Việc điều chỉnh bảng giá đất để áp dụng đến hết năm 2025 thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh

(QBĐT) – Để thực hiện hiệu quả Luật Đất đai, các địa phương trong cả nước đã và đang xây dựng, công bố bảng giá đất (BGĐ). Tuy nhiên, không ít địa phương gặp khó khăn, lúng túng trong việc điều chỉnh BGĐ theo quy định tại khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai 2024, xác định giá đất để đấu giá… Phóng viên (P.V) Báo Quảng Bình đã có cuộc phỏng vấn bà Đoàn Thị Thanh Mỹ, Vụ trưởng Vụ Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) xung quanh nội dung này.

– P.V: Nhằm khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, các địa phương thực hiện điều chỉnh BGĐ giai đoạn 2020-2024 theo quy định tại khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai 2024. Tuy nhiên, rất nhiều địa phương hiện vẫn đang gặp khó khăn, lúng túng trong việc điều chỉnh BGĐ, xin bà cho biết nguyên nhân do đâu?

* Bà Đoàn Thị Thanh Mỹ: Vướng mắc liên quan đến điều chỉnh BGĐ hiện hành theo quy định tại khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai 2024: “BGĐ theo Luật Đất đai 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh BGĐ theo quy định của Luật Đất đai 2024 cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương”. Đây là quy định chuyển tiếp, nhằm giúp các địa phương thực hiện lộ trình từng bước xây dựng BGĐ mới theo quy định của Luật Đất đai 2024 để áp dụng từ ngày 1/1/2026, tránh cú sốc tăng giá đột biến trong BGĐ, ảnh hướng đến quyền và nghĩa vụ của một số đối tượng người sử dụng đất.

Tuy nhiên, khi tiến hành điều chỉnh BGĐ hiện hành, nếu các địa phương không xem xét thận trọng, kỹ lưỡng, đánh giá tác động một cách đầy đủ thì sẽ xảy ra trường hợp giá đất trong BGĐ sau khi điều chỉnh có chênh lệch lớn so với giá đất trong BGĐ hiện hành. Đặc biệt là, tại các địa phương trong suốt giai đoạn 2021-2024 không điều chỉnh hoặc không thường xuyên điều chỉnh BGĐ theo quy định của Luật Đất đai 2013, nay khi thực hiện điều chỉnh lại điều chỉnh với mức chênh lệch lớn khiến người dân, doanh nghiệp phản ứng vì số tiền người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai sẽ tăng cao so với khi áp dụng giá đất trong BGĐ trước khi điều chỉnh.

Việc điều chỉnh BGĐ là nhiệm vụ thường xuyên được quy định xuyên suốt từ Luật Đất đai 2013 đến nay. Thực tế cho thấy, đối với các địa phương có sự điều chỉnh BGĐ theo đúng quy định của Luật Đất đai 2013 đã bảo đảm giá đất trong BGĐ tiệm cận với mặt bằng BGĐ thực tế tại địa phương thì việc áp dụng khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai 2024 không có vướng mắc, không ảnh hưởng đến việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất.

Cũng theo quy định tại khoản 1, Điều 257, Luật Đất đai 2024 thì việc điều chỉnh BGĐ thực hiện theo quy định của luật này. Như vậy, hành lang pháp lý để xây dựng, điều chỉnh, bổ sung BGĐ hiện hành đã được Luật Đất đai và Nghị định số 71/2024/NĐ-CP, ngày 27/6/2024 của Chính phủ quy định về giá đất quy định đầy đủ, chi tiết, bảo đảm để các địa phương thực hiện mà không có vướng mắc.

Thậm chí, đối với các trường hợp áp dụng BGĐ được quy định trong luật nhưng khu vực, vị trí khu đất, thửa đất chưa có giá trong BGĐ hiện hành thì tại khoản 3, Điều 16, Nghị định số 71/2024/NĐ-CP đã quy định “Trường hợp thuộc đối tượng áp dụng BGĐ mà tại thời điểm định giá đất thửa đất, khu đất cần định giá chưa được quy định trong BGĐ thì căn cứ tình hình cụ thể tại địa phương, cơ quan có chức năng quản lý nhà nước về đất đai cấp tỉnh căn cứ vào giá đất trong BGĐ của khu vực, vị trí có điều kiện hạ tầng tương tự để xác định giá đất trình UBND cấp tỉnh quyết định, trừ trường hợp quy định tại khoản 3, Điều 111, Luật Đất đai”. Quy định này tạo điều kiện thuận lợi để cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm chi phí tuân thủ, linh hoạt cho địa phương khi áp dụng BGĐ trong thực tế và giải quyết được vướng mắc đối với khu vực, vị trí chưa có giá đất trong BGĐ.

– P.V: Việc chậm điều chỉnh BGĐ giai đoạn 2020-2024 để triển khai thực hiện ở các địa phương hiện nay dẫn đến thiếu căn cứ để tính giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất, rất nhiều dự án tạo quỹ đất đang “đắp chiếu”, mặc dù đã xây dựng hạ tầng xong, xin bà cho biết các giải pháp để khắc phục thực trạng này?

* Bà Đoàn Thị Thanh Mỹ: Theo quy định tại Luật Đất đai 2024 thì BGĐ được sử dụng để tính giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất đối với trường hợp thửa đất, khu đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch chi tiết xây dựng. Quy định này nhằm rút ngắn thời gian định giá đất, giảm thiểu chi phí do thuê đơn vị tư vấn xác định giá đất, nhanh chóng đưa đất vào sử dụng để ổn định nguồn thu từ đất đai, bảo đảm nguyên tắc sử dụng đất bền vững, tiết kiệm, có hiệu quả đối với đất đai.

Việc điều chỉnh BGĐ để áp dụng đến hết ngày 31/12/2025 thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh trong trường hợp cần thiết. Do đó, trong quá trình tổ chức thực hiện, UBND cấp tỉnh phải chỉ đạo các cơ quan có chức năng đánh giá sự cần thiết đối với việc điều chỉnh BGĐ. Trình tự điều chỉnh BGĐ trong trường hợp này đã quy định cụ thể tại Luật Đất đai 2024 và Nghị định số 71/2024/NĐ-CP.

– P.V: Thưa bà, hiện nay, các địa phương đang căn cứ Nghị định số 71/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về giá đất để xây dựng BGĐ mới. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, nếu như không có những hướng dẫn cụ thể, chi tiết thì sẽ tiếp tục gặp lúng túng trong việc định giá đất?

* Bà Đoàn Thị Thanh Mỹ: Thực hiện Luật Đất đai 2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 71/2024/NĐ-CP quy định về giá đất, trong đó quy định các nội dung về phương pháp định giá đất, BGĐ, giá đất cụ thể và tư vấn xác định giá đất. Các nội dung quy định tại Nghị định số 71/2024/NĐ-CP được xây dựng trên cơ sở kế thừa các quy định trước đây, sửa đổi, bổ sung để phù hợp với quy định của Luật Đất đai 2024 và khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện để bảo đảm cho công tác xác định giá đất.

Đối với các nội dung về đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức cho cá nhân hành nghề tư vấn định giá đất; khung chương trình đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ về giá đất, Bộ TN-MT hướng dẫn tại Thông tư số 12/2024/TT-BTNMT. Riêng nội dung quy định chi tiết về việc xây dựng BGĐ đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn để phục vụ công tác xây dựng BGĐ lần đầu từ ngày 1/1/2026, Bộ TN-MT đã dự thảo, đăng công khai lấy ý kiến trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ và Cổng Thông tin điện tử của Bộ TN-MT và sẽ ban hành trong thời gian tới.

– P.V: Xin trân trọng cảm ơn bà!

A.Tuấn (thực hiện)