Powered by Techcity

Đôi tay lục tìm quá khứ


448380867_10226900550314401_3982676948606997847_n.jpg
Công việc hằng ngày của các chuyên gia khảo cổ Ảnh HS

Mỗi ngày tôi thường lướt qua mấy tờ báo quen thuộc. Sáng nay gặp một bài viết về khảo cổ học trên báo Quảng Nam, lướt nhanh xuống tìm tên tác giả, tôi nhận ra một đồng nghiệp trẻ là cán bộ nghiên cứu ở Bảo tàng tỉnh Quảng Nam.

Nghề đào bới

Nhanh thật, mới ngày nào em là cô sinh viên lớp cử nhân tài năng ở trường đại học, là người mẹ trẻ theo học nghiên cứu sinh, giờ là nữ tiến sĩ đang có nhiều đóng góp cho một vùng đất giàu có về di sản khảo cổ học.

Đọc bài viết của em những về di tích, di vật mới phát hiện, những nhận xét đánh giá khoa học nhưng chừng mực, giản dị, thích hợp với bạn đọc… tôi vui mừng vì sự trưởng thành nhanh chóng của em.

Em không là trường hợp cá biệt vì tôi may mắn được gặp gỡ, làm việc với nhiều đồng nghiệp nữ giỏi giang! Có chị là giáo sư – tiến sĩ nổi tiếng trong và ngoài nước, nhiều chị em là tiến sĩ, thạc sĩ ở viện nghiên cứu, trường đại học, các bảo tàng…

Khảo cổ học là một nghề ít phổ biến nhưng luôn hấp dẫn và lý thú. Tôi thường nhận được những câu hỏi muốn tìm hiểu về nghề khảo cổ. Người hỏi thường bắt đầu từ phát hiện khảo cổ mới và kết thúc bằng một câu hỏi đại khái là “nước mình có nhiều phụ nữ làm khảo cổ học không? Vì sao phụ nữ lại đi theo cái nghề… đào bới?”.

Những câu hỏi như thế luôn làm tôi suy nghĩ: Vì sao và từ khi nào chúng ta mặc định rằng, nghề này của nam giới còn nghề kia thì của phụ nữ? Và tại sao, phụ nữ thì không (nên/được) làm nghề khảo cổ?

Từ đầu thế kỷ 21 đến nay, kinh tế phát triển nhanh nên xã hội ưu tiên những ngành kinh tế, dịch vụ, kỹ thuật ứng dụng… Còn ngành xã hội nhân văn thường khó xin việc làm, lương thấp khó sống, khó lập gia đình, khó thăng tiến… nói chung là khó đủ thứ. Thậm chí, bạn trẻ nào muốn học những ngành này cũng… khó ăn khó nói với gia đình, với bạn bè.

Mặc dù có phong trào “hướng nghiệp” nhưng vẫn là hướng các bạn trẻ vào những nghề nghiệp có thu nhập cao. Ít gia đình quan tâm đến sở thích, sở trường cá nhân của con em mình, càng ít hướng con em vào ngành, nghề nghiên cứu cơ bản.

Khảo cổ cũng là một ngành không nhận được nhiều ưu ái của xã hội, do tính chất đặc thù của nghề. Vì làm nghề này không có gì ngoài đồng lương cơ bản và… lòng đam mê!

Tố chất nữ khảo cổ

So với những lĩnh vực nghiên cứu khác, khảo cổ học không chỉ làm việc trong phòng thí nghiệm hay trên máy tính. Thời gian thực sự lao động chân tay ở ngoài hiện trường nhiều hơn.

Nghề nào cũng cần có tố chất phù hợp. Với nghề khảo cổ, là những chuyến khảo sát, khai quật dài ngày, điều kiện làm việc vất vả, ở những nơi khó khăn thiếu thốn… Do đó các chị em luôn phải đối mặt với mọi điều kiện thời tiết mưa nắng nóng lạnh khó lường.

Trong mỗi chuyến đi, ở hiện trường khai quật di tích thì nam hay nữ đều làm việc như nhau. Chúng tôi cũng đào bới, cuốc xúc, chỉnh lý hiện vật phân loại mẫu vật, cũng nghiên cứu viết báo cáo khai quật, dự hội thảo khoa học báo cáo đề tài… Công việc luôn đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn thận, tính hợp tác cao, học hỏi không ngừng từ thầy, từ bạn, từ các đồng nghiệp.

Những chị em theo nghề khảo cổ dường như đã có sẵn trong mình những tố chất này. Trách nhiệm với nghề, trình độ chuyên môn vững vàng, các chị em là thành viên không thế thiếu của mỗi đợt công tác, mỗi công trình nghiên cứu.

Một số chị còn giữ vai trò chủ chốt trong cuộc khai quật, điều hành các đồng nghiệp một cách “cứng rắn” nhưng cũng lo toan chu đáo nơi ăn ngủ sinh hoạt cho mọi người. Các chị đã có những đóng góp quan trọng cho mỗi thành tựu của ngành khảo cổ. Ở Việt Nam, những di sản thế giới, di sản quốc gia có phần công sức lớn của ngành khảo cổ học, trong đó có đóng góp của nhiều đồng nghiệp nữ của tôi.

Yêu thích công việc, say mê những chuyến đi và những phát hiện mới nên chị em đã theo nghề luôn chấp nhận thử thách, khó khăn, vì đã xác định đó là “nghiệp” của mình. Để có thể theo đuổi nghề nghiệp, các chị em làm khảo cổ phải có sức khỏe tốt, dù tính cách quyết đoán trong công việc nhưng luôn vui vẻ với mọi người.
Và họ, vẫn là những phụ nữ làm tốt thiên chức người mẹ, người vợ trong gia đình của mình, vẫn là những phụ nữ tâm hồn lãng mạn và dịu dàng.

Nhà khảo cổ học được xem là một thám tử vì luôn thu thập dữ liệu và chứng cứ rồi đưa ra kết luận. Nữ khảo cổ lại càng “tinh vi” hơn – các đồng nghiệp nam hay nói đùa với chúng tôi như thế.

Trọn đời theo nghề

Nếu bạn nữ nào thích nghề khảo cổ thì cứ theo học đi, đây là một ngành học rất thú vị!

Thú vị vì được đi nhiều nơi, trải nghiệm nhiều. Ông bà ta đã dạy “đi một ngày đàng học một sàng khôn”. Những nữ khảo cổ thường theo nghề trọn đời, vì càng làm càng có thêm tri thức mới, dày dạn kinh nghiệm để hướng dẫn học trò, đồng nghiệp trẻ.

Khó khăn vất vả là thế nhưng ngành khảo cổ luôn có sinh viên theo học, trong đó có nhiều sinh viên nữ! Các bạn cứ yên tâm, phụ nữ làm khảo cổ không ai lo lắng chuyện “ế”. Hầu như họ đều có gia đình hạnh phúc! Đừng nghĩ khảo cổ là lúc nào cũng bụi bặm xấu xí, các nữ khảo cổ vẫn rất nữ tính và luôn “điệu đàng” đúng nơi đúng lúc.

Nghề khảo cổ không phải là nghề hấp dẫn nhất, cũng không phải là công việc nhàn nhã hay kiếm được nhiều tiền. Mỗi nghề có sự hấp dẫn cũng như thách thức riêng, nếu thích thú thì cứ theo đuổi. Nếu phải chọn lựa để theo nghề khi gặp khó khăn cũng đừng cho rằng mình phải “hy sinh” vì nghề nghiệp.

Khi ta bất chấp những trở ngại để kết hôn với người mình yêu, đâu ai gọi đó là “hy sinh”, phải không? Ngày nay đời sống chung được cải thiện tốt hơn, đời sống của người theo nghề khảo cổ cũng khác trước.

Nghề nào cũng vậy, nếu làm tốt công việc – dù nhỏ, mình cũng đã “được” thêm nhiều thứ: thỏa mãn sự đam mê, có nghề nghiệp độc đáo, hữu ích. Có thêm hiểu biết từ đời sống đa dạng, cuộc sống sẽ phong phú hơn. Quan trọng nhất là được thực hiện mơ ước và trách nhiệm với chính cuộc đời mình.

Các đồng nghiệp khảo cổ nữ của tôi là những người như thế!



Nguồn: https://baoquangnam.vn/doi-tay-luc-tim-qua-khu-3143916.html

Cùng chủ đề

Từ địa văn hóa, nghĩ về Sa Huỳnh

Tuy nhiên, các dấu vết văn hóa Sa Huỳnh đã phát hiện cho thấy mật độ phân bố địa điểm của văn hóa Sa Huỳnh ở miền núi Quảng Nam khá đậm đặc, tập trung vào các gò đất,...

Cùng tác giả

Thu hồi đất thực hiện dự án khu neo đậu tàu cá tại xã Tam Xuân 1

Tổng diện tích đất thu hồi là 9.308,3m2 khu vực ven bờ sông Trường Giang thuộc các tổ đoàn kết số 3, số 4 thôn Phú Tân (cũ), nay là thôn Phú Đông. Chủ sở hữu đất chủ yếu...

Mặt trận tỉnh Quảng Nam tập trung đổi mới công tác tuyên truyền, tập hợp phản ảnh dư luận xã hội

Thực hiện chương trình phối hợp đã ký kết, thời gian qua, phát huy vai trò là tổ chức thành viên của MTTQ Việt Nam tỉnh, Hội Nhà báo tỉnh chú trọng công tác thông tin, tuyên truyền, phản...

Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy Nguyễn Mạnh Hà dự ngày hội đại đoàn kết tại Nam Trà My

Sáng ngày 8/11, tại thôn 1, xã Trà Nam, huyện Nam Trà My, đồng chí Nguyễn Mạnh Hà – Trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy đã tham dự Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, đồng thời chia vui và động viên bà con đồng bào Xê Đăng trong nỗ lực giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống.Đồng chí Nguyễn Mạnh Hà đánh giá cao sự nỗ...

Giải bóng chuyền nữ, giải cầu lông chào mừng kỷ niệm 42 năm Ngày nhà giáo Việt Nam

Sáng ngày 8/11, Phòng GD-ĐT huyện Nam Giang tổ chức Giải bóng chuyền nữ, giải cầu lông chào mừng kỷ niệm 42 năm Ngày nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2024).Đây là hoạt động thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 42 năm Ngày nhà giáo Việt Nam, hưởng ứng phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”; góp phần nâng cao sức sáng tạo, tinh thần đoàn kết, thúc đẩy...

Mặt trận Hiệp Đức và dấu ấn từ giám sát

Điển hìnhÔng Nguyễn Tấn Hải - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Hiệp Đức chia sẻ, nổi bật trong công tác giám sát thời gian qua là Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện...

Cùng chuyên mục

Giải bóng chuyền nữ, giải cầu lông chào mừng kỷ niệm 42 năm Ngày nhà giáo Việt Nam

Sáng ngày 8/11, Phòng GD-ĐT huyện Nam Giang tổ chức Giải bóng chuyền nữ, giải cầu lông chào mừng kỷ niệm 42 năm Ngày nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2024).Đây là hoạt động thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 42 năm Ngày nhà giáo Việt Nam, hưởng ứng phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”; góp phần nâng cao sức sáng tạo, tinh thần đoàn kết, thúc đẩy...

Đời sống rực rỡ của thổ cẩm

Còn có bộ sưu tập thời trang “Tơ hồng” của nhà thiết kế Thủy Nguyễn từng nhận được nhiều sự quan tâm với các bộ trang phục lấy cảm hứng từ câu chuyện dân gian của dân tộc Thái....

Tổ chức lễ húy kỵ Chánh Đô án vũ sứ lộ Thăng Hoa Phạm Nhữ Dực lần thứ 615

Ngày 21/11/2018, mộ Phạm Nhữ Dực được UBND tỉnh Quảng Nam công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh. Năm 2020, UBND huyện Quế Sơn đầu tư hơn 300 triệu đồng, cùng với nguồn kinh phí đóng góp...

Áo dài muôn nẻo

Ông Vắn Nhật Bíu, chủ tiệm, kể chuyện thường gặp: nếu du khách Nhật đến tiệm cùng với bạn người Việt thì y như rằng, người bạn Việt sẽ tư vấn cho bạn Nhật, yêu cầu tiệm cắt may...

Câu hỏi cho thánh Allah

Những ngày xa xứ, thầy cô và bạn bè người Hồi giáo đã dạy cho tôi về tôn giáo này. Thầy tôi thì dạy cả hai trường phái Hồi giáo Sunni và Shia, nhưng tôi được tiếp xúc với...

Cecile Le Pham Nữ doanh nhân làm văn hóa

Địa chỉ để lan tỏa giá trị văn hóaDi sản không chỉ để giữ gìn mà còn để lan tỏa giá trị. Đó là tâm nguyện của Cecile Le Pham. “Tôi muốn thành lập bảo tàng tại Huế vì...

Thầy Phan Đăng vừa đi xa…

Bất ngờ ông hỏi: “Mi còn uống rượu nhiều không?”. Tôi gật. Ông cười “Tau từ ngày nghỉ hưu, vẫn làm việc như lúc đang đi dạy. Hãy làm việc đừng để não đơ, trượt”. Lúc đó, tôi hỏi...

Từ địa văn hóa, nghĩ về Sa Huỳnh

Tuy nhiên, các dấu vết văn hóa Sa Huỳnh đã phát hiện cho thấy mật độ phân bố địa điểm của văn hóa Sa Huỳnh ở miền núi Quảng Nam khá đậm đặc, tập trung vào các gò đất,...

Tìm hiểu danh xưng Đồ Bàn, Chà Bàn

Nhận định của Hoàng Xuân Hãn cũng phù hợp với cách viết của các học giả người Pháp đầu thế kỷ 20. Trong bài nghiên cứu của Louis Finot (1904), khi nói đến các “tỉnh lớn” của Champa, tác...

Vũ điệu múa Chăm

Bà Nguyễn Thị Thu - nguyên cán bộ Trung tâm Nghiên cứu văn hóa Chăm Ninh Thuận, bày tỏ: “Văn hóa phi vật thể tạo nên sức hấp dẫn, làm sống lại di sản nên việc biểu diễn múa...

Tin nổi bật

Tin mới nhất