Powered by Techcity

Giữ rừng bằng hương ước


Hương ước, quy ước có vai trò quan trọng, là thiết chế tự quản trong đời sống đồng bào DTTS. Việc phát huy tốt vai trò của hương ước, quy ước thôn bản góp phần điều chỉnh các quan hệ xã hội tại cộng đồng dân cư, tăng thêm tinh thần gắn kết cộng đồng, thay đổi nếp nghĩ, cách làm cho đồng bào DTTS, đặc biệt trong việc giữ và bảo vệ rừng.

Giữ rừng bằng hương ướcLãnh đạo tỉnh Yên Bái tham gia lễ Tết rừng của người Mông xã Nà Hẩu. Ảnh Mỹ Vân

Từ bao đời nay, giữ rừng nguyên sinh đã trở thành bản sắc văn hóa của người Mông tại xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Người Mông ở Nà Hẩu giữ rừng bằng những tập tục thiêng liêng và huyền bí, đó là tục cúng thần Rừng vào những ngày đầu Xuân.

Rừng Nà Hẩu như mái nhà chung của 502 hộ người Mông với hơn 2.500 nhân khẩu. Đồng bào xem rừng là nơi có đất, là nơi giữ nước, đất và nước là gốc rễ của cuộc sống; muốn tồn tại, phát triển thì con cháu người Mông phải tôn trọng cội nguồn của sự sống, tức là phải giữ rừng và tôn trọng rừng.

Thế nên bản nào của xã Nà Hẩu cũng có một khu rừng Cấm riêng với những quy định “bất khả xâm phạm” nằm ở địa thế đẹp nhất của thôn, nơi hội tụ đầy đủ linh khí của trời đất để thờ cúng thần Rừng. Tục cúng thần Rừng vào những ngày đầu Xuân để cầu cho mưa thuận gió hoà, cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu, con cháu khoẻ mạnh, cuộc sống no ấm, yên vui, gắn với những quy định về bảo vệ rừng đã trở thành ngày hội văn hoá cộng đồng độc đáo ở Nà Hẩu.

Giữ rừng bằng hương ướcThầy cúng thực hiện nghi lễ cúng rừng dưới gốc cây táu mật cổ thụ tại xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Ảnh Mỹ Vân

Sau Lễ cúng rừng, theo tập tục đồng bào dân tộc Mông xã Nà Hẩu nghỉ kiêng ăn Tết ba ngày để tạ ơn thần Rừng. Trong ba ngày này, mọi người phải tuyệt đối thực hiện các điều kiêng kỵ đã được quy định theo luật tục: không đi vào rừng chặt cây xanh, không đem lá xanh từ rừng về nhà, không đào củ, bẻ măng,… Nhờ đó đã giúp những cánh rừng thêm xanh tốt, Khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu rộng hơn 16 nghìn ha, trong đó có 4.700ha rừng đặc dụng nguyên sinh thuộc xã Nà Hẩu được bảo vệ.

Tương tự, tại bản Ông Tú, xã Trọng Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, là nơi sinh sống của đồng bào Chứt và Bru Vân Kiều. Từ năm 1994, già làng, trưởng bản, Bí thư Chi bộ và đồng bào ở bản Ông Tú đã ngồi lại với nhau xây dựng hương ước giữ rừng. Nội dung hương ước quy định, khi vào rừng đốt ong xong phải dập tắt lửa hoàn toàn, lấy củi không được chặt cây sống, tận thu cành ngọn mà phải lấy củi khô, người dân không được đốt rừng làm nương rẫy, không đốt rẫy, xử lý thực bì gần rừng.

Anh Hồ Thay ở bản Ông Tú cho biết, công tác bảo vệ, phòng, chống cháy rừng được kế thừa từ trước, trong hương ước giữ rừng của bản. Người dân bản Ông Tú nhận thức rõ vai trò, vị trí của rừng rất quan trọng trong đời sống của người dân, bảo vệ rừng chính là bảo vệ đời sống của người dân. Vì vậy, người dân không tự ý chặt phá, đốt rừng làm nương rẫy, không phá rừng; nhờ vậy mà hàng trăm héc ta rừng nguyên sinh được dân bản bảo vệ, phát triển tốt, chưa xảy ra vụ cháy nào ở khu vực rừng được dân bản Ông Tú bảo vệ.

Giữ rừng bằng hương ướcCùng với hương ước, quy ước, bà con Đông Đằng còn thành lập Tổ đội tuần rừng – Nhân dân tự bảo vệ rừng nguyên sinh. (Ảnh Mỹ Dung)

Hương ước của người Tày, thôn Đông Đằng, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn cũng quy định: Tất cả người dân có trách nhiệm bảo vệ rừng, không chặt phá, đốt rừng, không khai thác trái phép; không bẫy, săn, bắt động vật trong rừng; từng hộ phải có biện pháp chủ động phòng, chống cháy rừng trong mùa khô hanh; không phát rừng làm nương rẫy…

Hương ước cũng nêu rõ, vi phạm lần 1 phạt hành chính, nhắc nhở trước toàn thôn; lần 2 đưa ra cộng đồng dân cư và các tổ chức, đoàn thể của người vi phạm và có hình thức kỷ luật; lần 3 sẽ bị loại khỏi “phe làng, hội hiếu”, tước hết quyền lợi của hộ gia đình trong thôn…

Có thể thấy, hương ước, quy ước có vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống vùng đồng bào DTTS. Giá trị của hương ước, quy ước thể hiện rõ qua việc góp phần điều chỉnh, giải quyết các mối quan hệ cụ thể của thôn, bản, tổ dân phố mà pháp luật chưa điều chỉnh. Việc thực hiện hương ước, quy ước giúp bà con ý thức hơn trong việc bảo vệ rừng, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, không gây ô nhiễm môi trường, vận động bà con ăn ở hợp vệ sinh, bài trừ những hủ tục lạc hậu, hình thành những giá trị chuẩn mực xã hội phù hợp với truyền thống, bản sắc dân tộc, phát huy tính dân chủ tại cơ sở, đồng thời góp phần xây dựng nếp sống văn minh trong cộng đồng dân cư.

Văn Hoa (Báo Dân tộc và Phát triển)



Nguồn: https://baophutho.vn/giu-rung-bang-huong-uoc-222466.htm

Cùng chủ đề

Chân, thiện, mỹ trong tranh thờ của đồng bào dân tộc

Giới trẻ người Sán Dìu tìm hiểu về tranh thờ và nghi lễ truyền thống của đồng bào dân tộcHầu hết đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tuyên Quang đều có tập tục sử dụng tranh thờ trong các nghi lễ như cấp sắc, lễ cưới, lễ tang và làm các sự việc trọng đại của làng, bản, dòng tộc, gia đình.Tranh thờ của các dân tộc thường có mặt các vị thần linh tượng trưng cho...

Bảo vệ rừng tận gốc ở Thanh Sơn

Là một trong số các huyện giàu tài nguyên rừng của tỉnh, những năm qua, huyện Thanh Sơn đã chủ động xây dựng các phương án phù hợp với đặc điểm tình hình công tác quản lý, bảo vệ rừng (QL,BVR), trong đó chú trọng củng cố lực lượng kiểm lâm địa bàn (KLĐB) để BVR tận gốc. Nhờ vậy, rừng được bảo vệ và phát triển tốt, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ...

Chăn thổ cẩm – Sản phẩm văn hóa độc đáo của người Tày Tây Bắc

Trong đời sống sinh hoạt của đồng bào Tày vùng Tây Bắc, chiếc chăn thổ cẩm không chỉ là vật dụng để đắp giữ ấm mà còn gắn liền với bản sắc văn hoá, phong tục tập quán từ lâu đời. Đến các bản làng của người Tày ở Tây Bắc, du khách sẽ được chiêm ngưỡng nét đẹp văn hóa và cảm nhận được sự ấm êm của những tấm chăn thổ cẩm khi trải nghiệm du lịch...

Ra mắt 16 Tổ truyền thông cộng đồng năm 2024

Hội LHPN huyện Tân Sơn vừa phối hợp với Ban điều hành Dự án 8 của 13 xã tổ chức ra mắt 16 mô hình Tổ truyền thông cộng đồng; tuyên truyền, bồi dưỡng nâng cao năng lực “Thay đổi nếp nghĩ cách làm, gắn bình đẳng giới với những giá trị truyền thống tốt đẹp trong thực hiện hương ước, quy ước năm 2024”.Hội LHPN huyện Tân Sơn tặng loa kéo cho các tổ truyền thông cộng đồng.Mỗi...

Nâng cao công tác quản lý, bảo vệ rừng

Ngày 28/11, Chi cục Kiểm lâm tỉnh phối hợp với Hạt Kiểm lâm Yên Lập tổ chức tập huấn nghiệp vụ theo dõi diễn biến rừng và đất lâm nghiệp cho 40 học viên là cán bộ kỹ thuật, kiểm lâm địa bàn các Hạt kiểm lâm Thanh Sơn, Tân Sơn, Yên Lập, Cẩm Khê, Hạ Hòa, Phú Lâm, Tam Nông, Thanh Thủy.Tại buổi tập huấn, các học viên được phổ biến, hướng dẫn những điểm mới của Thông...

Cùng tác giả

Công ty Điện lực Phú Thọ tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho 830 cán bộ, nhân viên

Nhằm chăm sóc và quản lý sức khỏe cán bộ, nhân viên, Công ty Điện lực Phú Thọ phối hợp với Bệnh viện Đa khoa tỉnh tổ chức chương trình khám sức khoẻ năm 2024 cho 830 cán bộ, nhân viên trong Công ty. Đây là hoạt động thường niên được Công ty tổ chức 2 lần/năm nhằm đảm bảo sức khỏe và tăng cường tinh thần làm việc của đội ngũ cán bộ, nhân viên.Cán bộ, nhân viên...

Trang bị kiến thức về an toàn giao thông cho công nhân, lao động

Hiện nay, doanh nghiệp trong các khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp (CCN) trên địa bàn tỉnh đang thu hút, tạo việc làm cho hơn 42.000 công nhân lao động (CNLĐ). Vào giờ cao điểm, lưu lượng phương tiện tham gia giao thông tại các khu vực này rất đông, dễ xảy ra ùn tắc, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Trước tình hình đó, các ngành chức năng của tỉnh, chính quyền địa phương đã đẩy...

Đặng Minh Khiêm – Vị đại khoa tài đức của Đất Tổ

Đặng Minh Khiêm thi đỗ Hoàng giáp khoa Đinh Mùi, niên hiệu Hồng Đức thứ 18 (1487). Ông giữ chức Thượng thư kiêm Sử quán Tổng tài và hai lần đi sứ Trung Quốc. Trong suốt quá trình làm quan, ông được người đời đánh giá có tài năng và phẩm chất cao đẹp.Văn bia đề danh Tiến sĩ khoa Đinh Mùi (1487) - khoa Đặng Minh Khiêm đỗ Hoàng giáp.Tuy nhiên các thư tịch có nhiều mâu thuẫn...

Thêm động lực đầu tư bảo vệ, phát triển rừng

Nhằm đảm bảo cơ sở pháp lý triển khai thực hiện các nội dung chính sách đầu tư trong lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh, dự kiến tại Kỳ họp thứ Chín, HĐND tỉnh khóa XIX, UBND tỉnh sẽ trình Tờ trình đề nghị ban hành quy định một số nội dung, mức kinh phí thực hiện chính sách đầu tư trong lâm nghiệp theo Nghị định số 58/2024/NĐ-CP ngày 24/5/2024 của Chính phủ (Nghị định 58) trên địa...

Tuần lễ hồng EVN lần thứ X

Hưởng ứng chương trình hiến máu tình nguyện Tuần lễ hồng EVN lần thứ X do Tập đoàn Điện lực Việt Nam phát động từ ngày 2/12 đến ngày 8/12, hướng tới kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống ngành Điện lực Việt Nam, Công ty Điện lực Phú Thọ đã tổ chức cho cán bộ, người lao động hiến máu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.Cán bộ, nhân viên Công ty Điện lực Phú Thọ đăng ký hiến...

Cùng chuyên mục

Công ty Điện lực Phú Thọ tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho 830 cán bộ, nhân viên

Nhằm chăm sóc và quản lý sức khỏe cán bộ, nhân viên, Công ty Điện lực Phú Thọ phối hợp với Bệnh viện Đa khoa tỉnh tổ chức chương trình khám sức khoẻ năm 2024 cho 830 cán bộ, nhân viên trong Công ty. Đây là hoạt động thường niên được Công ty tổ chức 2 lần/năm nhằm đảm bảo sức khỏe và tăng cường tinh thần làm việc của đội ngũ cán bộ, nhân viên.Cán bộ, nhân viên...

Trang bị kiến thức về an toàn giao thông cho công nhân, lao động

Hiện nay, doanh nghiệp trong các khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp (CCN) trên địa bàn tỉnh đang thu hút, tạo việc làm cho hơn 42.000 công nhân lao động (CNLĐ). Vào giờ cao điểm, lưu lượng phương tiện tham gia giao thông tại các khu vực này rất đông, dễ xảy ra ùn tắc, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Trước tình hình đó, các ngành chức năng của tỉnh, chính quyền địa phương đã đẩy...

Đặng Minh Khiêm – Vị đại khoa tài đức của Đất Tổ

Đặng Minh Khiêm thi đỗ Hoàng giáp khoa Đinh Mùi, niên hiệu Hồng Đức thứ 18 (1487). Ông giữ chức Thượng thư kiêm Sử quán Tổng tài và hai lần đi sứ Trung Quốc. Trong suốt quá trình làm quan, ông được người đời đánh giá có tài năng và phẩm chất cao đẹp.Văn bia đề danh Tiến sĩ khoa Đinh Mùi (1487) - khoa Đặng Minh Khiêm đỗ Hoàng giáp.Tuy nhiên các thư tịch có nhiều mâu thuẫn...

Tuần lễ hồng EVN lần thứ X

Hưởng ứng chương trình hiến máu tình nguyện Tuần lễ hồng EVN lần thứ X do Tập đoàn Điện lực Việt Nam phát động từ ngày 2/12 đến ngày 8/12, hướng tới kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống ngành Điện lực Việt Nam, Công ty Điện lực Phú Thọ đã tổ chức cho cán bộ, người lao động hiến máu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.Cán bộ, nhân viên Công ty Điện lực Phú Thọ đăng ký hiến...

Chân, thiện, mỹ trong tranh thờ của đồng bào dân tộc

Giới trẻ người Sán Dìu tìm hiểu về tranh thờ và nghi lễ truyền thống của đồng bào dân tộcHầu hết đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tuyên Quang đều có tập tục sử dụng tranh thờ trong các nghi lễ như cấp sắc, lễ cưới, lễ tang và làm các sự việc trọng đại của làng, bản, dòng tộc, gia đình.Tranh thờ của các dân tộc thường có mặt các vị thần linh tượng trưng cho...

Khu vực Bắc Bộ mưa rải rác, trời chuyển lạnh, có nơi dưới 10 độ C

Nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh từ ngày 7/12 ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ phổ biến từ 15-18 độ C, vùng núi 12-14 độ C, vùng núi cao có nơi dưới 10 độ C.Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, sáng sớm 6/12, bộ phận không khí lạnh đã báo tiếp tục tiến gần đến biên giới nước ta.Trên đất liền, ngày 6/12, bộ phận không khí lạnh này sẽ...

Bản lĩnh “Bộ đội Cụ Hồ”

Trong các thời kỳ đấu tranh cách mạng và kháng chiến cứu quốc trước đây, cũng như trong thời kỳ xây dựng Chủ nghĩa xã hội, bảo vệ Tổ quốc hiện nay, lực lượng cựu chiến binh (CCB) ngày càng phát triển lớn mạnh. Luôn giữ gìn và phát huy bản chất truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”, lớp lớp CCB trong tỉnh luôn ra sức thi đua thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Đảng, chính...

Bàn giao Nhà nhân đạo

Ngày 5/12, Hội Chữ thập đỏ huyện Thanh Sơn phối hợp với UBND xã Đông Cửu tổ chức Chương trình khánh thành và bàn giao Nhà nhân đạo cho gia đình chị Đinh Thị Ngân ở xóm Mu, xã Đông Cửu, huyện Thanh Sơn thuộc diện hộ nghèo, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.Đại diện các nhà tài trợ trao kinh phí hỗ trợ xây dựng Nhà nhân đạo cho gia đình chị Đinh Thị Ngân ở xóm...

Hiệu quả truyền thông của Dự án 8 tại Yên Lập

Xác định công tác truyền thông nâng cao nhận thức về bình đẳng giới là nội dung quan trọng hàng đầu, cốt lõi trong thực hiện Dự án 8 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Ngay từ khi xây dựng kế hoạch, chương trình thực hiện Dự án, Hội LHPN huyện Yên Lập đã chú trọng công tác truyền...

Hướng dẫn vận hành và phương pháp, hỗ trợ nạn nhân bạo lực gia đình

Viện KSND huyện Tân Sơn phối hợp cùng Ban điều hành Dự án 8 của huyện vừa tổ chức tập huấn hướng vận hành và phương pháp, hỗ trợ nạn nhân bạo lực gia đình theo Sổ tay hướng dẫn thành lập và vận hành địa chỉ tin cậy của Trung ương Hội LHPN Việt Nam cho đại diện các đoàn thể, công chức văn hoá, thành viên Tổ truyền thông cộng đồng của xã Thu Cúc.Đại diện các...

Tin nổi bật

Tin mới nhất