Phù kết mạc mắt – Những thông tin y khoa cần biết

1. Tìm hiểu về kết mạc mắt

Kết mạc là một màng nhầy, mỏng, trong suốt, bao phủ bề mặt của mắt, xuất phát từ rìa giác mạc đến bờ tự do của mặt sau mí mắt rồi gấp mép lại tại cùng đồ (canthus). 

Cấu tạo

Kết mạc được cấu tạo từ lớp biểu mô liên kết với nhu mô qua lớp màng đáy. 

• Phần đáy kết mạc là lớp biểu mô lát tầng khoảng từ 2 – 5 hàng tế bào không sừng hóa.
• Phần nhu mô của kết mạc có chứa các tế bào lympho, dưỡng bào và đại thực bào. Ngoài ra còn có hệ thống mạch máu, bạch huyết dày đặc và có chứa tuyến nhầy đơn bào và các cấu trúc tuyến khác. 

Về đại thể, kết mạc mắt được chia làm 3 phần gồm kết mạc mí, kết mạc cùng đồ và kết mạc nhãn cầu. 

Kết mạc là một lớp màng nhầy mỏng bao phủ lên bề mặt của mắt

Chức năng 

Kết mạc đảm nhận những vai trò chính là: 

• Bảo vệ bề mặt của mắt. 
• Phần nếp gấp ở cùng đồ và bán nguyệt có tác dụng giúp nhãn cầu vận động. 
• Mí mắt có mỗi liên kết lỏng lẻo với các mô lân cận và cấu tạo nếp gấp nên có thể di chuyển, thực hiện hoạt động đóng, mở một cách dễ dàng mà không xảy ra tình trạng kích ứng hoặc chà xát. 
• Tuyến nhờn và các tuyến khác của kết mạc giúp duy trì độ ẩm và trơn láng cho mắt. 
• Thành phần lysozyme có trong nước mắt và cấu trúc hạnh nhân có tác dụng tạo ra hàng rào bảo vệ mắt trước sự xâm nhập của tác nhân gây hại. 

2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng phù kết mạc mắt 

Nguyên nhân gây ra tình trạng phù kết mạc mắt rất đa dạng. Trong đó có thể kể đến là: 

• Kết mạc mắt bị kích ứng do các tác nhân như phấn hoa, bụi bẩn, khói, nấm mốc, lông thú cưng, thuốc, mỹ phẩm,… hoặc chấn thương do tác động mạnh khiến kết mạc bị ảnh hưởng dẫn đến sưng phù. Những trường hợp này không có khả năng lây nhiễm và hầu như ít biến chứng. Nếu được can thiệp xử lý đúng cách, tình trạng phù kết mạc mắt sẽ giảm dần và khỏi hẳn. 
• Mắt bị viêm do nhiễm các loại vi khuẩn như Staphylococcus Aureus, Streptococcus Pneumoniae, Haemophilus Influenzae, Moraxella Catarrhalis, Chlamydia Trachomatis và Neisseria Gonorrhoeae. Ngoài ra, những loại vi khuẩn này còn có thể xâm nhập vào đường hô hấp. Chính vì vậy mà người bệnh có thể xảy ra đồng thời viêm kết mạc mắt và viêm đường hô hấp. 
• Mắt bị nhiễm virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng viêm, sưng phù kết mạc, có thể kể đến như Adenovirus, Herpes hoặc Enterovirus. Virus có thể lây sang người lành do tiếp xúc với dịch mắt hoặc các vật dụng có chứa nguồn bệnh và nguy cơ cao bùng phát thành dịch, đặc biệt là vào thời điểm virus phát triển mạnh.

Kết mạc mắt sưng phù có thể đi kèm với nhiều triệu chứng khác

Tùy theo từng nguyên nhân mà kết mạc mắt bị phù có thể đi kèm với tình trạng đau, rát, sót, đỏ mắt, chảy nhiều ghèn, nước mắt, ngứa,… Những trường hợp kết mạc mắt phù do nhiễm khuẩn có thể đi kèm hiện tượng chảy mủ màu vàng, trắng hoặc xanh lá. 

3. Cách xử lý và phòng tránh bệnh

Trước tiên, nếu thấy mắt có hiện tượng sưng phù bất thường, bạn cần nhanh chóng bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra, xác định nguyên nhân từ đó đưa ra phương án xử lý tốt nhất. 

Biện pháp xử lý 

• Nếu phù kết mạc do các chất dị ứng, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc chống dị ứng kết hợp rửa mắt bằng nước mắt nhân tạo nhằm mục đích giảm đi sự khó chịu và loại bỏ tác nhân kích ứng trong mắt.
• Đối với những trường hợp kết mạc mắt sưng phù do viêm nhiễm bởi tác nhân là virus thì có thể không cần điều trị mà có thể tự khỏi sau 7 đến 10 ngày. Lúc này, có thể khắc phục phần nào triệu chứng khó chịu ở mắt bằng cách chườm mát, rửa mắt bằng nước muối sinh lý, nhỏ mắt thường xuyên với nước mắt nhân tạo. Đồng thời chủ động cách ly để hạn chế lây lan sang người khác. 
• Nếu phù kết mạc mắt được xác định do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê toa kháng sinh để nhỏ mắt.

Cần điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa

Cách phòng tránh

• Dùng riêng các món vật dụng cá nhân như khăn mặt. 
• Rửa tay thường xuyên bằng các nước rửa tay chuyên dụng có tác dụng sát khuẩn. 

• Che mũi mỗi khi hắt hơi, ho. 
• Không khạc nhổ bừa bãi. 
• Tránh tiếp xúc với những người có hiện tượng đỏ mắt. 
• Mang kính để bảo vệ mắt. 
• Vệ sinh mắt bằng dung dịch nhỏ mắt hoặc nước muối sinh lý.
• Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm tốt cho mắt.
• Kiểm tra mắt định kỳ 6 tháng/lần. 

Sưng kết mạc mắt thường không đe dọa tính mạng nhưng có thể gây ảnh hưởng đến thị lực và chất lượng cuộc sống, cũng như khả năng làm việc của người mắc. Do đó, khi phát hiện các dấu hiệu bất thường ở đôi mắt, bạn nên đến các cơ sở y tế uy tín để được khám và điều trị kịp thời. Tuyệt đối không nên tự ý sử dụng thuốc nhỏ mắt hay áp dụng các phương pháp dân gian như đắp lá trầu hoặc tắm bằng lá dâu… vì điều này có thể dẫn đến nhiễm trùng, gây ra những hậu quả khó lường.

Nếu bạn thấy mắt có vấn đề bất thường, hãy đến ngay các cơ sở thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC để các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, xác định tình trạng và tư vấn biện pháp điều trị an toàn, thích hợp. Với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm cùng hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại, bạn hoàn toàn có thể yên tâm khi khám và điều trị các vấn đề về mắt tại MEDLATEC. 

Khách hàng thăm khám và điều trị các vấn đề bất thường ở mắt tại MEDLATEC

Để đặt lịch khám với bác sĩ chuyên khoa Mắt của MEDLATEC, quý khách hàng vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56, sẽ có nhân viên hướng dẫn tận tình, miễn phí 24/7.