Khoai lang là một món ăn dân dã, quen thuộc đối với người dân mỗi vùng miền. Khoai có thể được chế biến bằng nhiều cách khác nhau, tạo ra những món ăn từ bình dân cho đến sang trọng như khoai nấu canh, khoai nấu chè, khoai làm bánh, khoai nướng, khoai chiên, khoai luộc, làm mứt… Nhưng khoai deo thì không phải nơi nào cũng có bởi đó là đặc sản mà chỉ Quảng Bình mới có.
Cách chế biến món đặc sản này không quá phức tạp. Tuy vậy để có khoai deo ngon đạt chuẩn thì phải có bí quyết riêng trong quá trình chế biến. Nguyên liệu làm khoai deo Quảng Bình là khoai lang đỏ, loại khoai có hình dạng tương tự củ sâm và được trồng trên đất cát. Khoai lang đỏ rất tốt cho sức khỏe, cung cấp các loại vitamin A, C… có tác dụng giúp cơ thể cân bằng nước, bổ sung chất khoáng, chất xơ, tốt cho hệ tiêu hoá,… Vì nguyên liệu làm khoai deo giống như củ sâm, lại chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khoẻ nên khoai deo được người dân địa phương ưu ái đặt cho cái tên “sâm đất”. Củ khoai sau khi thu hoạch không chế biến ngay lập tức mà phải để cho ráo nước trong khoảng thời gian dài. Khi bảo quản, cần lưu ý không gian phải khô thoáng để khoai không bị mọc mầm bởi khoai mọc mầm ăn rất độc. Khi khoai bắt đầu ráo gần hết nước, hết độ căng mọng, người ta sẽ đem khoai đi rửa sạch rồi luộc chín. Sau khi chờ khoai mềm thì cắt thành từng lát mỏng theo chiều dọc rồi đem đi phơi dưới ánh nắng thật to, đặc biệt là nắng ban trưa. Sau khi phơi nắng từ 10 đến 12 ngày, lát khoai sẽ khô lại và có màu cánh gián. Lúc này, bạn chỉ việc bảo quản ở nơi khô ráo và để dùng dần thôi. Là một món ăn không quá cầu kỳ về cả ngoại hình lẫn cách chế biến, tuy nhiên khoai deo lại làm cho những ai đã từng một lần nếm thử đều phải nhung nhớ mãi.
Khi thưởng thức khoai gieo, chắc hẳn mọi người sẽ có cảm giác vừa lạ vừa thân quen. Những ai mới thưởng thức lần đầu sẽ thấy quen với vị ngọt bùi của khoai lang. Nhưng khoai deo có độ dẻo và vị ngọt của tinh bột cô đặc hơn các loại chế biến khác. Độ dẻo của lát khoai deo dựa vào số lần phơi nắng ít hay nhiều. Người ta thường ăn khoai deo trực tiếp. Người thưởng thức khoai deo thường chầm chậm nhai để cảm nhận được vị ngọt bùi của lát khoai tan chảy nơi đầu lưỡi. Cách thưởng thức đó phần nào biểu hiện cho tâm hồn người Quảng Bình: từ tốn, bình dị. Những ngày thời tiết se lạnh, còn gì thích thú hơn là nhâm nhi khoai gieo cùng với chén trà nóng hổi. Vị ngọt bùi, dẻo thơm của khoai kết hợp với vị đắng nhẹ nhàng của trà tạo nên một dư vị khó quên!
Thưởng thức khoai deo cùng trà để cảm nhận trọn vẹn hương vị
Khoai deo đã trở thành món ăn vặt thú vị của nhiều tầng lớp nhân dân – từ người lao động bình dân đến những cô cậu học trò, và cả những nhân viên văn phòng. Chính vì vậy, món ăn dân giã này đã trở thành đặc sản của Quảng Bình. Những du khách đến thăm Quảng Bình, không ai là không mang theo thứ khoai deo thấm đẫm hồn cốt đất Quảng này làm quà. Những người con đi xa cũng thường mang theo món khoai deo này để thưởng thức mà nhớ về quê hương. Đối với du khách, khoai deo sẽ là một món đặc sản làm quà vừa ngon, rẻ, chất lượng, lại còn mang nhiều ý nghĩa sau chuyến ghé thăm Quảng Bình thân thương. Cái vị bùi bùi, ngọt ngào thấm đượm hương vị nắng gió Quảng Bình mỗi khi thưởng thức món đặc sản này chắc chắn sẽ là trải nghiệm chẳng ai muốn quên đi.
Ở Quảng Bình có rất nhiều địa chỉ bán khoai deo ngon, chất lượng. Ví dụ các chợ, siêu thị, cửa hàng quà lưu niệm… Giá một cân khoai deo dao động từ 80.000 – 100.000 VNĐ. Nếu muốn tìm mua khoai deo chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm thì nên mua loại khoai đóng gói, có ghi rõ nơi sản xuất, ngày sản xuất và hạn sử dụng. Trước khi mua, bạn nên kiểm tra xem khoai deo có màu sắc vàng cam hoặc như thế nào, độ mềm dẻo quả khoai. Khoai deo ngon có màu men cánh gián, khô ráo, bề mặt khoai láng bóng, không có mọt bám vào. Hiện nay, ở Quảng Bình có nhiều cơ sở sản xuất hiện đại sử dụng túi hút chân không để đóng gói khoai deo giúp cho việc bảo quản dễ dàng và đạt hiệu quả hơn. Dưới đây là một số địa chỉ mua khoai dẻo ở Quảng Bình uy tín, chất lượng mà bạn có thể tham khảo:
- Hợp tác xã chế biến khoai deo Hải Ninh: Tân Định, xã Hải Ninh, huyện Quảng Ninh.
- Đại lý khoai deo tại thành phố Đồng Hới: Số 173 Hai Bà Trưng, thành phố Đồng Hới.
- Các chợ ở Quảng Bình: Chợ Đồng Hới, chợ Ga, chợ Bắc Lý, chợ Hoàn Lão, chợ Ba Đồn, chợ Tréo, chợ Quán Hàu… và các siêu thị ở Quảng Bình.
Nếu như bạn đang phân vân không biết mua gì làm quà, hãy note ngay địa chỉ trên để mua vài ký khoai deo về tặng người thân nhé! Mình chắc rằng ai cũng sẽ tấm tắc khen ngợi hết lời cho mà xem.
