Phê duyệt Đề án “Phát triển và hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực”

Ngày 28/2/2025, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Phát triển và hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực”. Đây là bước đi quan trọng nhằm đưa Quảng Nam trở thành trung tâm sản xuất, chế biến và xuất khẩu dược liệu hàng đầu cả nước, góp phần phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao giá trị thương hiệu cây dược liệu, đặc biệt là sâm Ngọc Linh.

Theo đề án, mục tiêu đến năm 2030 là xây dựng và phát triển Quảng Nam thành trung tâm công nghiệp dược liệu đồng bộ, hiện đại, với vùng nguyên liệu đạt chuẩn quốc tế. Diện tích trồng sâm Ngọc Linh được mở rộng kết hợp với phát triển các loại dược liệu quý khác của Quảng Nam. Đến năm 2045, trung tâm này sẽ trở thành một trong những động lực kinh tế quan trọng của tỉnh, góp phần nâng cao vị thế của Quảng Nam trên bản đồ dược liệu thế giới. Riêng đối với Sâm Ngọc Linh, phấn đấu đến năm 2030 phát triển vùng sản xuất và cung ứng nguyên liệu sâm Ngọc Linh ở huyện Nam Trà My và các vùng di thực khác với tổng diện tích 8.400 héc ta để cung cấp nguồn nguyên liệu cho Trung tâm Công nghiệp dược liệu và phục vụ cho chế biến, tiêu thụ trong và ngoài tỉnh. Mỗi năm, tỉnh khai thác khoảng 300 héc ta đến 350 héc ta với tổng sản lượng đạt khoảng 100 tấn sâm củ từ 5 năm tuổi trở lên/năm. Đồng thời xây dựng các khu bảo tồn nguyên vị và vườn sưu tập nguồn gen cây sâm Ngọc Linh tại các vùng sinh thái điển hình này.

Đề án tập trung phát triển hệ thống chuỗi sản xuất, kinh doanh đồng bộ dược liệu và các sản phẩm từ dược liệu với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực tại tỉnh Quảng Nam, hình thành khu vực tập trung các cơ sở công nghiệp dược liệu có kết nối với các hoạt động nuôi trồng, sản xuất, chế biến dược liệu của các tỉnh, thành phố trong cả nước. Đồng thời, áp dụng các cơ chế chính sách khuyến khích, ưu đãi, hỗ trợ theo quy định của pháp luật và nghiên cứu, xây dựng chính sách đặc thù, vượt trội nhằm thu hút mạnh mẽ đầu tư vào sản xuất, kinh doanh dược liệu để sớm đưa tỉnh Quảng Nam trở thành trung tâm công nghiệp chế biến dược liệu trọng điểm của khu vực và của cả nước.

Ngoài ra, đề án còn đa dạng hóa các nguồn lực đầu tư phát triển ngành công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam, trong đó, nhà nước tập trung đầu tư và sớm hoàn chỉnh hệ thống cơ sở hạ tầng và tạo các điều kiện thuận lợi nhằm thu hút thúc đẩy xúc tiến đầu tư phát triển công nghiệp dược liệu gắn với việc bảo tồn, phát huy nguồn gen các dược liệu đặc hữu nhất là sâm Ngọc Linh.

Để đạt được mục tiêu này, đề án đề ra nhiều nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm. Trước tiên, Quảng Nam sẽ tập trung bảo tồn nguồn gen, mở rộng diện tích trồng sâm Ngọc Linh tại các khu vực phù hợp, đồng thời phát triển thêm các loại dược liệu tiềm năng khác. Việc quy hoạch vùng nguyên liệu phải đảm bảo tiêu chuẩn hữu cơ, đạt chứng nhận GACP-WHO, phục vụ nhu cầu sản xuất dược phẩm chất lượng cao.

Cùng với đó, Quảng Nam sẽ đẩy mạnh đầu tư hạ tầng cho trung tâm công nghiệp dược liệu, bao gồm hệ thống giao thông, điện, nước và cơ sở chế biến. Các nhà máy chế biến sâu sẽ được xây dựng để tạo ra sản phẩm đa dạng từ sâm Ngọc Linh như dược phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Chính quyền sẽ có chính sách khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị, hỗ trợ người dân và hợp tác xã tiếp cận vốn, công nghệ và thị trường.

Công tác nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất dược liệu sẽ được đẩy mạnh. Các trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm hiện đại sẽ được thành lập để phục vụ công tác nhân giống, bảo quản và phát triển các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh. Việc đăng ký sở hữu trí tuệ, bảo hộ chỉ dẫn địa lý và xây dựng thương hiệu quốc gia cho sâm Ngọc Linh cũng được xác định là nhiệm vụ quan trọng.

Về cơ chế quản lý, tỉnh Quảng Nam sẽ thiết lập hệ thống kiểm soát chất lượng sản phẩm chặt chẽ, đảm bảo nguồn gốc, xuất xứ của sâm Ngọc Linh và các dược liệu khác. Công tác bảo vệ rừng, chống khai thác trái phép cũng được tăng cường nhằm bảo vệ vùng trồng sâm và hệ sinh thái đặc trưng của khu vực miền núi.

Thủ tướng Chính phủ giao UBND tỉnh Quảng Nam chủ trì triển khai đề án, phối hợp với các bộ, ngành liên quan thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Bộ NN&PTNT sẽ hướng dẫn kỹ thuật canh tác và bảo tồn giống sâm. Bộ KH-CN hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng công nghệ vào sản xuất. Các địa phương trong tỉnh cần đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư vào trung tâm công nghiệp dược liệu.

Việc triển khai đề án không chỉ giúp sâm Ngọc Linh khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế mà còn mở ra cơ hội phát triển cho ngành dược liệu Quảng Nam, tạo sinh kế bền vững cho người dân địa phương và góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh

                                                     H.Dũng BT