Nhiều năm qua, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã chủ động và phối hợp với các đơn vị, địa phương triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao nhiệm vụ xây dựng, quản lý, bảo vệ và phát triển bền vững tài nguyên biển, hải đảo trên địa bàn tỉnh.
Đảo Hòn Mê có vị trí an ninh chính trị quan trọng, địa hình lý tưởng để trở thành khu cảng quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế và bảo đảm quốc phòng.
Một trong những nhiệm vụ được ngành quan tâm thực hiện để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, bảo vệ và phát triển bền vững tài nguyên biển, hải đảo đó là công tác tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức của các tầng lớp Nhân dân về vị thế, vai trò của biển, hải đảo và tầm quan trọng của việc bảo vệ và phát triển bền vững tài nguyên biển, hải đảo; tổ chức các hoạt động hưởng ứng “Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam và Ngày Đại dương thế giới” thu hút đông đảo các tầng lớp Nhân dân tham gia. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện, Sở TN&MT đã phối hợp với các cơ quan báo chí, thông tin truyền thông tổ chức triển khai các hoạt động tuyên truyền về quản lý, bảo vệ tài nguyên biển, hải đảo và cung cấp các thông tin hoạt động cho các đơn vị thông tin tuyên truyền.
Theo ông Trịnh Ngọc Dũng, Phó Chi cục Trưởng Chi cục Biển và Hải đảo, Sở TN&MT, việc tuyên truyền nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về tài nguyên biển, hải đảo trên địa bàn tỉnh đã thu được những kết quả nhất định. Qua công tác tuyên truyền nhận thức về tầm quan trọng trong việc bảo vệ môi trường của chính quyền và Nhân dân các huyện ven biển được nâng lên, người dân vùng biển đã ý thức được việc bảo vệ các nguồn lợi từ biển, từ đó có kế hoạch khai thác một cách hợp lý các nguồn lợi từ biển. Bên cạnh đó, người dân ven biển cũng đã có những nhận thức đúng đắn về vai trò và tầm quan trọng của rừng ngập mặn và sẵn sàng đóng góp công sức để chăm sóc, bảo vệ rừng ngập mặn, góp phần giải quyết tình trạng xâm thực, sạt lở bờ biển.
Bên cạnh công tác tuyên truyền, Sở TN&MT đã triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình quan trắc tổng hợp môi trường biển; kiểm soát ô nhiễm môi trường biển… Theo đó, hàng năm, Sở TN&MT phối hợp với đơn vị liên quan tiến hành các đợt điều tra, khảo sát, thu thập thông tin, số liệu về hiện trạng môi trường và các hoạt động bảo vệ môi trường tại các cửa sông, cảng biển, cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão, cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá, khu nuôi trồng hải sản tập trung, khu du lịch biển và ven biển. Phạm vi khảo sát, lấy mẫu phân tích tại các khu nuôi hải sản tập trung, khu vực cửa sông, cảng biển, cảng cá, bến cá, khu neo đậu tránh trú bão thuộc các huyện Nga Sơn, Hậu Lộc, Hoằng Hóa, Quảng Xương, thị xã Nghi Sơn và TP Sầm Sơn. Theo kế hoạch, trong năm 2023, sẽ lấy mẫu môi trường biển tại 28 vị trí thuộc khu vực cảng biển, cảng cá, bến cá, khu neo đậu tránh trú bão như Cảng Nghi Sơn, Cảng cá Lạch Bạng, Cảng cá Lạch Hới… Tần suất quan trắc 2 – 3 lần/năm tùy từng mẫu quan trắc. Đối với mẫu môi trường các khu du lịch biển sẽ quan trắc tại 9 vị trí, bao gồm: Khu du lịch Sầm Sơn, TP Sầm Sơn; Khu du lịch Hải Hòa, thị xã Nghi Sơn; Khu du lịch Hải Tiến, huyện Hoằng Hóa. Tần suất quan trắc 3 lần/năm (trước, giữa và sau mùa du lịch)… Thông qua hoạt động quan trắc, các cơ quan quản lý nắm bắt được hiện trạng, xu hướng diễn biến chất lượng môi trường biển, kịp thời phát hiện, cảnh báo các sự cố ô nhiễm môi trường cũng như đưa ra các giải pháp khắc phục, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường biển.
Thanh Hóa có 102 km bờ biển và vùng lãnh hải rộng 17.000 km2, với trữ lượng hải sản lớn. Dọc bờ biển có 5 cửa lạch lớn, thuận lợi cho tàu, thuyền đánh cá ra vào. Ở vùng cửa lạch là những bãi bồi bùn cát rộng hàng ngàn ha, thuận lợi cho nuôi trồng hải sản, trồng cây chắn sóng và sản xuất muối… Đặc biệt, Thanh Hóa còn có cụm đảo Hòn Mê và đảo Hòn Nẹ với vị trí, vai trò quan trọng cả về an ninh chính trị và phát triển kinh tế. Để phát huy lợi thế, khai thác hiệu quả và bảo vệ nguồn tài nguyên biển, hải đảo trên địa bàn tỉnh, cùng với những nhiệm vụ trên, từ năm 2019, Sở TN&MT cũng đã phối hợp với đơn vị chức năng thực hiện lập và quản lý hồ sơ tài nguyên hải đảo trên địa bàn tỉnh. Đến nay 24 hồ sơ tài nguyên đảo (cụm đảo Hòn Mê với 23 đảo lớn, nhỏ; đảo Hòn Nẹ) đã được phê duyệt. Theo Phó Chi cục Trưởng Chi cục Biển và Hải đảo, Sở TN&MT Trịnh Ngọc Dũng, việc lập hồ sơ tài nguyên đảo nhằm đánh giá sát hiện trạng tài nguyên hải đảo của tỉnh, qua đó đưa ra giải pháp, chiến lược khai thác nguồn tài nguyên này, góp phần nâng cao công tác quản lý và khai thác hiệu quả tiềm năng lợi thế biển của tỉnh.
Bài và ảnh: Lê Phong