Thúc đẩy phong trào nghiên cứu khoa học trong sinh viên

Phong trào nghiên cứu khoa học (NCKH), tham gia các đề tài, các cuộc thi sáng tạo trong sinh viên tại các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh đang ngày càng phát triển với nhiều đề tài thiết thực, có tính ứng dụng cao trong đời sống. Đây là một trong những hoạt động hỗ trợ tích cực cho việc dạy và học. Xác định vai trò quan trọng này, nhiều năm qua, các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh hoạt động NCKH, thiết thực giúp sinh viên tiếp cận nhiều kiến thức mới, rèn luyện kỹ năng tư duy sáng tạo, khả năng nghiên cứu độc lập và làm việc nhóm.

Sinh viên Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì nghiên cứu, chế tạo sản phẩm tham gia cuộc thi “Công nghệ trí tuệ sinh viên”.

Đam mê nghiên cứu

Tại sân chơi “Công nghệ trí tuệ sinh viên” năm 2023 do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Trung tâm Hỗ trợ và Phát triển Sinh viên Việt Nam và Công ty TNHH Canon Việt Nam phối hợp tổ chức, đội thi của Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì vinh dự giành giải Nhì. Với chủ đề “Chế tạo thiết bị gấp bì thư tự động” nhóm tác giả dưới sự hướng dẫn của giảng viên Nguyễn Hữu Quân -Khoa Cơ khí – Ô tô đã lên ý tưởng, phác thảo bản thiết kế 3D và chế tạo sản phẩm dự thi.

Chia sẻ về quá trình hoàn thiện từ ý tưởng đến sản phẩm, sinh viên Đặng Quang Linh-Khoa Cơ khí – Ô tô cho biết: “Ngay sau khi có ý tưởng chúng em đã cùng bàn bạc phương án, lắng nghe hướng dẫn cũng như góp ý của các thầy cô giáo, sau đó bản thiết kế bằng phần mềm chuyên ngành được phác thảo để cả nhóm hình dung tổng quan về sản phẩm mình sẽ thực hiện. Trong quá trình làm thực tế, sau nhiều lần thử nghiệm chúng em cũng đã có sự thay đổi, cải tiến để sản phẩm hoàn thiện hơn. Sản phẩm được đánh giá khá đơn giản, tính kinh tế cao (do chi phí gia công thấp), tự động không sử dụng thiết bị điện và thiết bị điều khiển, các linh kiện có sẵn và gia công dễ dàng, tự động hóa cao”.

Là thành viên nữ duy nhất của nhóm tác giả, sinh viên Đỗ Ngọc Diệp chia sẻ: “Trong suốt quá trình thực hiện đề tài, nhóm nhận được sự quan tâm, giúp đỡ tận tình về chuyên môn từ ban lãnh đạo nhà trường, cũng như các thầy cô giáo trong khoa. Được tham gia vào một đề tài công nghệ em thấy mình trưởng thành hơn, được áp dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn. Đặc biệt tại cuộc thi, được giao lưu, học hỏi kiến thức, kinh nghiệm từ các đội thi khác sẽ giúp mỗi sinh viên có thêm niềm đam mê sáng tạo”.

Nhóm tác giả đề tài NCKH: “Khai thác vẻ đẹp Toán học trong dạy và học môn Toán hướng đến phát triển văn hóa Toán học cho học sinh đáp ứng yêu cầu đổi mới trong chương trình giáo dục phổ thông môn Toán 2018” của nhóm tác giả Ngô Đức Duy, sinh viên năm 3 Sư phạm Toán, Đại học Hùng Vương xuất sắc dành giải Nhất giải thưởng “Khoa học và công nghệ” dành cho sinh viên năm học 2023-2024. Từ việc nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn, đề tài đề xuất được một số biện pháp phát triển các thành tố của văn hóa Toán học cho học sinh trong dạy học môn Toán thông qua khai thác vẻ đẹp Toán học, đáp ứng các yêu cầu đổi mới của chương trình giáo dục phổ thông môn Toán 2018. Qua đó góp phần phát triển ở học sinh những năng lực cần thiết của công dân Việt Nam toàn cầu trong thời kỳ mới.

Sinh viên Ngô Đức Duy cùng các thành viên trình bày đề tài nghiên cứu khoa học.

Ngô Đức Duy chia sẻ: “Ngay từ khi còn học phổ thông, em đã dành tình yêu với những con số, với sự kỳ diệu của Toán học. Trở thành sinh viên sư phạm Toán, được học chuyên sâu, cùng với những gợi mở của các thầy cô giáo, em và nhóm tác giả đã tìm thấy nhiều điều mới mẻ, hấp dẫn của Toán học. Càng nghiên cứu, tìm hiểu càng cảm nhận được vẻ đẹp của Toán, không còn là sự khô khan của những công thức, những con số và em muốn truyền tải điều đó đến với các học sinh, tạo sự hấp dẫn cho môn Toán. Ngoài đề tài này, trong những năm học vừa qua em cũng có cơ hội tham gia là thành viên của một số đề tài nghiên cứu khác. Với em qua mỗi đề tài mình trưởng thành hơn trong công việc cũng như hình thành thói quen làm việc khoa học, hiệu quả”.

Xây dựng môi trường sáng tạo

Toàn tỉnh hiện có 10 trường đại học, cao đẳng với tổng số trên 6.500 sinh viên. Trong thời gian qua, hoạt động hỗ trợ sinh viên NCKH, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã được các nhà trường, tổ chức đoàn thanh niên, hội sinh viên quan tâm triển khai đạt hiệu quả. Hiện nay tại các trường đại học, cao đẳng đang duy trì và phát triển hiệu quả 65 CLB học thuật, tổ, đội, nhóm học tập tại các chi hội. Mô hình “Học cùng bạn giỏi” đã phát huy hiệu quả hoạt động sinh viên học tập khá, giỏi giúp đỡ sinh viên học tập trung bình, yếu. Bên cạnh đó, các hoạt động nhằm nâng cao kỹ năng mềm, kỹ năng học tập cho sinh viên cũng đã được quan tâm chú trọng.

Đồng chí Nguyễn Văn Kỳ-Chủ tịch Hội Sinh viên tỉnh cho biết: “Hiện nay, các CLB học thuật đã góp phần chuyển biến tích cực, hiệu quả đối với việc học tập, NCKH trong hội viên, sinh viên. Theo định hướng của TƯ Hội, Hội Sinh viên tỉnh đã tích cực chỉ đạo hội sinh viên các trường trực thuộc phối hợp với các khoa, tổ chuyên môn để thường xuyên tổ chức các cuộc thi nhằm tạo cơ hội cho sinh viên phát huy tối đa khả năng học tập, sáng tạo của bản thân”. Trong năm học 2023-2024, toàn tỉnh có 142 đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường được đăng ký và triển khai tại 5/5 hội sinh viên cấp trường.

Nhiều năm qua, hoạt động NCKH của sinh viên Trường Đại học Hùng Vương được coi là thế mạnh và luôn dẫn đầu khối các trường đại học, cao đẳng trong tỉnh và trên cả nước. Hoạt động NCKH không chỉ giúp sinh viên củng cố vững chắc hơn kiến thức được học trên giảng đường mà quá trình tìm tòi khám phá còn giúp mỗi sinh viên tiếp cận được nguồn tri thức mới, rèn luyện được nhiều kỹ năng trong nghiên cứu học thuật. Ngoài ra, đây còn là cơ hội để sinh viên đam mê với NCKH được bộc lộ tài năng, là bước đệm giúp các em thực hiện những ước mơ, hoài bão trong tương lai. Vì vậy Nhà trường đặc biệt quan tâm đến các điều kiện cơ sở vật chất với hệ thống thư viện thông minh, các phòng thực hành thí nghiệm được trang bị máy móc hiện đại, phát triển đội ngũ giảng viên hướng dẫn có trình độ cao.

Đồng chí Trần Thành Vinh – Bí thư Đoàn trường cho biết: “Nhà trường thường xuyên tổ chức các chương trình để khuyến khích sinh viên được làm quen với NCKH thông qua nhiều hoạt động ý nghĩa như: Tổ chức các hội nghị tập huấn ý tưởng NCKH cho sinh viên, tổ chức cuộc thi ý tưởng sinh viên Trường Đại học Hùng Vương nhằm chọn những ý tưởng xuất sắc, đầu tư thành các đề tài nghiên cứu. Trong những năm qua, sinh viên nhà trường đã thường xuyên nhận được các giải thưởng NCKH trong sinh viên: Giải thưởng Sinh viên NCKH Euréka, Giải thưởng sinh viên NCKH toàn quốc, Cuộc thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Phú Thọ”.

Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì giành giải Nhì tại cuộc thi “Công nghệ trí tuệ sinh viên” năm 2023.

Đối với Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì, ngay từ đầu năm học Đoàn trường, Hội Sinh viên trường đã tích cực rà soát, củng cổ và phát triển các CLB học thuật, đội, nhóm sinh viên học tập, NCKH. Hiện hệ thống CLB, đội, nhóm học thuật và NCKH đã được nhà trường và tổ chức Đoàn thanh niên, Hội Sinh viên đầu tư, đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động.

Đồng chí Nguyễn Văn Thịnh – Chủ tịch Hội Sinh viên trường cho biết: “Năm học 2023-2024, cùng với việc duy trì ổn định các CLB, Hội đã thành lập mới 2 CLB, thành lập hệ thống các CLB trực thuộc khoa tập trung vào 3 mũi nhọn: Tin học, Ngoại ngữ và Kỹ năng, các CLB đã thu hút được hơn 700 lượt sinh viên tham gia”.

Các liên chi hội đẩy mạnh phong trào thi đua học tập, NCKH thông qua các cuộc thi học thuật, Olympic môn học, Olympic Tiếng Anh, chuyên ngành, tổ chức các cuộc thi, diễn đàn, tọa đàm về đổi mới phương pháp học tập; hỗ trợ tài liệu nghiên cứu học tập cho sinh viên qua hệ thống tài liệu mở, thư viện trực tuyến.

Ngay từ đầu năm học, Hội Sinh viên đã phối hợp với Đoàn trường phát động phong trào NCKH tới các sinh viên. Hội Sinh viên, Đoàn thanh niên đã tích cực phối hợp với phòng Khoa học – Công nghệ triển khai, đôn đốc và kiểm tra việc thực hiện. Trong năm học 2023 -2024, 100% các liên chi hội đã tham gia NCKH sinh viên với tổng số 20 đề tài của 20 nhóm nghiên cứu thu hút sự tham gia của 57 sinh viên. Đoàn thanh niên và Hội Sinh viên nhà trường phát động và đề xuất hơn 1.000 ý tưởng sáng tạo khoa học công nghệ tham gia cuộc vận động “Mỗi đoàn viên, thanh thiếu nhi một ý tưởng sáng kiến, sáng tạo”.

Thực tiễn đã chứng minh, NCKH trong sinh viên là một định hướng đúng đắn và hiệu quả trong giáo dục đại học. Qua đó, sinh viên sẽ có được vững chắc để bước vào môi trường làm việc chuyên nghiệp trong tương lai.

Thu Hà