Phú (Mộ Đức) cho năng suất cao nhưng đầu ra còn bấp bênh.

Do sản lượng rau quả của tỉnh chủ yếu được bán tươi, các mặt hàng rau của tỉnh cũng chưa đa dạng (chủ yếu rau ăn lá), nên dẫn đến tình trạng được mùa mất giá, ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân. Vì vậy, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 62/KH-UBND ngày 8/4/2022 về việc triển khai thực hiện Đề án phát triển ngành chế biến rau quả trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2022 – 2030. Theo đó, mục tiêu đến năm 2030, tổn thất sau thu hoạch rau quả giảm bình quân trên 1%/năm; trên 50% cơ sở chế biến, bảo quản rau quả xuất khẩu đạt trình độ và năng lực công nghệ sản xuất tiên tiến; thu hút 3 – 5 doanh nghiệp đầu tư vào chế biến rau quả trên địa bàn tỉnh.

Để thực hiện hiệu quả Kế hoạch 62, các địa phương cho rằng ngành nông nghiệp cần quy hoạch, xây dựng, hình thành các vùng sản xuất rau quả tập trung, các mô hình, dự án chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ rau quả. Ưu tiên lựa chọn phát triển một số loại rau quả chủ lực mà địa phương có lợi thế sản xuất, liên kết với các khu vực, địa phương xung quanh để tạo vùng rau quả tập trung, quy mô lớn.

Phó Chủ tịch UBND huyện Tư Nghĩa Trần Thiên Thanh đề nghị, cần thực hiện tốt các cơ chế, chính sách đã có để tạo thuận lợi, đơn giản hóa các thủ tục liên quan đến hỗ trợ phát triển ngành chế biến, bảo quản rau quả; đồng thời đẩy mạnh thu hút đầu tư cơ sở chế biến tiên tiến, hiện đại, thân thiện với môi trường và tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Bên cạnh đó, chế biến các sản phẩm rau quả chủ lực, sản phẩm có giá trị gia tăng cao, chuyển dịch cơ cấu sản phẩm từ sản phẩm thô sang sản phẩm chế biến tinh, chế biến sâu, chế biến tổng hợp để tạo giá trị gia tăng cao. Ngoài ra, tỉnh cần ưu tiên phát triển đặc sản địa phương, vùng miền và sản phẩm OCOP nhằm ổn định, nâng cao chất lượng, an toàn thực phẩm.

Bài, ảnh: THANH PHONG

TIN, BÀI LIÊN QUAN: