Với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy Đảng, chính quyền, tổ chức chính trị, đoàn thể trên toàn địa bàn, tình trạng hôn nhân cận huyết thống ở Phước Sơn (Quảng Nam) đã chấm dứt. Tuy nhiên, vấn nạn tảo hôn vẫn còn diễn ra ở một số thôn, xã vùng đồng bào DTTS. Nhằm đẩy lùi, tiến tới chấm dứt vấn nạn này, Phòng Dân tộc huyện và các đơn vị liên quan đã triển khai hàng loạt các chương trình, hoạt động và bước đầu đã có nhiều kết quả tích cực.Những công trình hạ tầng, những mô hình sinh kế đầu tư cho đồng bào DTTS có khó khăn đặc thù ở Nghệ An đang được đưa vào hoạt động, góp phần làm đổi thay bộ mặt bản làng, đổi thay cuộc sống của người dân. Tuy nhiên, để đồng bào được thụ hưởng nhiều hơn các chính sách của Đảng và nhà nước, thì cần phải sớm tháo gỡ những vướng mắc liên quan.Chiều 28/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã họp phiên toàn thể để nghe cơ quan soạn thảo và thẩm tra báo cáo về dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Sĩ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam.Sau bão số 3, Quảng Ninh lại đối diện với nguy cơ cháy rừng với khoảng 6 triệu tấn gỗ cây keo, thông, bạch đàn gãy đổ, phủ dầy trên bề mặt rừng. Liên tiếp ghi nhận khoảng 30 điểm cháy, tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp trọng tâm để bảo vệ các diện tích rừng còn lại, coi nhiệm vụ phòng cháy chữa cháy rừng cấp thiết như phòng chống bão số 3.Trong những ngày tháng 10 và những tháng cuối năm với bộn bề công việc, trên cương vị Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, mới đây ông Nguyễn Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng đã đến thăm và làm việc với Ủy ban Dân tộc. Tại buổi làm việc này, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, trong tham mưu, hoạch định chính sách phải dành sự quan tâm đặc biệt đến vùng đồng bào DTTS, vùng đặc biệt khó khăn.Với sự quan tâm sát sao của Đảng bộ, chính quyền tỉnh Đồng Nai và ngành công tác dân tộc, trong nhiều năm qua công tác bảo tồn, phát triển văn hóa truyền thống đồng bào các DTTS trên địa bàn toàn tỉnh luôn được giữ gìn, phát huy trong đời sống cộng đồng, qua đó đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của tìnhNhững công trình hạ tầng, những mô hình sinh kế đầu tư cho đồng bào DTTS có khó khăn đặc thù ở Nghệ An đang được đưa vào hoạt động, góp phần làm đổi thay bộ mặt bản làng, đổi thay cuộc sống của người dân. Tuy nhiên, để đồng bào được thụ hưởng nhiều hơn các chính sách của Đảng và nhà nước, thì cần phải sớm tháo gỡ những vướng mắc liên quan.Từ ngày 01/12/2024, Nghị định số 127/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 05/2011/NĐ-CP về công tác dân tộc có hiệu lực thi hành. Nghị định số 127/2024/NĐ-CP đã bổ sung thêm cơ chế đãi ngộ đối với Người có uy tín và một số đơn vị, cá nhân là người DTTS, qua đó từng bước luật hóa chính sách tôn vinh điển hình trong đồng bào DTTS.Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/10, có những thông tin đáng chú ý sau: Sau bão số 6, từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi mưa to, ngập lụt diện rộng và nguy cơ sạt lở đất. Chắp cách ước mơ” cho nhiều học sinh DTTS đến được bến bờ tri thức. “Tiếp lửa” truyền thống múa sư tử mèo cho thế hệ trẻ. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.Xã A Lù, huyện Bát Xát (Lào Cai) là địa phương chịu nhiều thiệt hại về người và tài sản trong đợt mưa lũ lịch sử vừa qua. Để giúp các hộ dân bị sập đổ nhà hoàn toàn do mưa bão có nhà ở ổn định trước Tết Nguyên đán, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Lào Cai phối hợp với Báo Thanh niên, Tập đoàn thép Hòa Phát và UBND huyện Bát Xát vừa tổ chức khởi công xây dựng 28 ngôi nhà cho các hộ dân trên địa bàn xã A Lù.Ngày 28/10, Phòng Cảnh sát Hình sự phối hợp Phòng Cảnh sát Cơ động Công an tỉnh Lạng Sơn cho biết, đơn vị vừa triệt phá thành một ổ đánh bạc quy mô lớn, với hệ thống đường hầm dài hơn 300m và các lối thoát hiểm, hàng rào phức tạp nhằm tránh sự truy xét của lực lượng chức năng.Ở Lào Cai, đồng bào La Chí sinh sống tập trung ở huyện Bắc Hà. Thời gian qua, huyện đã triển khai nhiều chương trình, dự án để khôi phục và bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc La Chí. Với cách làm sáng tạo, công tác bảo tồn văn hóa dân tộc La Chí ở huyện Bắc Hà đã góp phần kết nối giá trị truyền thống vào dòng chảy cuộc sống đương đại.Sáng 29/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra của dự án Luật Đầu tư công (sửa đổi).Sau những vòng thi hấp dẫn, cuộc thi “The Charming Beauty – Duyên dáng Thanh niên Yên Bái” năm 2024 đã tìm ra được top 15 thí sinh xuất sắc nhất. Những thí sinh xinh đẹp và tài năng này sẽ tranh tài trong đêm Chung kết Cuộc thi, dự kiến tổ chức tại Quảng trường 19/8 thành phố Yên Bái, ngày 09/11 tới.
Quyết liệt đẩy lùi tảo hôn…
Phước Sơn có 11 xã và 1 thị trấn, với 42 thôn, tổ dân phố. Trong đó, 10 xã thuộc khu vực III, xã Phước Xuân và thị trấn Khâm Đức thuộc khu vực I. Dân số của huyện khoảng 28.000 khẩu, trong đó có 22 đồng bào DTTS sinh sống. Do điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, phần lớn người dân chủ yếu làm nông nghiệp, làm nương rẫy, tỉ lệ hộ nghèo còn cao.
Theo thông tin từ lãnh đạo Phòng Dân tộc Phươc Sơn, những năm trước đây, tình trạng tảo hôn còn cao, cá biệt có năm trên địa bàn diễn ra 40 trường hợp tảo hôn. Tuy nhiên những năm gần đây, với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy Đảng, chính quyền, tổ chức chính trị, đoàn thể, trong đó các vấn đề về chăm sóc sức khỏe, kế hoạch hóa gia đình được được biệt quan tâm, qua đó chấm dứt tình trạng hôn nhân cận huyết thống, số lượng tảo hôn trong vùng đồng bào giảm dần.
Cụ thể, trong giai đoạn 2021-2022, số trường hợp tảo hôn trên địa bàn là 35 trường hợp; đến năm 2023, giảm xuống còn 24 trường hợp. Đến nay, nhờ sự quyết liệt của các cấp, các đơn vị, số trường hợp tảo hiện chỉ còn 15 trường hợp, chủ yếu ở các xã Phước Chánh, Phước Thành. Hiện nay, các địa phương cũng khẩn trương đẩy mạnh công tác truyên truyền, phổ biến pháp luật, nhằm tiến tới chấm dứt vấn nạn này.
Để có được thành quả tích cực này, phải nói đến vai trò rất lớn của cả hệ thống, trong đó cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở, các trường học đang tiếp tục có sự quan tâm, chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể huyện, các xã, thị trấn trong việc triển khai đề án. Cùng với đó, vai trò của lực lượng già làng, Người có uy tín, trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, đội ngũ cộng tác viên ngày càng được phát huy, để chung tay thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động những trường hợp có nguy cơ tảo hôn tại địa phương hiểu được hệ lụy của vấn nạn này mà từ bỏ.
“Tuyên truyền về phòng chống tảo hôn được thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau, đa dạng và phong phú, trong đó chủ yếu nâng cao nhận thức của người dân đối với những huệ lụy mà tảo hôn gây ra, từ đó, người dân chủ động trong phòng, chống TH&HNCHT. Hơn nữa, xuất phát từ từ phương thức “mưa dầm thấm lâu”, thế hệ trẻ ngày này ngày càng nâng cao nhận thức hơn, từ đó, từ bỏ dần tảo hôn”, ông Nguyễn Văn Bằng, Trưởng phòng Dân tộc huyện Phước Sơn cho hay.
Đa dạng hình thức tuyên truyền
Cũng theo ông Bằng, từ năm 2020 đến nay, Phòng Dân tộc huyện đã nỗ lực phối hợp với các sở, ban, ngành, các địa phương triển khai thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS”, giai đoạn 2016-2020, Đề án giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, giai đoạn 2021-2025”. Đồng thời, triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn; tổ chức các hội thi sân khấu hóa trong các trường dân tộc nội trú, trung học phổ thông ở các huyện miền núi.
Cụ thể, trong giai đoạn 2020-2021, Phòng Dân tộc huyện phối hợp với Trung tâm Y tế tổ chức 5 buổi tuyên truyền bằng hình thức nghệ thuật sân khấu hóa, như: Chiếc nón kỳ diệu tại các trường THCS địa bàn các xã Phước Mỹ, Phước Năng, Phước Đức, Phước Hiệp, Phước Hòa cho 250 em học sinh từ lớp 8-9 tham gia cuộc thi với Chủ đề “hãy nói không với tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”.
Tiếp đó, trong năm 2022-2023, Phòng phối hợp với Hội Nông dân, Trung tâm Y tế huyện tổ chức Hội nghị tuyên truyền về Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại 2 trường: Trung học phổ thông Khâm Đức, Phổ thông Dân tộc Nội trú huyện cho hàng trăm học sinh.
Bên cạnh đó, Phòng Dân tộc huyện Phước Sơn cũng tiến hành cấp phát gần 5.000 tờ rơi, 50 pano về tuyên truyền phòng, chống tảo hôn. Ngoài ra, còn tổ chức các buổi tập huấn cho lực lượng Người có uy tín, cán bộ thôn, xã về phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống.
Huyện còn triển khai mô hình điểm và mô hình chuyên đề “can thiệp và làm giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống” tại địa phương. Hiện nay, mô hình Câu lạc bộ “Xóa bỏ tập tục tảo hôn” vẫn được duy trì tại thôn 1, xã Phước Mỹ với 20 thành viên do Hội LHPN xã Phước Mỹ quản lý.
Đồng thời, từ năm 2021 đến nay, Phòng Dân tộc huyện đã phối hợp chặt chẽ với Ban Dân tộc tỉnh Quảng Nam và các ban, ngành liên quan, để lồng ghép nhiều nội dung trong việc tuyên truyền thực hiện Đề án giảm thiểu TH&HNCHT, như: Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Bình đẳng giới, Luật Phòng chống bạo lực gia đình, dân số và kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên…
Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị bằng nhiều giải pháp, phần nào đã đánh thức được ý thức tự giác, trách nhiệm của mỗi cá nhân, mỗi gia đình trong việc tự giác chấp hành và hạn chế đến mức thấp nhất để xảy ra tình trạng tảo hôn trong gia đình của mình.
“Thông qua công tác tuyên truyền, vận động của các tổ tư vấn, can thiệp và mô hình giảm thiểu TH&HNCHT, đã giúp đồng bào DTTS nói riêng và người dân trên địa bàn huyện nói chung có nhận thức đầy đủ hơn về hậu quả, hệ lụy của vấn nạn trên đối với cá nhân, gia đình và xã hội. Từ đó, nhiều người có sự thay đổi trong hành vi, góp phần giảm thiểu tình trạng TH&HNCHT ở địa phương”, ông Bằng nhìn nhận.
