Thành phố tuổi đôi mươi vươn mình ra biển lớn

Nghị định 03/2005/NĐ, ngày 5/1/2005 của Chính phủ về thành lập TP Tuy Hòa thuộc tỉnh Phú Yên là sự kiện có ý nghĩa quan trọng đánh dấu Tuy Hòa từ thị xã thuần nông, có quy mô nền kinh tế còn khiêm tốn bước vào giai đoạn phát triển mới. Tròn 20 năm thành lập, Tuy Hòa không ngừng được đầu tư và phát triển, vươn mình trở thành đô thị năng động và hiện đại.

Có một Tuy Hòa núi Nhạn sông Đà hôm nay

Từ khi trở thành thị xã tỉnh lỵ của tỉnh Phú Yên, Tuy Hòa đã được quy hoạch và định hướng không gian cảnh quan khoa học, có độ mở và tính kiến trúc cao. Địa hình đa dạng, Tuy Hòa có biển, sông, hồ và núi ngay trong lòng đô thị. Đến hiện tại, Tuy Hòa đã tận dụng được lợi thế địa hình này vào không gian phát triển KT-XH, tạo ra một đô thị xanh, sạch, đẹp, thân thiện với môi trường, hiện đại, có bản sắc riêng và phát triển bền vững.

Bờ biển Tuy Hòa với những hàng phi lao dài nối tiếp nhau sau 20 năm đã trở thành không gian du lịch biển sầm uất với nhiều điểm nhấn kiến trúc ấn tượng như quảng trường 1 Tháng 4, công viên biển Tuy Hòa, quảng trường Tháp Nghinh Phong, công viên văn hóa đá… Phát triển kinh tế biển trước đây chỉ tập trung ở khu vực đường Độc Lập thì theo thời gian đã dần dần lan tỏa tới đường Lê Duẩn rồi đường Hùng Vương với các khu nghỉ dưỡng cao cấp, tạo thành khu vực phát triển trọng điểm thương mại – dịch vụ của thành phố.

Tuy Hòa có núi Nhạn, núi Chóp Chài làm biểu tượng ở tầm cao, hiện được khai thác trở thành không gian xanh tự nhiên với những khu vườn thực vật sinh thái giữa lòng thành phố. Cả hai ngọn núi này được đưa vào quy hoạch thành rừng trong phố, tạo nên nét độc đáo riêng biệt không phải đô thị nào cũng có được.

Ngược dòng thời gian, Dự án xây dựng hạ tầng đô thị Nam TP Tuy Hòa đến Vũng Rô được triển khai vào năm 2010 đã góp phần đưa vai trò của sông Đà Rằng hiện diện rõ nét hơn trong không gian phố, tạo tiền đề TP Tuy Hòa mở rộng ra phía Nam và phía Tây, từng bước hình thành Khu đô thị phía Nam sông Đà Rằng, Trung tâm du lịch sông tại Ngọc Lãng, Khu đô thị Bắc sông Ba trong tương lai.

Trong quá trình mở rộng không gian phát triển, TP Tuy Hòa luôn ưu tiên quỹ đất cho khu vực xanh phục vụ cộng đồng; hạn chế công trình nhà cao tầng, ưu tiên các dự án sinh thái, nhà thấp tầng tại các điểm công cộng như công viên, khu vực ven biển, ven sông… Đây chính là cam kết của lãnh đạo TP Tuy Hòa với phương châm không đánh đổi các giá trị tự nhiên lấy tăng trưởng kinh tế.

Tới công viên Diên Hồng hay công viên Hồ Sơn, người dân và du khách được hòa mình cùng cây cỏ và giao lưu thân thiện với những chú chim bồ câu. Ảnh: MINH DUYÊN

Kiên định mục tiêu phát triển

Năm 2005, tỉ trọng công nghiệp – xây dựng chiếm 46,2%; thương mại – dịch vụ chiếm 39,1% và nông nghiệp chiếm 14,7% trong cơ cấu kinh tế của TP Tuy Hòa. 20 năm qua, TP Tuy Hòa luôn hướng tới mục tiêu tăng tỉ trọng ngành thương mại – dịch vụ và công nghiệp – xây dựng, giảm tỉ trọng nông nghiệp. Kết quả, cơ cấu kinh tế TP Tuy Hòa năm 2024 là 54,5% thương mại – dịch vụ; 40,8% công nghiệp – xây dựng; nông nghiệp chỉ còn chiếm 4,6%.

Hơn 20 năm trước, để thúc đẩy công nghiệp, thương mại, KCN An Phú được đưa vào hoạt động. Trên toàn thành phố hình thành hệ thống chợ rộng khắp với hạt nhân là chợ Tuy Hòa cùng các chợ vệ tinh ở các phường xã đáp ứng nhu cầu mua sắm của Nhân dân. Năm 2013, Tuy Hòa được công nhận đô thị loại II, mở ra giai đoạn chuyển mình mới cho đô thị trung tâm của tỉnh. Du lịch dần trở thành điểm nhấn trong bức tranh kinh tế thành phố với các khu du lịch cao cấp, khu đô thị mới nằm ở các cửa ngõ thành phố gồm khu du lịch Núi Thơm, khách sạn CenDeluxe (nay là khách sạn TUI BLUE)…

Các tuyến, điểm du lịch từ trung tâm TP Tuy Hòa kết nối với danh thắng của tỉnh cũng dần hình thành các tour du lịch trọng điểm gồm tour phía Bắc (biển Tuy Hòa – biển Long Thủy – đầm Ô Loan, gành Đá Đĩa…), tour phía Nam (núi Nhạn – Mũi Điện – Vũng Rô…). Hướng tới mục tiêu trở thành đô thị du lịch trong tương lai, TP Tuy Hòa tập trung thu hút đầu tư vào loại hình du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, du lịch sinh thái gắn với sinh hoạt cộng đồng, làng nghề. Tuy Hòa cũng đang hướng đến mục tiêu trở thành địa phương đăng cai các sự kiện mang tầm quốc tế sau thành công với việc tổ chức nhiều sự kiện trong nước.

Cùng với đó, thành phố tiếp tục hướng tới mục tiêu trở thành đô thị loại I trong tương lai. TP Tuy Hòa đầu tư hạ tầng, mở rộng không gian phát triển để hoàn thành các tiêu chí nâng tầm đô thị theo lộ trình trong Chương trình phát triển đô thị Tuy Hòa giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2035. Song song với đó, thành phố tập trung triển khai Đề án phát triển kinh tế đêm; đẩy mạnh khai thác Trung tâm Điều hành đô thị thông minh TP Tuy Hòa theo hướng tăng khả năng quản lý số, góp phần tiết kiệm năng lượng, tăng cường cảnh báo rủi ro thiên tai, đáp ứng cao nhất nhu cầu của người dân và du khách; tổ chức các hoạt động thể thao giải trí trên biển Tuy Hòa nhằm tăng thêm sức hút khu vực biển; từng bước đầu tư phương án chiếu sáng tầm trung, tầm cao nhằm tăng khả năng nhận diện đô thị Tuy Hòa về đêm từ trên cao.

Đồ họa: MINH DUYÊN

CAO ĐÌNH HUY

Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa