Là một trong những điểm đến hàng đầu trên bản đồ du lịch Việt Nam nhưng nguồn thu từ du lịch của Quảng Nam đang “hụt hơi” trong tương quan với các tỉnh, thành khác.
Không nằm trong top đầu
Theo số liệu thống kê từ cơ quan chức năng, Quảng Nam không nằm trong top 10 địa phương có nguồn thu từ du lịch cao nhất quý I/2023. Chiếm hai vị trí dẫn đầu vẫn là hai đầu mối trọng điểm du lịch của nước ta là TP.Hồ Chí Minh và Hà Nội.
Trong quý I/2023, TP.Hồ Chí Minh đón 8,6 triệu lượt khách với tổng thu du lịch đạt hơn 36,1 nghìn tỷ đồng. Hà Nội đón gần 5,9 triệu lượt khách với tổng thu du lịch đạt gần 21,5 nghìn tỷ đồng.
Các tỉnh, thành còn lại nằm trong nhóm dẫn đầu về doanh thu du lịch bao gồm: Quảng Ninh, Hải Phòng, Lào Cai, Kiên Giang, Bình Thuận, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bà Rịa – Vũng Tàu…
Nguồn thu từ du lịch của các địa phương này dao động khoảng từ 3,5 – 8,5 nghìn tỷ đồng. Trong khi đó, theo số liệu của Sở VH-TT&DL, doanh thu du lịch quý I của Quảng Nam đạt khoảng 1,85 nghìn tỷ đồng. Con số này khá ấn tượng khi soi chiếu với “chính mình” (tăng 9 lần so với cùng kỳ năm 2022) nhưng vẫn rất khiêm tốn trong tương quan bản đồ doanh thu du lịch Việt Nam.
Thực trạng nguồn thu du lịch Quảng Nam “hụt hơi” so với các địa phương bạn cũng như với chính danh tiếng, lượng khách mà tỉnh thu hút được đã tồn tại từ lâu. Năm ngoái, dù là địa phương tổ chức Năm du lịch quốc gia – Quảng Nam 2022 nhưng với doanh thu ước đạt khoảng 3,8 nghìn tỷ đồng, Quảng Nam vẫn bị bỏ lại một khoảng cách khá xa so với các tỉnh, thành nằm trong nhóm đầu.
Ông Văn Bá Sơn – Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL lý giải, điều này một phần bởi Quảng Nam, nhất là Hội An thường xuyên đón một lượng lớn khách chỉ có nhu cầu tham quan, vãn cảnh. Lượng khách lưu trú lại Hội An khá ít so với các địa phương khác (trung bình khoảng 2,3 ngày/khách).
Với các tỉnh, thành khác trong khu vực miền Trung, khi du khách đến thường lưu trú luôn tại địa phương đó nhưng với Quảng Nam thì một bộ phận khách lại có xu hướng về Đà Nẵng lưu trú sau khi tham quan ở Hội An.
Nguy cơ về “điểm đến giá rẻ”
Trong quý I/2023, Quảng Nam đón khoảng 1,63 triệu lượt khách tham quan và lưu trú. Con số này không phải là nhỏ so với lực tải của điểm đến, nhất là Hội An. Đối sánh với địa phương lân cận, trong quý I/2023 TP.Đà Nẵng đón được 1,42 triệu lượt khách lưu trú và tạo ra nguồn thu hơn 5,2 nghìn tỷ đồng.
Trên phạm vi rộng hơn, doanh thu trung bình đầu khách của Quảng Nam (khoảng 1,13 triệu đồng/khách) chỉ bằng khoảng 50 – 70% so với nhiều địa phương có thế mạnh về du lịch trên toàn quốc.
Ông Nguyễn Văn Sơn – Chủ tịch UBND TP.Hội An cho biết, từ khoảng năm 2015 trở lại đây lượng khách vào Khu phố cổ Hội An từ chiều tối đến đêm rất lớn, chen chúc nhau. Đặc biệt, sau dịch COVID-19, một số đơn vị lữ hành muốn giảm chi phí, tăng cạnh tranh nên tìm cách trốn vé vào điểm đến này càng dẫn đến quá tải cho di sản nhưng nguồn thu mang lại không tương xứng.
“Thời gian qua, có một số trang thông tin du lịch nổi tiếng thế giới xếp Hội An vào điểm đến hàng đầu về du lịch giá rẻ. Điều này lợi bất cập hại bởi Hội An đang dần trở thành điểm đến rẻ tiền, nguy cơ trở thành điểm đến vệ tinh của Đà Nẵng” – ông Sơn bộc bạch.
Không chỉ riêng Hội An, thực trạng trầm lắng về nguồn thu du lịch cũng là trăn trở lâu nay của nhiều điểm đến khác trên địa bàn tỉnh. Ở Khu đền tháp Mỹ Sơn, ngoài nguồn thu từ vé tham quan, doanh thu dịch vụ và doanh thu thuyết minh hiện khá khiêm tốn, chưa đáng kể.
Nhiều điểm đến như các làng du lịch cộng đồng, bãi biển, suối, thác… nhưng nguồn thu không đáng kể trong khi áp lực từ du lịch lên môi trường không hề nhỏ.
Tại hội làng Lộc Yên (xã Tiên Cảnh, Tiên Phước) vừa diễn ra vào cuối tháng 3/2023, thống kê sơ bộ thì điểm đến này đã đón hơn 30 nghìn lượt khách chỉ sau 3 ngày tổ chức lễ hội nhưng doanh thu mang lại từ việc bán sản phẩm chỉ hơn 400 triệu đồng.
Đây có thể là cú hích bước đầu nhưng về lâu dài nếu muốn phát triển bền vững thì điểm đến không thể dung nạp một lượng khách như vậy trong khi doanh thu vô cùng ít ỏi. Đã đến lúc cần một chiến lược khai thác bài bản hơn các điểm đến để tăng giá trị, lợi ích mang lại cho các bên thay vì hoang phí tài nguyên du lịch như lâu nay.
