Ách tắc về tái định cư
Phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) để triển khai dự án Phước An được UBND huyện Tiên Phước phê duyệt tại Quyết định số 1298 ngày 5/7/2016 với tổng kinh phí 18,509 tỷ đồng. Thời điểm này đã chi trả tiền bồi thường và bàn giao mặt bằng đối với 78 hộ gia đình trong tổng số 81 hộ gia đình bị ảnh hưởng; tổng diện tích đất đã được GPMB 64.684/65.212m2 (99,2%). Hầu hết các hộ gia đình, cá nhân đã thống nhất nhận tiền, tháo dỡ nhà cửa, bàn giao mặt bằng từ năm 2016.
Tuy vậy, đối với 3 hộ gia đình còn lại, đến nay vẫn chưa được giao đất để làm nhà ở. Các hộ dân bị ảnh hưởng đều có nguồn thu nhập chính từ nông nghiệp nhưng sau khi thu hồi đất vẫn chưa có chính sách chuyển đổi nghề nghiệp phù hợp. Chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp vẫn tập trung thực hiện hỗ trợ bằng tiền, người dân không có việc làm sau khi bị thu hồi đất.
Nhiều hộ gia đình có diện tích đất ở thu hồi lớn, có nhiều thế hệ cùng chung sống trên thửa đất, nhưng việc bố trí tái định cư (về số lô, diện tích tái định cư) theo quy định hiện hành chưa đáp ứng nguyện vọng của người dân nên công tác bồi thường, GPMB, hỗ trợ, tái định cư gặp nhiều khó khăn và kéo dài.
Đơn cử là trường hợp của hộ bà Nguyễn Thị Nữ. Phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB và quyết định thu hồi đất của bà Nữ cùng được UBND huyện Tiên Phước phê duyệt ngày 5/7/2016. Cụ thể, tại thửa đất số 56, tờ bản đồ số 1, diện tích 1.138,4m2 (200m2 đất ở và 938,4m2 đất vườn ao), thu hồi 1.017,4m2 (96m2 đất ở và 921,4m2 đất vườn ao). Diện tích đất còn lại 121m2 (đất ở 104m2, đất vườn ao 17m2). Hộ gia đình bà Nguyễn Thị Nữ có 8 khẩu, 3 cặp vợ chồng (4 thế hệ) thực tế cùng chung sống trên thửa đất ở thu hồi.
Về phương án giao đất ở tái định cư, năm 2017 và năm 2021, UBND huyện Tiên Phước đã 2 lần thống nhất với hộ gia đình bà Nữ về số lô, vị trí, diện tích bố trí tái định cư, giá đền bù nơi ở và giá tái định cư nơi đến. Do hộ gia đình có 3 cặp vợ chồng, 4 thế hệ cùng sinh sống, diện tích đất còn lại có 121m2 tương đương 1 lô đất ở theo quy hoạch nên thống nhất giao đất ở tái định cư 1 lô số H30 diện tích 108m2 (đất đổi đất 96m2 và nộp tiền 14m2 theo giá tái định cư được duyệt 946 nghìn đồng/m2) và giao 1 lô số H31 diện tích 108m2 nộp tiền 100% theo giá đất tái định cư được duyệt 946 nghìn đồng/m2.
Tuy nhiên, phương án bố trí tái định cư cho hộ bà Nữ thời điểm đó chưa được phê duyệt kịp thời để bố trí cho hộ gia đình. Đến ngày 21/12/2021, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 42 thay thế chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trước đây. Theo đó, khi áp dụng xét tái định cư và lập phương án tái định cư theo Quyết định số 42 thì hộ gia đình bà Nữ không thuộc đối tượng được giao đất tái định cư. Sự việc ách tắc đến nay. Do vậy, UBND tỉnh đã 6 lần điều chỉnh thời hạn hoàn thành dự án của chủ đầu tư là Công ty CP Đầu tư phát triển hạ tầng Quảng Nam.
Thống nhất với đề xuất của huyện
Ông Trầm Quế Hương – Chủ tịch UBND huyện Tiên Phước kiến nghị gỡ vướng 2 nội dung là giá đất tái định cư và chính sách tái định cư. Theo ông, khoản 4, điều 254 Luật Đất đai năm 2024 có nêu cụ thể trường hợp đã có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trước ngày luật này có hiệu lực thi hành mà sau ngày luật này có hiệu lực thi hành mới có quyết định giao đất tái định cư thì giá đất tính tiền sử dụng đất tại nơi tái định cư được xác định tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trên cơ sở này, ông Hương đề xuất UBND tỉnh xem xét thống nhất chủ trương cho phép huyện Tiên Phước áp dụng giá đất tái định cư tại thời điểm thu hồi đất để tính tiền sử dụng đất tái định cư cho hộ bà Nữ và 2 hộ còn lại.
Tại khoản 4 điều 111 Luật Đất đai năm 2024 có nội dung trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một thửa đất ở bị thu hồi mà diện tích đất ở được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình thì được xem xét hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu.
Hộ bà Nguyễn Thị Nữ có 8 khẩu, 3 cặp vợ chồng (4 thế hệ) thực tế cùng chung sống trên thửa đất ở thu hồi 1.017,4m2. Diện tích đất còn lại 121m2 không đủ điều kiện để ở cho 3 cặp vợ chồng đang sinh sống trên thửa đất ở,
Ông Trầm Quế Hương đề xuất UBND tỉnh xem xét giao cho hộ bà Nguyễn Thị Nữ 2 lô đất tái định cư theo quy hoạch chi tiết phân lô được duyệt tại khu tái định cư cho 2 cặp vợ chồng còn thiếu (1 cặp vợ chồng vẫn ở tại nhà trên phạm vi 121m2).
“Đề nghị của Tiên Phước đúng theo quy định của Luật Đất đai năm 2024, đảm bảo cam kết của huyện và hộ bà Nữ trước đây; đồng thời lại phù hợp với nguyện vọng, quyền lợi chính đáng của 2 hộ dân khác. Mong lãnh đạo tỉnh thống nhất cho chủ trương” – ông Hương nói.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Nam Hưng thống nhất với đề xuất của lãnh đạo UBND huyện, đồng thời yêu cầu địa phương khẩn trương có văn bản báo cáo, đề xuất để UBND tỉnh xem xét, giải quyết.
“Việc này phải gấp rút và UBND tỉnh không điều chỉnh tiến độ hoàn thành dự án thêm lẫn nữa, phải xong trước tháng 5/2025” – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Nam Hưng nhấn mạnh.
Nguồn: https://baoquangnam.vn/go-vuong-de-khan-truong-trien-khai-du-an-phuoc-an-3140705.html
