Khoác “chiếc áo” cũ và chật chội, quốc lộ 14D (địa phận huyện Nam Giang) dễ bị tổn thương khi xe tải nặng lưu thông; vá chỗ này, nhưng chỗ khác lại thủng đã khiến mặt đường càng thêm nham nhở. Do vậy, việc cải tạo, mở rộng trục ngang chiến lược nêu trên cần sớm được thực hiện.
Mặt đường như chiếc áo rách
Tại lý trình km34+400 (qua xã Tà Pơơ), bề mặt nhựa đường cũ của tuyến quốc lộ (QL) 14D bị bong tróc, trơ lớp đá nằm ngổn ngang. Hàng chục xe tải nặng chạy qua, nền đường chịu không thấu làm đá văng tung tóe, lớp đất bên dưới bị lún sâu chừng 0,2m.
Với hiện trạng như thế, chỉ có ô tô con gầm cao, tài xế vững tay lái vất vả lắm mới có thể vượt lên. Vừa qua khỏi trung tâm xã Chà Vàl, một “ổ voi” khác xuất hiện chiếm cả bề ngang mặt đường, nước đọng thành ao tù là cạm bẫy “chìm” cho người đi xe máy, xe thô sơ.
Trên tuyến QL14D, nhiều vị trí mà đường cong có bán kính nhỏ, người tham gia giao thông bắt buộc nhường đường nếu phát hiện xe tải nặng, đặc biệt là xe đầu kéo để tránh va chạm.
Ngày 25/6/1997, Bộ GTVT ban hành Quyết định số 1633 về việc chuyển đường tỉnh (ĐT) 606 thuộc tỉnh Quảng Nam thành QL14D. Theo đó, kể từ ngày 1/10/1997, QL14D được ngân sách trung ương đầu tư vốn xây dựng, quản lý và sửa chữa. Từ năm 2000, dự án thi công QL14D được Bộ GTVT phê duyệt với gần 500 tỷ đồng. Công trình thi công tới năm 2005 mới xong, để ngày 21/2/2006, Quảng Nam và Sê Kông (Lào) chính thức khai trương cửa khẩu Đắc Ốc (nay là Cửa khẩu quốc tế Nam Giang). Tuy nhiên, kết cấu mặt đường QL14D vốn chịu tải trọng thấp, chật hẹp, thời gian khai thác đã lâu và do tác động cực đoan của thiên tai nên xuống cấp nhanh, không thể đáp ứng nhu cầu lưu thông hàng hóa của trục đường liên vận quốc tế hiện nay. Chính vì vậy, việc đầu tư nâng cấp, mở rộng là rất cần thiết và cấp bách.
QL14D có điểm đầu xuất phát từ đường Hồ Chí Minh tại khu vực Bến Giằng (xã Cà Dy) lên đến Cửa khẩu quốc tế Nam Giang, giáp biên giới Việt – Lào dài hơn 74km.
Tuyến đường không những là trục độc đạo lên các xã vùng cao của huyện Nam Giang, mà còn mang tầm chiến lược giao thông đối ngoại quốc tế. Tuy nhiên, QL14D chưa được đầu tư nâng cấp, mở rộng tương xứng với chức năng, vai trò là tuyến huyết mạch. Ghi nhận thực tế, toàn tuyến xuất hiện hàng loạt vị trí hư hỏng gây mất an toàn giao thông (ATGT).
Ông Hiên Dơnh – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Chà Vàl chia sẻ, QL14D qua địa phận xã xuống cấp nghiêm trọng, chi chít “ổ gà”, “ổ voi” khiến người dân đi lại và giao thương hàng hóa rất khó khăn. Gần đây, xe tải nặng lưu thông tăng cao, cộng thêm đường xấu đã ảnh hưởng đến ATGT và đời sống của người dân.
Ông Hiên Dơnh cho biết thêm, cử tri qua các lần tiếp xúc với đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp đều bày tỏ lo lắng và kiến nghị cần đề xuất cấp thẩm quyền cải tạo, mở rộng toàn diện QL14D. Bởi lẽ, cung đường này đã xây dựng từ lâu nên thường xuyên bị hư hỏng, nhất là vào mùa mưa.
Sở GTVT chỉ đạo đơn vị quản lý, duy tu sửa chữa thường xuyên để đảm bảo ATGT, vậy nhưng chỉ được vài ngày “miếng vá” tạm lại nứt toác rộng hơn. Phó Giám đốc Sở GTVT – ông Trần Ngọc Thanh thừa nhận, mặt đường nhỏ hẹp, kết cấu mặt đường không đáp ứng được tải trọng xe tải, song lưu lượng xe gia tăng nên bắt đầu phát sinh hư hỏng đồng loạt.
Cần khắc phục kịp thời
Ngoài sửa chữa thường xuyên, công tác sửa chữa định kỳ trên QL14D luôn được UBND tỉnh, Sở GTVT đề xuất Cục Đường bộ Việt Nam bố trí nguồn lực thực hiện để đảm bảo ATGT. Tuy nhiên, việc triển khai một số đoạn chỉ giải quyết phần “ngọn” của vấn đề, được một thời gian lại xảy ra hư hỏng.
Giám đốc Công ty TNHH Kỳ Trung – ông Lê Văn Dũng cho hay, năm 2023, đơn vị đảm nhận thi công sửa chữa định kỳ một đoạn qua xã Chà Vàl. Do mặt cắt chật chội mà xe tải lại đông khiến công tác đảm bảo ATGT gặp nhiều trở ngại; dây cảnh báo và biển báo thường xuyên bị xiêu vẹo vì xe tải “chen” mới thoát qua. Thành thử, nhà thầu phải tập trung làm nền đường, láng nhựa vào ban đêm rất vất vả.
Theo thống kê của Ban Quản lý các khu kinh tế và khu công nghiệp tỉnh Quảng Nam, 6 tháng đầu năm 2023, tổng phương tiện qua lại cửa khẩu quốc tế Nam Giang đạt 6.754 lượt, tăng 211,44% so với cùng kỳ. Trong đó, riêng xe có tải chiếm tới 6.242 lượt.
Số liệu do Ban Quản lý Cửa khẩu quốc tế Nam Giang cung cấp, ngày 14/8 đến 20/8/2023 có gần 200 lượt xuất nhập cảnh hàng hóa qua cửa khẩu này; riêng ngày 20/8 tăng hơn 250 lượt, trong đó chủ yếu là xe tải và xe chở quặng (xe trên 5 trục).
QL14D là trục kết nối QL14B với Cửa khẩu quốc tế Nam Giang và Dakta Ok (tỉnh Sê Kông, Lào) thông qua đường Hồ Chí Minh, đoạn Thạnh Mỹ – Bến Giằng. Khi kinh tế phát triển và hội nhập sâu rộng, lưu thông hàng hóa giữa hai nước qua QL14B gia tăng là tất yếu.
Ngoài ra, các tuyến đường này cùng với mạng lưới các tuyến đường bộ của Lào, Thái Lan, Myanmar sẽ tạo thành trục hành lang kinh tế Đông – Tây thứ 2 (EWEC2).
Một khi tuyến EWEC2 hoàn thành, đường ra biển cho Nam Lào và Đông Thái Lan sẽ được rút ngắn đáng kể; mang lại hiệu quả vận doanh, đặc biệt là việc vận chuyển bằng đường biển từ các địa phương của Thái Lan, Lào đi Đông Bắc Á qua cảng biển Đà Nẵng và cảng biển khác. Đây là điều kiện thúc đẩy phát kinh tế – xã hội khu vực miền Trung – Tây Nguyên nói chung và Quảng Nam, Đà Nẵng nói riêng.
Vì lẽ đó, ngày 17/8/2023, UBND tỉnh đã có văn bản số 5519 gửi Bộ GTVT kiến nghị cho đầu tư mở rộng, nâng cấp QL14B. Đến ngày 11/9/2023, UBND TP.Đà Nẵng cũng có văn bản số 4906 gửi Bộ GTVT kiến nghị quan tâm xem xét, chỉ đạo các cơ quan chức năng nghiên cứu, bổ sung dự án mở rộng, nâng cấp QL14D vào danh mục các dự án sử dụng vốn vay nước ngoài để nâng cấp, cải tạo các tuyến QL kết nối với Lào.
