Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS) ở Indonesia hôm 7/9, tạo cơ hội cho ngoại giao trực tiếp, cấp cao giữa các cường quốc.
Cuộc gặp là cơ hội cho Washington và Bắc Kinh tiếp xúc, một ngày sau khi Thủ tướng Lý Cường cảnh báo các cường quốc phải giải quyết những khác biệt để tránh một cuộc “Chiến tranh Lạnh mới”.
Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á – sự kiện bên lề Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 43 tại Jakarta – cũng diễn ra vài ngày trước Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở New Delhi, nơi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ vắng mặt.
Sự tương tác giữa các quan chức của 2 nền kinh tế hàng đầu thế giới đang được theo dõi chặt chẽ khi họ tìm cách kiểm soát những căng thẳng có nguy cơ bùng phát trở lại về các vấn đề, từ đảo Đài Loan đến quan hệ với Moscow và cuộc cạnh tranh ảnh hưởng ở Thái Bình Dương.
Tổng thống Indonesia Joko Widodo, hay còn gọi là Jokowi, trong bài phát biểu khai mạc đã nhắc nhở các nhà lãnh đạo tham dự về “trách nhiệm to lớn trong việc tạo ra hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực”. Indonesia hiện là Chủ tịch ASEAN.
“Tôi yêu cầu… các nhà lãnh đạo tại Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á biến đây thành một diễn đàn để chúng ta tăng cường hợp tác chứ không làm tăng thêm sự cạnh tranh”, ông Jokowi nói, nhấn mạnh sự cần thiết phải “làm tan băng bầu không khí băng giá để tạo ra không gian đối thoại và thu hẹp những khác biệt hiện có”.
Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á lần thứ 18 ở Jakarta là lần đầu tiên các quan chức hàng đầu của Mỹ và Nga ngồi cùng một bàn trong gần 2 tháng, sau khi các quan chức Mỹ và châu Âu lên án ông Lavrov tại cuộc họp cấp Bộ trưởng hồi tháng 7 về chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine.
Trước đó, hôm 6/9 Phó Tổng thống Harris và Thủ tướng Lý Cường đã có cuộc hội đàm riêng với các nhà lãnh đạo Đông Nam Á. Tại đây bà Harris đã thảo luận về việc “ủng hộ luật pháp quốc tế ở Biển Đông”, một tuyên bố từ văn phòng của bà cho biết.
Ngoài các nhà lãnh đạo của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Mỹ, Trung Quốc và Nga, Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á còn có sự tham dự của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Thủ tướng Australia Anthony Albanese.
Minh Đức (Theo France24, Anadolu Agency)