Chân dung Bác Hồ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng bằng trầm hương

Lê Ngọc Đức (30 tuổi, chủ cơ sở Đức Học Trầm, TP Tam Kỳ, Quảng Nam) cùng cộng sự đã thổi hồn vào những miếng trầm hương vô tri, vô giác thành tác phẩm tranh độc đáo, thú vị. Ở đó, chắc hẳn lắm người sẽ ngỡ ngàng.

Tranh trầm hương “độc nhất vô nhị” của 9X xứ Quảng

Gần mười năm “ăn nằm” với trầm hương vì mê đắm, rồi mở cơ sở trầm hương được ba năm nay, nhưng Đức chủ yếu sản xuất bán các sản phẩm vòng tay, nhang, nụ trầm.

Có điều, ý nghĩ day dứt anh rằng những sản phẩm đó vô hồn. Trong khi điều anh muốn là một thông điệp nghệ thuật phải được toát ra từ vật liệu quý hiếm này.

“Ý tưởng bộc phát tại sao chúng ta không tạo tác phẩm thả cái hồn vào trong đó giá trị nghệ thuật đặc sắc?”, anh suy nghĩ.

Vậy là một… cuộc chơi bắt đầu. “Dự án manh nha vào năm 2023, mình chỉ là đam mê, muốn phát triển ý tưởng này. Đi tìm những anh em thực sự có năng khiếu về hội họa, mỹ thuật và nhất là đam mê. 

Đầu năm 2024 xưởng tranh đi vào hoạt động và đưa ra thị trường các tác phẩm về tranh trầm hương”, Đức kể. Dấn thân vào mới thấm, là để tạo ra một bức tranh trầm hương này mất nhiều thời gian, công đoạn đầu tiên phải lựa chọn mảnh trầm (loại bì, mỏng) có đủ màu sắc đậm nhạt, chia ra từng gam màu. 

Để tạo tác phẩm theo ý muốn thì phác họa hình ảnh bằng bút chì trên giấy. Sau đó xé dán từng miếng trầm nhỏ đủ kích thước theo độ đậm nhạt khác nhau bằng keo không màu, không mùi tạo thành một tác phẩm tranh hoàn chỉnh, có hồn và chiều sâu.

Nội dung chủ đề tranh của xưởng Đức khá đa dạng, phục vụ nhu cầu của khách hàng, chủ đề về giá trị lịch sử, văn hóa. Đó là những bức tranh về chân dung các vị lãnh tụ, anh hùng dân tộc, sự kiện lịch sử.

Tranh chân dung là khó nhất, vì thể hiện được cái hồn, nét chân thật của nhân vật thì đòi hỏi nghệ nhân có chiều sâu, tôn lên được thần thái nhân vật mình thể hiện. Một bức chân dung mất từ mười ngày, nửa tháng mới hoàn thành.

Có tận mắt chứng kiến, chạm vào từng bức tranh mới thấy ngoài tình yêu nghề, óc thẩm mỹ thì ở những chàng trai trẻ trong xưởng còn có sự ngưỡng vọng, tôn kính với các nhân vật lịch sử, mà dấu ấn họ để lại cho đời sống, đất nước này khó có thể thay thế.

Đó là Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Nhìn mà sững sờ, như ảnh chân dung, gần gũi nhưng vô cùng sống động, nhân vật đã được “hóa trầm” như chính cuộc đời đã dâng hiến cho non sông. Bên cạnh đó, xưởng của Đức còn tạo ra tranh phong cảnh, các con giáp phục vụ thị trường, nhất là dịp Tết.

Vẫn chưa hết… công phu 

Đức kể, những tác phẩm mình đưa lên mạng xã hội, người ta cảm thấy rất thú vị. Nét độc đáo, đặc biệt của tranh trầm hương so với các loại tranh chất liệu khác là ngoài giá trị về nghệ thuật, nét đẹp thì tranh trầm hương có giá trị mà hầu như các loại tranh khác không có, đó là phong thủy.

Hương thơm của trầm vốn mang lại sinh khí được nhiều người thích thú, nhất khách hàng độ tuổi trung niên.

Một bức tranh giá cả tầm 3-5 triệu đồng. Những bức đòi hỏi kỹ năng cao, giá trị nghệ thuật lớn, mất thời gian, công sức thì 10-20 triệu đồng. Sắp tới ngoài phát triển dòng tranh trầm hương thì Đức còn làm thêm các tác phẩm tiểu cảnh, đồng quê dạng 3D về trầm hương. 

Trung bình mỗi tháng xưởng tranh cho ra khoảng 20 tác phẩm, xưởng có 4 nhân công làm việc, mỗi người cho ra 4-5 tác phẩm. Và mỗi tháng xưởng bán 10 bức tranh, nguồn nguyên liệu trầm hương được anh chọn lọc mua ở nhiều tỉnh thành.

“Đây là sản phẩm tranh trầm hương đầu tiên trong nước. Treo thì kết hợp với ánh sáng đèn có nhiệt độ phát mùi thơm hơn và độ lung linh”, anh nói.

Anh Châu Tùng Dưỡng (35 tuổi, một cộng sự của Đức) nói rằng để hoàn thành một bức tranh trầm hương thì khó hơn các loại tranh khác, bởi có chỉ có 3 gam màu: đậm, vừa, nhạt. Tạo một tác phẩm có chiều sâu thì thường khó hơn so với tranh vẽ, phải khéo léo sắp xếp sao cho phù hợp, tinh tế.

Trung bình từ 5-6 ngày sẽ hoàn thành một bức tranh từ khâu lựa chọn nguyên liệu, sắp xếp bố cục cho phù hợp. “Nét độc đáo của tranh trầm là trầm có sớ (thớ) dầu tự nhiên, sắp xếp thể hiện chiều sâu, cái hồn của tác phẩm” – anh Dưỡng tâm sự.

Sáng tạo không bao giờ có giới hạn. Quảng Nam nằm trong bản đồ của trầm hương. Những người thợ trẻ như anh Đức đã đột phá một lối chơi, kinh doanh mới.

Có lẽ một cơ hội mới đã đến, nhưng lớn hơn hết, khi mọi thứ đơn giản được nâng tầm lên nghệ thuật, khi thói quen tiêu dùng được phá bỏ để tạo ra sự khác biệt trong sử dụng và sáng tạo thì đó là một cuộc chơi lộng lẫy.