Powered by Techcity

Giữ rừng bằng hương ước


Hương ước, quy ước có vai trò quan trọng, là thiết chế tự quản trong đời sống đồng bào DTTS. Việc phát huy tốt vai trò của hương ước, quy ước thôn bản góp phần điều chỉnh các quan hệ xã hội tại cộng đồng dân cư, tăng thêm tinh thần gắn kết cộng đồng, thay đổi nếp nghĩ, cách làm cho đồng bào DTTS, đặc biệt trong việc giữ và bảo vệ rừng.

Giữ rừng bằng hương ướcLãnh đạo tỉnh Yên Bái tham gia lễ Tết rừng của người Mông xã Nà Hẩu. Ảnh Mỹ Vân

Từ bao đời nay, giữ rừng nguyên sinh đã trở thành bản sắc văn hóa của người Mông tại xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Người Mông ở Nà Hẩu giữ rừng bằng những tập tục thiêng liêng và huyền bí, đó là tục cúng thần Rừng vào những ngày đầu Xuân.

Rừng Nà Hẩu như mái nhà chung của 502 hộ người Mông với hơn 2.500 nhân khẩu. Đồng bào xem rừng là nơi có đất, là nơi giữ nước, đất và nước là gốc rễ của cuộc sống; muốn tồn tại, phát triển thì con cháu người Mông phải tôn trọng cội nguồn của sự sống, tức là phải giữ rừng và tôn trọng rừng.

Thế nên bản nào của xã Nà Hẩu cũng có một khu rừng Cấm riêng với những quy định “bất khả xâm phạm” nằm ở địa thế đẹp nhất của thôn, nơi hội tụ đầy đủ linh khí của trời đất để thờ cúng thần Rừng. Tục cúng thần Rừng vào những ngày đầu Xuân để cầu cho mưa thuận gió hoà, cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu, con cháu khoẻ mạnh, cuộc sống no ấm, yên vui, gắn với những quy định về bảo vệ rừng đã trở thành ngày hội văn hoá cộng đồng độc đáo ở Nà Hẩu.

Giữ rừng bằng hương ướcThầy cúng thực hiện nghi lễ cúng rừng dưới gốc cây táu mật cổ thụ tại xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Ảnh Mỹ Vân

Sau Lễ cúng rừng, theo tập tục đồng bào dân tộc Mông xã Nà Hẩu nghỉ kiêng ăn Tết ba ngày để tạ ơn thần Rừng. Trong ba ngày này, mọi người phải tuyệt đối thực hiện các điều kiêng kỵ đã được quy định theo luật tục: không đi vào rừng chặt cây xanh, không đem lá xanh từ rừng về nhà, không đào củ, bẻ măng,… Nhờ đó đã giúp những cánh rừng thêm xanh tốt, Khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu rộng hơn 16 nghìn ha, trong đó có 4.700ha rừng đặc dụng nguyên sinh thuộc xã Nà Hẩu được bảo vệ.

Tương tự, tại bản Ông Tú, xã Trọng Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, là nơi sinh sống của đồng bào Chứt và Bru Vân Kiều. Từ năm 1994, già làng, trưởng bản, Bí thư Chi bộ và đồng bào ở bản Ông Tú đã ngồi lại với nhau xây dựng hương ước giữ rừng. Nội dung hương ước quy định, khi vào rừng đốt ong xong phải dập tắt lửa hoàn toàn, lấy củi không được chặt cây sống, tận thu cành ngọn mà phải lấy củi khô, người dân không được đốt rừng làm nương rẫy, không đốt rẫy, xử lý thực bì gần rừng.

Anh Hồ Thay ở bản Ông Tú cho biết, công tác bảo vệ, phòng, chống cháy rừng được kế thừa từ trước, trong hương ước giữ rừng của bản. Người dân bản Ông Tú nhận thức rõ vai trò, vị trí của rừng rất quan trọng trong đời sống của người dân, bảo vệ rừng chính là bảo vệ đời sống của người dân. Vì vậy, người dân không tự ý chặt phá, đốt rừng làm nương rẫy, không phá rừng; nhờ vậy mà hàng trăm héc ta rừng nguyên sinh được dân bản bảo vệ, phát triển tốt, chưa xảy ra vụ cháy nào ở khu vực rừng được dân bản Ông Tú bảo vệ.

Giữ rừng bằng hương ướcCùng với hương ước, quy ước, bà con Đông Đằng còn thành lập Tổ đội tuần rừng – Nhân dân tự bảo vệ rừng nguyên sinh. (Ảnh Mỹ Dung)

Hương ước của người Tày, thôn Đông Đằng, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn cũng quy định: Tất cả người dân có trách nhiệm bảo vệ rừng, không chặt phá, đốt rừng, không khai thác trái phép; không bẫy, săn, bắt động vật trong rừng; từng hộ phải có biện pháp chủ động phòng, chống cháy rừng trong mùa khô hanh; không phát rừng làm nương rẫy…

Hương ước cũng nêu rõ, vi phạm lần 1 phạt hành chính, nhắc nhở trước toàn thôn; lần 2 đưa ra cộng đồng dân cư và các tổ chức, đoàn thể của người vi phạm và có hình thức kỷ luật; lần 3 sẽ bị loại khỏi “phe làng, hội hiếu”, tước hết quyền lợi của hộ gia đình trong thôn…

Có thể thấy, hương ước, quy ước có vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống vùng đồng bào DTTS. Giá trị của hương ước, quy ước thể hiện rõ qua việc góp phần điều chỉnh, giải quyết các mối quan hệ cụ thể của thôn, bản, tổ dân phố mà pháp luật chưa điều chỉnh. Việc thực hiện hương ước, quy ước giúp bà con ý thức hơn trong việc bảo vệ rừng, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, không gây ô nhiễm môi trường, vận động bà con ăn ở hợp vệ sinh, bài trừ những hủ tục lạc hậu, hình thành những giá trị chuẩn mực xã hội phù hợp với truyền thống, bản sắc dân tộc, phát huy tính dân chủ tại cơ sở, đồng thời góp phần xây dựng nếp sống văn minh trong cộng đồng dân cư.

Văn Hoa (Báo Dân tộc và Phát triển)



Nguồn: https://baophutho.vn/giu-rung-bang-huong-uoc-222466.htm

Cùng chủ đề

Bảo vệ rừng tận gốc ở Thanh Sơn

Là một trong số các huyện giàu tài nguyên rừng của tỉnh, những năm qua, huyện Thanh Sơn đã chủ động xây dựng các phương án phù hợp với đặc điểm tình hình công tác quản lý, bảo vệ rừng (QL,BVR), trong đó chú trọng củng cố lực lượng kiểm lâm địa bàn (KLĐB) để BVR tận gốc. Nhờ vậy, rừng được bảo vệ và phát triển tốt, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ...

Chăn thổ cẩm – Sản phẩm văn hóa độc đáo của người Tày Tây Bắc

Trong đời sống sinh hoạt của đồng bào Tày vùng Tây Bắc, chiếc chăn thổ cẩm không chỉ là vật dụng để đắp giữ ấm mà còn gắn liền với bản sắc văn hoá, phong tục tập quán từ lâu đời. Đến các bản làng của người Tày ở Tây Bắc, du khách sẽ được chiêm ngưỡng nét đẹp văn hóa và cảm nhận được sự ấm êm của những tấm chăn thổ cẩm khi trải nghiệm du lịch...

Ra mắt 16 Tổ truyền thông cộng đồng năm 2024

Hội LHPN huyện Tân Sơn vừa phối hợp với Ban điều hành Dự án 8 của 13 xã tổ chức ra mắt 16 mô hình Tổ truyền thông cộng đồng; tuyên truyền, bồi dưỡng nâng cao năng lực “Thay đổi nếp nghĩ cách làm, gắn bình đẳng giới với những giá trị truyền thống tốt đẹp trong thực hiện hương ước, quy ước năm 2024”.Hội LHPN huyện Tân Sơn tặng loa kéo cho các tổ truyền thông cộng đồng.Mỗi...

Nâng cao công tác quản lý, bảo vệ rừng

Ngày 28/11, Chi cục Kiểm lâm tỉnh phối hợp với Hạt Kiểm lâm Yên Lập tổ chức tập huấn nghiệp vụ theo dõi diễn biến rừng và đất lâm nghiệp cho 40 học viên là cán bộ kỹ thuật, kiểm lâm địa bàn các Hạt kiểm lâm Thanh Sơn, Tân Sơn, Yên Lập, Cẩm Khê, Hạ Hòa, Phú Lâm, Tam Nông, Thanh Thủy.Tại buổi tập huấn, các học viên được phổ biến, hướng dẫn những điểm mới của Thông...

Khai thác tiềm năng, phát triển kinh tế lâm nghiệp

Những năm qua, xã Tất Thắng, huyện Thanh Sơn đã có nhiều giải pháp đẩy mạnh phong trào trồng, chăm sóc, bảo vệ, phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR). Nhờ đó, phát huy hiệu quả tài nguyên đất rừng, phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, cải thiện môi trường sinh thái, từng bước nâng cao thu nhập cho người dân, tạo động lực cho kinh tế lâm nghiệp phát triển.Lực lượng kiểm lâm huyện Thanh Sơn tuyên truyền...

Cùng tác giả

Nâng cao công tác lý luận, định hướng nghiên cứu trong giáo dục nghề nghiệp

Xác định Nghị quyết số 37-NQ/TW, ngày 09/10/2014 của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030” là nhiệm vụ quan trọng trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ,TB&XH) đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN) quán triệt, triển khai đến 100% cán bộ, đảng viên, nhà giáo, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên...

Phát triển du lịch văn hóa chuyên nghiệp, hiện đại, mang thương hiệu trong khu vực và trên thế giới

Với những giá trị nổi trội và cơ bản về tài nguyên du lịch văn hóa trên nền 1.000 năm lịch sử của Thủ đô văn hiến, Hà Nội hiện nay được các chuyên đánh giá là có đầy đủ điều kiện để phát triển hoạt động du lịch văn hóa chuyên nghiệp, hiện đại, mang thương hiệu trong khu vực và trên thế giới. Hà Nội có...

Xây dựng thương hiệu, nâng tầm giá trị sản phẩm

Trong bối cảnh kinh tế thị trường ngày càng cạnh tranh và hội nhập sâu rộng, thương hiệu đã trở thành yếu tố sống còn đối với doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh. Trên địa bàn tỉnh, các cấp chính quyền, ngành chức năng đã tích cực đồng hành, thực hiện các giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trong hành trình xây dựng thương hiệu. Việc xây dựng thương hiệu và tạo...

Thủ đô Hà Nội đêm và sáng sớm trời lạnh, trưa chiều nắng hanh

Khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ tiếp tục duy trì hiện tượng sương mù vào sáng sớm, trời lạnh, có nơi trời rét, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ có mưa dông.Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ tiếp tục duy trì hiện tượng sương mù vào sáng sớm, trời lạnh, có nơi trời rét.Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ có mưa dông.Trên...

Phát triển cây bưởi bền vững

Từ lâu, cây bưởi được coi là cây có giá trị kinh tế cao, giúp nhiều hộ dân trên địa bàn tỉnh thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, việc sản xuất và tiêu thụ bưởi gặp nhiều khó khăn, giá cả giảm so với thời điểm trước năm 2020. Vì vậy, tập trung vào chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm từ bưởi là giải pháp hữu hiệu nhằm nâng...

Cùng chuyên mục

Nâng cao công tác lý luận, định hướng nghiên cứu trong giáo dục nghề nghiệp

Xác định Nghị quyết số 37-NQ/TW, ngày 09/10/2014 của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030” là nhiệm vụ quan trọng trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ,TB&XH) đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN) quán triệt, triển khai đến 100% cán bộ, đảng viên, nhà giáo, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên...

Thủ đô Hà Nội đêm và sáng sớm trời lạnh, trưa chiều nắng hanh

Khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ tiếp tục duy trì hiện tượng sương mù vào sáng sớm, trời lạnh, có nơi trời rét, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ có mưa dông.Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ tiếp tục duy trì hiện tượng sương mù vào sáng sớm, trời lạnh, có nơi trời rét.Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ có mưa dông.Trên...

Hội thảo phát huy giá trị di tích chiến thắng sông Lô tại huyện Đoan Hùng

Ngày 4/12, UBND huyện Đoan Hùng phối hợp với Trường Đại học Hùng Vương tổ chức Hội thảo: Tôn tạo, phát huy giá trị Khu di tích tượng đài chiến thắng sông Lô tại huyện Đoan Hùng.Các đại biểu dự hội thảo.Dự hội thảo có Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ - Tổng Biên tập Báo Quân đội Nhân dân Việt Nam; Thiếu tướng, TS. Nguyễn Xuân Năng, nguyên Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam. Cùng...

Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ vẫn chưa rét, Nam Bộ cục bộ có mưa to

Ngày và đêm 4/12, nhiều khu vực có mưa và dông. Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có sương mù, trời lạnh, vùng núi có nơi trời rét; riêng khu vực Nam Bộ cục bộ có mưa to.Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày và đêm 4/12, nhiều khu vực có mưa và dông. Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có sương mù, trời lạnh, có nơi trời rét; riêng khu vực Nam Bộ...

Xây dựng đô thị văn minh ở thị trấn Phong Châu

Để xứng đáng với vị trí là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa- xã hội của huyện Phù Ninh, Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân thị trấn Phong Châu đã và đang tích cực thực hiện các giải pháp, tạo sự thống nhất, đồng thuận, xây dựng thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân.Bằng nguồn xã hội hóa, thị trấn Phong Châu đang...

Hỗ trợ 350 triệu đồng xây dựng nhà đại đoàn kết tại huyện Cẩm Khê

Thực hiện chỉ đạo của Ban chỉ đạo cấp tỉnh về đẩy mạnh triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát, ngày 3/12, Viện Kiểm sát Nhân dân huyện Cẩm Khê phối hợp với Huyện ủy, UBND huyện và các ban, ngành, đoàn thể, khu dân cư trao nhà đại đoàn kết cho gia đình ông Mai Văn Ứng tại xã Tạ Xá, huyện Cẩm Khê.Lãnh đạo huyện Cẩm Khê tặng quà cho gia đình ông Mai Văn Ứng.Gia...

Chăn thổ cẩm – Sản phẩm văn hóa độc đáo của người Tày Tây Bắc

Trong đời sống sinh hoạt của đồng bào Tày vùng Tây Bắc, chiếc chăn thổ cẩm không chỉ là vật dụng để đắp giữ ấm mà còn gắn liền với bản sắc văn hoá, phong tục tập quán từ lâu đời. Đến các bản làng của người Tày ở Tây Bắc, du khách sẽ được chiêm ngưỡng nét đẹp văn hóa và cảm nhận được sự ấm êm của những tấm chăn thổ cẩm khi trải nghiệm du lịch...

Khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ có sương mù, trời lạnh và rét

Để hạn chế ảnh hưởng của sương mù, khi người dân ra đường cần sử dụng khẩu trang y tế để ngăn ngừa khí độc trong sương, giữ ấm cơ thể, không phơi quần áo qua đêm ngoài trời.Sương mù mờ mịt tại Hồ Gươm.Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày và đêm 3/12, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có sương mù, trời lạnh và rét. Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam...

Ra mắt 16 Tổ truyền thông cộng đồng năm 2024

Hội LHPN huyện Tân Sơn vừa phối hợp với Ban điều hành Dự án 8 của 13 xã tổ chức ra mắt 16 mô hình Tổ truyền thông cộng đồng; tuyên truyền, bồi dưỡng nâng cao năng lực “Thay đổi nếp nghĩ cách làm, gắn bình đẳng giới với những giá trị truyền thống tốt đẹp trong thực hiện hương ước, quy ước năm 2024”.Hội LHPN huyện Tân Sơn tặng loa kéo cho các tổ truyền thông cộng đồng.Mỗi...

Tin nổi bật

Tin mới nhất