Nằm trong khuôn khổ các hoạt động Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần Văn hóa – Du lịch Đất Tổ năm 2025, hội trại văn hoá tại đồi Phú Bùng – Khu Di tích lịch sử Đền Hùng là một trong những hoạt động đặc sắc với sự góp mặt của 13 huyện, thành, thị trong tỉnh, là bức tranh khái quát, tái hiện phong tục tập quán truyền thống của đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh với những kiến trúc văn hóa độc đáo góp phần tạo nên điểm nhấn, để lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng du khách trên hành trình hành hương về Đất Tổ dịp này.
Trại văn hóa huyện Thanh Sơn mang bản sắc văn hóa đồng bào Mường.
Các trại văn hóa được thiết kế, bài trí ấn tượng, thể hiện nét nổi bật về những thành tựu chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội và những sản vật, sản phẩm, hàng hóa đặc trưng cùng bản sắc văn hoá của từng vùng miền. Bố cục chung của các trại gồm: Nhà trại, cổng trại, gian trưng bày giới thiệu sản vật đặc trưng, tuyên truyền, quảng bá phát triển kinh tế – xã hội, văn hóa, du lịch và khuôn viên chung.
Để lại nhiều ấn tượng trong mắt du khách là trại văn hóa huyện Cẩm Khê với kiểu nhà truyền thống bằng tre trúc, lợp lá cọ. Kết cấu nhà trại chính gồm khối nhà chính 3 gian, 2 khối nhà phụ 2 bên gắn liền và vuông góc với nhà chính tạo thành hình khối tổng thể mô phỏng kiểu nhà 3 gian 2 chái lồi, vốn là kiểu nhà trước đây rất phổ biến, thân thuộc ở vùng trung du và đồng bằng Bắc bộ. Điểm độc đáo riêng là khối nhà trại giảm thiểu các vách ngăn nhằm tận dụng tối đa không gian giữa các gian, các phòng để tạo thuần lợi cho sinh hoạt đông người.
Toàn bộ khung nhà được uốn xếp bằng tre trúc, mái nhà lợp lá cọ. Tre trúc là loài cây thân thiết, phổ biến của người Việt, nhất là vùng trung du, miền núi. Cây cọ, lá cọ là nét đặc trưng của vùng Đất Tổ – “rừng cọ, đồi chè”. Việc sử dụng những vật liệu này vừa gợi những nét truyền thống dân dã, đặc trưng của quê hương Đất Tổ, vừa thân thiện với môi trường.
Điểm nhấn độc đáo của cổng trại là 4 khối trụ hình chiếc nơm úp cá, cũng được uốn hoàn toàn từ tre trúc. Hình khối độc lạ này đã thu hút sự chú ý từ xa của du khách. Đây là biểu tượng của lao động, sản xuất, là dụng cụ đánh bắt cá quen thuộc của người dân Việt xưa kia.
Điểm nhấn của cổng trại huyện Cẩm Khê.
Chị Nguyễn Hải Anh – du khách đến từ Hà Nội chia sẻ: “Về thăm Đền Hùng, tôi và gia đình không chỉ thắp hương tri ân, tưởng nhớ công ơn các Vua Hùng, thăm quan khu di tích mà còn được thấy nhiều nét văn hóa độc đáo của Phú Thọ qua không gian của các trại văn hóa. Trại văn hóa huyện Cẩm Khê khiến tôi nán lại lâu hơn để nhìn ngắm và tôi cũng rất ấn tượng với không gian trại của bà con đồng bào dân tộc thiểu số ở đây”.
Một góc trại văn hóa huyện Đoan Hùng.
Không gian diễn xướng văn hóa của đồng bào Mường, huyện Tân Sơn.
Đến với hội trại văn hóa năm nay, huyện Tân Sơn, Thanh Sơn, Yên Lập, Đoan Hùng đã mang đến kiến trúc nhà sàn đặc trưng của bà con đồng bào dân tộc Mường (Tân Sơn, Thanh Sơn, Yên Lập) và đồng bào Cao Lan (Đoan Hùng). Không gian bên trên nhà sàn là nơi tiếp đón khách, không gian sinh hoạt, trò chuyện ấm cúng, bên dưới nhà sàn trưng bày các sản vật độc đáo của địa phương cùng những hiện vật trong đời sống văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số. Đặc biệt trại văn hóa huyện Thanh Sơn còn có không gian trưng bày văn hóa dân tộc Mường.
Trại văn hóa của thành phố Việt Trì từ cổng vào, mái trại đều được uốn cong như những cánh chim Hạc, kết hợp cách bài trí hiện đại tạo nên không gian ấm cúng, mang hơi thở của thành phố công nghiệp đầy sức trẻ nhưng vẫn mang đậm giá trị văn hóa bản địa của thành phố lễ hội về với cội nguồn dân tộc Việt Nam.
Trại văn hóa thị xã Phú Thọ với hình dáng mô phỏng trống đồng, không gian mở độc đáo.
Trại văn hóa huyện Lâm Thao.
Là vùng đất cổ còn lưu giữ được nhiều di sản văn hóa mang đậm dấu ấn của Tín ngưỡng Thờ cúng Hùng Vương, Hội trại văn hóa huyện Lâm Thao mang đến những kiến trúc độc đáo, đặc trưng của cư dân nông nghiệp đồng bằng Bắc bộ và những sản phẩm đặc trưng của vùng “Đất lúa, đất văn”.
Đồng chí Nguyễn Hồng Phương – Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa, Thể thao, Du lịch và Truyền thông huyện cho biết: Trại văn hóa huyện Lâm Thao năm nay tái hiện kiến trúc nhà truyền thống của người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ xưa, với ngôi nhà 3 gian, 4 hàng cột gỗ, cùng hàng rào bao quanh được trang trí hoa văn họa tiết thời đại Hùng Vương trên nền đá ong, được lấy cảm hứng từ những ngôi nhà cổ và những bức tường còn sót lại tại xã Sơn Vi. Đặc biệt, trên cơ sở khai thác tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, trại văn hóa của huyện được thiết kế hai bên đốc nhà là hình ảnh, họa tiết của chiếc trống đồng, cùng với đó là chữ “Thọ”.
Trại văn hóa huyện Hạ Hòa.
Có thể thấy, hầu hết trại văn hóa của các huyện, thị, thành đều khai thác những đường nét, kiến trúc mô phỏng nhà truyền thống địa phương hoặc sáng tạo trên cơ sở họa tiết hoa văn trống đồng, văn hóa thời đại Hùng Vương thông qua kiểu dáng, bố cục và trang trí nội thất hài hòa, mang đậm bản sắc văn hóa của từng địa phương.
Thăm quan các trại văn hoá du khách sẽ có những trải nghiệm nét văn hóa đặc trưng, chiêm ngưỡng các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, ẩm thực truyền thống; nghe Hát Xoan, Ghẹo, diễn xướng dân gian. Hội trại sẽ góp phần tôn vinh các giá trị văn hóa vùng Đất Tổ, tạo cơ hội giao lưu, học hỏi, thúc đẩy tinh thần đoàn kết và gắn bó giữa các địa phương, để lại ấn tượng tốt đẹp về đất và người Phú Thọ trong lòng đồng bào và du khách thập phương.
Vy An
Nguồn: https://baophutho.vn/doc-dao-kien-truc-trai-van-hoa-cua-cac-huyen-thanh-thi-230501.htm
