Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 1341/VPCP-KGVX ngày 1/3/2024 truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm về vụ việc học viên đang cai nghiện ma túy có dấu hiệu cố ý gây thương tích và bỏ trốn tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Sóc Trăng.
Cụ thể, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang yêu cầu Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Ủy ban nhân dân tỉnh Sóc Trăng thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia tại cuộc họp Thường trực Ủy ban Quốc gia về công tác cai nghiện ma túy (văn bản số 411/TB-VPCP ngày 12/10/2023) và tại Hội nghị tổng kết năm 2023, triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 của Ủy ban Quốc gia (văn bản số 47/TB-VPCP ngày 7/2/2024).
Đồng thời, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Ủy ban nhân dân tỉnh Sóc Trăng khẩn trương triển khai các giải pháp cần thiết và phù hợp theo chức năng, nhiệm vụ được giao; kịp thời khắc phục hậu quả, ổn định tình hình; làm rõ nguyên nhân xảy ra vụ việc, xử lý nghiêm các vi phạm theo đúng quy định của pháp luật, báo cáo Phó Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia trước ngày 10/3/2024.
* Trước đó, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về việc học viên đang cai nghiện ma túy có dấu hiệu cố ý gây thương tích và bỏ trốn tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Sóc Trăng.
Trong báo cáo, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết: Ngay sau khi có thông tin báo chí về vụ việc, lãnh đạo Bộ đã cử đoàn công tác vào Sóc Trăng để làm việc với địa phương và bàn các phương án giải quyết.
Theo báo cáo của UBND tỉnh Sóc Trăng, một số học viên ở các phòng 01E, 03F, 04D của khu lớn cơ sở cai nghiện ma túy của tỉnh (gọi là cơ sở cai nghiện) do nghi ngờ các học viên khác báo cáo với cán bộ quản lý học viên của cơ sở cai nghiện về việc một số đối tượng này sử dụng ma túy bên trong phòng, nên khoảng 10 giờ ngày 23/2 và 8 giờ ngày 24/2, các đối tượng trên đã đánh, gây thương tích cho 4 học viên.
Ngay sau khi phát hiện vụ việc, cơ sở cai nghiện đã báo cáo Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, Công an thành phố Sóc Trăng để nhanh chóng phối hợp với đơn vị có liên quan mời, làm việc với 45 học viên có liên quan. Trong quá trình làm việc, khoảng 16h30 cùng ngày, một số học viên đã kích động các học viên khác chống đối lực lượng công an; lợi dụng tình trạng hỗn loạn có 191 học viên bỏ trốn khỏi cơ sở cai nghiện. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ ngăn chặn học viên bỏ trốn, có 3 cảnh sát cơ động bị thương.
Về nguyên nhân người cai nghiện trốn, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết: Qua nắm tình hình, bước đầu xác định một số nguyên nhân chủ quan và khách quan.
Về nguyên nhân chủ quan, do quá trình sinh hoạt chung, một số học viên xảy ra mâu thuẫn cá nhân. Lợi dụng tình hình đó, một số học viên quá khích, manh động, lôi kéo các học viên khác gây hỗn loạn, chống đối lực lượng bảo vệ cơ sở, lực lượng thi hành công vụ và bỏ trốn khỏi cơ sở cai nghiện. Việc quản lý, chữa trị, giáo dục, nắm bắt tâm lý của học viên tại cơ sở cai nghiện của viên chức, người làm việc tại cơ sở cai nghiện ma túy còn nhiều hạn chế. Học viên tham gia cai nghiện còn có tâm lý không hợp tác mà một phần nguyên nhân là do môi trường sống, sinh hoạt chưa thực sự tốt (tường rào nhiều lớp thiếu thân thiện, môi trường sống chật chội…).
Về nguyên nhân khách quan, cơ sở vật chất xuống cấp, quá tải (bình quân 10-15/người/phòng diện tích 30 m2), khó khăn trong quản lý đối tượng cai nghiện.
Báo cáo nêu “Cơ sở cai nghiện ma túy được tiếp nhận từ năm 1993 để thực hiện chức năng cai nghiện ma túy, công suất tiếp nhận của cơ sở cai nghiện hiện nay từ 250-300 học viên, trong khi thực tế (ngày 24/2) đang quản lý 460 học viên, quá tải so với định mức quy định gần 53%”.
Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã chỉ đạo cơ sở tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương tìm, tuyên truyền, vận động các đối tượng bỏ trốn quay trở lại cơ sở cai nghiện. Bên cạnh đó, các phân khu theo chức năng chưa bảo đảm tiêu chí, điều kiện tối thiểu theo quy định tại Nghị định số 116/2021/NĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm hành chính về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy.
Số lượng nhân viên làm việc tại cơ sở cai nghiện chưa đáp mức quy định tối thiểu so với quy định, không đủ sức quản lý số lượng học viên tại đây. Hiện nay, cơ sở cai nghiện có 57 viên chức, người lao động, thiếu 24 người so với quy định. Người nghiện ma túy vào cai nghiện phần lớn có trình độ hạn chế, gần 40% học viên đã có tiền án, tiền sự và khoảng 25% nhiễm HIV, lao, viêm gan A, B… không có tính hợp tác trong cai nghiện nên việc quản lý, giáo dục học viên gặp khó khăn.
Từ sự việc này, lãnh đạo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội kiến nghị lãnh đạo Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Sóc Trăng: Chỉ đạo công an tỉnh cử tổ công tác đặc trách, hỗ trợ bảo đảm an ninh trật tự tại cơ sở cai nghiện. UBND tỉnh Sóc Trăng chỉ đạo Sở Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện nghiêm chỉ đạo của UBND tỉnh và tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau: Rà soát tình hình cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện, nhân sự phục vụ tại Cơ sở cai nghiện, báo cáo UBND tỉnh có giải pháp nâng cấp cơ sở vật chất, đáp ứng nhu cầu tối thiểu để thực hiện công tác cai nghiện ma túy. Đồng thời, khẩn trương khắc phục hậu quả, khôi phục hoạt động của Cơ sở cai nghiện trở lại bình thường theo quy định; ổn định tâm lý, tinh thần làm việc của viên chức, người lao động tại Cơ sở cai nghiện để tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Với cơ sở cai nghiện, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cũng kiến nghị lãnh đạo Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Sóc Trăng yêu cầu cơ sở cai nghiện rà soát nội quy, quy chế của cơ sở để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp nhằm nâng cao chất lượng quản lý, chữa trị người cai nghiện ma túy. Song song, tổ chức tuyên truyền, tư vấn, giáo dục cho học viên đang cai nghiện ma túy nắm rõ nội quy, quy chế, các quy định của pháp luật về cai nghiện ma túy để học viên biết được quyền và trách nhiệm của bản thân, yên tâm, hợp tác trong quá trình cai nghiện tại Cơ sở cai nghiện…