Phó thủ tướng Trần Hồng Hà: Sẽ có nghị định để mọi người dân có điện mái nhà

 

Sáng 6-6, sau khi kết thúc phần chất vấn, trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã mời Phó thủ tướng Trần Hồng Hà lên trả lời chất vấn.

Theo Chủ tịch Quốc hội, Phó thủ tướng sẽ có thời gian đến 10h35.

Theo đó, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ làm rõ một số vấn đề thuộc 4 nhóm nội dung chất vấn và trực tiếp trả lời chất vấn.

Phó thủ tướng đã có báo cáo trước khi trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội.

Nhiều kết quả tích cực của nền kinh tế trong 5 tháng

Báo cáo trước Quốc hội, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho hay tình hình kinh tế trong 5 tháng đầu năm đạt nhiều kết quả tính cực. Lạm phát tiếp tục được kiểm soát; chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân tăng 4,03% (trong ngưỡng Quốc hội giao 4-4,5%).

Kinh tế duy trì đà phục hồi tốt ở cả ba khu vực. Trong đó, chỉ số sản xuất công nghiệp 5 tháng đầu năm tăng 6,8% (trong khi năm 2023 giảm 2%).

Nông nghiệp phát triển ổn định. Dịch vụ tiếp tục tăng mạnh. Trong tháng 5, khách quốc tế đạt gần 1,4 triệu lượt, tăng 64,9% so với cùng kỳ năm 2023 và tăng 3,9% so với cùng kỳ năm 2019 (trước khi đại dịch COVID-19 diễn ra). Kim ngạch xuất nhập khẩu 5 tháng đạt trên 305,5 tỉ USD, tăng 16,6%; xuất siêu trên 8,01 tỉ USD.

Thu ngân sách nhà nước 5 tháng đạt 52,8% dự toán, tăng 14,8%. Tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký mới vào Việt Nam đạt 7,9 tỉ USD, tăng 27,5% so với cùng kỳ và cao nhất trong 3 năm qua.

Vốn FDI đạt 8,25 tỉ USD, tăng 7,8% và cao nhất trong 5 năm qua. Giải ngân vốn đầu tư công đạt 22,3% kế hoạch, cao hơn cùng kỳ năm trước.

Phát triển doanh nghiệp, theo phó thủ tướng có xu hướng tích cực, gần 20.000 doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động trong tháng 5, cao hơn số doanh nghiệp ngừng hoạt động và giải thể.

Ông nhấn mạnh nhiều tổ chức, chuyên gia quốc tế tiếp tục đánh giá cao kết quả và triển vọng của kinh tế Việt Nam.

Khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm của cán bộ, công chức

Về các nhiệm vụ trong thời gian tới, theo phó thủ tướng, Chính phủ sẽ tập trung hoàn thiện thể chế để khơi thông các nguồn lực, lành mạnh hóa các thị trường; đẩy mạnh cải cách hành chính, phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực.

Cùng với đó, khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm của cán bộ, công chức. Có cơ chế đánh giá cán bộ dựa trên kết quả cụ thể, gắn đánh giá thực chất với đào tạo, quy hoạch, bổ nhiệm và thực hiện các chính sách khác đối với cán bộ.

Bên cạnh đó, ban hành đồng bộ, kịp thời các văn bản quy định chi tiết thi hành, báo cáo Quốc hội cho phép có hiệu lực sớm các Luật Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản, Các tổ chức tín dụng để khơi thông nguồn lực đất đai, vốn, phục hồi thị trường bất động sản. Tập trung giải quyết các dự án vướng mắc pháp lý để giải phóng nguồn lực nhà nước, xã hội cho phát triển…

Kèm theo đó, phó thủ tướng cũng nhấn mạnh việc phát huy tinh thần chủ động, tích cực, đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Bảo đảm linh hoạt, kịp thời, hiệu quả trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng, sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương.

Một nhiệm vụ quan trọng khác, phó thủ tướng chỉ rõ sẽ ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Trong đó, điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả. Phối hợp đồng bộ, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách khác. Điều hành tỉ giá, lãi suất phù hợp với tình hình thị trường và mục tiêu đề ra.

Phó thủ tướng cũng nêu việc phát huy tiềm năng, củng cố và làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống thông qua thúc đẩy đầu tư công các dự án hạ tầng, dự án động lực thu hút đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài. Mở rộng thị trường xuất khẩu, thúc đẩy tiêu dùng trong nước. Nắm chắc tình hình để cân đối cung cầu, nhất là các mặt hàng xăng, dầu, hàng hóa thiết yếu.

Phó thủ tướng cũng nhấn mạnh nhiệm vụ kiến tạo, thúc đẩy phát triển các động lực tăng trưởng mới thông qua đẩy mạnh liên kết, phát triển vùng. Có chính sách ưu tiên đẩy mạnh chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp, chuyển đổi năng lượng công bằng. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là nguồn lực quan trọng, động lực mới cho tăng trưởng.

Phó thủ tướng cũng nêu rõ việc đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ để khoan thư sức dân, khôi phục niềm tin, đẩy mạnh đầu tư sản xuất, kinh doanh. Hỗ trợ định hình các lĩnh vực kinh tế mới, các hoạt động nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học kỹ thuật…

Ngay trong tháng 6-2024, phó thủ tướng cho hay Chính phủ sẽ ban hành nghị định về gia hạn thời hạn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, giảm lệ phí trước bạ ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, giảm tiền thuê đất, mặt nước để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân phát triển sản xuất, kinh doanh.

Loạt giải pháp bình ổn thị trường vàng

Về giải quyết những vấn đề nóng hiện nay mà đại biểu Quốc hội, cử tri quan tâm, phó thủ tướng nhấn mạnh đến việc quyết liệt triển khai các giải pháp ổn định thị trường vàng.

Theo đó, trước biến động phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro của thị trường vàng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có hàng loạt chỉ đạo, đôn đốc Ngân hàng Nhà nước khẩn trương thực hiện các giải pháp quản lý, bình ổn thị trường vàng như đấu thầu.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra, điều tra kịp thời xử lý nghiêm vi phạm, chỉ đạo tổ chức thực hiện quy định về hóa đơn điện tử có kết nối dữ liệu dân cư với cơ quan thuế thông qua đề án 06…

Từ ngày 3-6, Ngân hàng Nhà nước đã chủ động bán vàng thông qua hệ thống 4 ngân hàng thương mại và Công ty SJC. Từ đó góp phần giảm chênh lệch giá vàng thế giới và Việt Nam, đang từng bước tiếp cận giá vàng thế giới.

Thời gian tới, phó thủ tướng nêu rõ Chính phủ chỉ đạo tập trung nghiên cứu, chủ động phản ứng chính sách kịp thời, triển khai quyết liệt các giải pháp bình ổn thị trường vàng, bảo đảm sử dụng các công cụ điều hành của Nhà nước, công cụ thị trường hiệu quả, hiệu lực, kịp thời.

Sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp lý liên quan, nhất là nghị định số 24 phù hợp với bối cảnh tình hình mới, bảo đảm thị trường vàng phát triển ổn định, lành mạnh, minh bạch, hiệu quả, hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội, ngăn chặn tình trạng vàng hóa, đô la hóa kinh tế.

Tập trung cao độ xây dựng văn bản hướng dẫn Luật Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản

Phó thủ tướng cũng nhấn mạnh việc Chính phủ chỉ đạo triển khai nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ, mạnh mẽ để chấn chỉnh tình trạng mất an toàn cháy nổ, gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với việc đảm bảo công tác an toàn phòng cháy chữa cháy trên địa bàn, xử lý nghiêm các vi phạm.

Tăng cường nguồn lực đầu tư cho công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ cứu nạn. Đổi mới nội dung và hình thức tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, kỹ năng của nhân dân về phòng cháy chữa cháy. Và cơ bản hơn là sẽ sửa đổi Luật Phòng cháy, chữa cháy trong kỳ họp này.

Cùng với đó, tăng cường phối hợp liên ngành trong công tác đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, thực hiện đầy đủ, có hiệu quả các biện pháp phòng ngừa, truy xuất nguồn gốc, ngăn chặn thực phẩm không an toàn.

Đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về nguy cơ và cách phòng ngừa ngộ độc thực phẩm, nhất là tại các điểm, khu du lịch, thức ăn đường phố, nhà ăn tập thể của trường học, khu công nghiệp… Tổng kết mô hình thí điểm Ban Quản lý an toàn thực phẩm và đề xuất mô hình cơ quan quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm ở địa phương được hoàn thiện…

Bên cạnh đó, theo phó thủ tướng, Chính phủ sẽ ban hành nghị định về nhà ở xã hội trong tháng 6-2024 theo hướng đơn giản hóa thủ tục, điều kiện, cơ chế ưu đãi đầu tư, tiêu chí tiếp cận nhà ở xã hội. Nghiên cứu thành lập quỹ về phát triển nhà ở xã hội với sự tham gia của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân…

Phó thủ tướng cũng chỉ rõ việc sẽ đầu tư cho phát triển văn hóa, xây dựng ngành du lịch bền vững dựa trên thế mạnh tài nguyên tự nhiên, văn hóa, ẩm thực. Đồng thời, mở rộng thị trường, ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp mới, công nghiệp phụ trợ, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Tập trung giải quyết các thách thức về môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Phó thủ tướng khẳng định nhận thức được tầm quan trọng trong việc giải quyết những vấn đề vướng mắc đặt ra từ thực tiễn, khơi thông các nguồn lực cho phát triển, trong thời gian qua, Chính phủ đã tập trung cao độ để hoàn thành việc xây dựng các văn bản dưới luật của các Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Các tổ chức tín dụng. Đến nay, các văn bản quy định chi tiết đã đủ điều kiện ban hành.

Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp này Luật sửa đổi điều khoản thi hành cho phép các luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1-8-2024, theo thông báo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (sớm hơn 5 tháng).

Cùng với đó, xem xét thông qua các nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất mà đất đó không phải là đất ở. Phân cấp cho chủ tịch UBND cấp tỉnh phê duyệt kế hoạch thực hiện quy hoạch tỉnh và kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh.

Đề xuất bổ sung vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 dự án Luật sửa đổi các Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách, Luật Thuế.

“Đây là những giải pháp đặc biệt quan trọng để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hiện nay. Chính phủ mong muốn được Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội ủng hộ để góp phần hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2012-2025”, Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch Quốc hội, có 52 đại biểu đăng ký chất vấn phó thủ tướng.

Sẽ tiếp tục hoàn thiện quy định trong tự chủ đại học

Là đại biểu đầu tiên mở đầu phiên chất vấn, đại biểu Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) nêu vấn đề tự chủ đại học là chủ trương lớn, là giải pháp để phát triển các trường đại học.

Đại biểu đặt câu hỏi về quá trình tự chủ đại học đã đạt kết quả gì, tồn tại, hạn chế và nguyên nhân tự chủ cũng như giải pháp trong thời gian tới?

Theo phó thủ tướng, chủ trương tự chủ đại học đã phát huy tác dụng lớn, giao các trường chuẩn bị nội dung chương trình, tự chủ kinh phí đào tạo. Việc này giúp chỉ số đánh giá của quốc tế liên quan tới tự chủ đại học đã được cải thiện.

Tới đây sẽ tiếp tục hoàn thiện quy định, cơ chế tự chủ đại học, tiếp tục phân cấp cho các trường, tăng cường vai trò, trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước thông qua xác định thẩm định, đánh giá chương trình đào tạo, mở ra tiêu chuẩn tiêu chí.

Với vấn đề tài chính, Nhà nước sẽ lựa chọn để có đầu tư công, đầu tư đặt hàng với lĩnh vực khoa học công nghệ, giáo dục đào tạo và lĩnh vực mới…

Chỉ ra thực trang nhiều tỉnh gặp vướng mắc khi thực hiện bồi thường, hỗ trợ cho người dân nằm trong an toàn cột tháp gió, kéo dài nhiều năm gây khó khăn ảnh hưởng tới người dân, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (Bến Tre) đặt câu hỏi với Luật Đất đai sửa đổi và văn bản hướng dẫn thi hành tới đây, có giải quyết dứt điểm tình trạng này hay không và giải quyết vấn đề này thế nào?

Theo phó thủ tướng, hành lang an toàn khi cần thiết Nhà nước sẽ thu hồi. Nhà nước có chính sách thu hồi và đền bù nếu có nhà ở và công trình khác. Tuy nhiên do chưa có tiêu chí xác định chiều dài, chiều rộng, khu vực nào tiếp tục được sử dụng với các trạm điện gió. Vì vậy, ông Hà cho biết sẽ ban hành tiêu chí kỹ thuật an toàn và thực hiện thu hồi, đền bù theo Luật Đất đai.

Cho rằng việc hoàn thổ là nghĩa vụ bắt buộc của các đơn vị sau khi khai thác tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng để phục hồi môi trường, nhưng có nơi địa phương hoặc chủ mỏ chưa thực hiện hoặc chưa hoàn thiện trách nhiệm, gây ảnh hưởng đời sống người dân, đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) đặt câu hỏi về nguyên nhân, trách nhiệm và giải pháp?

Trả lời vấn đề này, phó thủ tướng nói theo quy định, vật liệu san lấp thông thường sẽ được đưa vào nhóm trình tự thủ tục đơn giản nhất, thậm chí nhiều loại vật liệu coi là tài nguyên đất, nên việc xử lý hoàn thổ sẽ đơn giản hơn. Theo đó, trong Luật Địa chất khoáng sản sửa đổi sắp tới sẽ khắc phục những bất cập liên quan đến vấn đề này.

Hoàn toàn có thể điều chỉnh giá cả

Đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định) đặt vấn đề: “Thời gian qua Chính phủ đã nỗ lực kiểm soát chặt chẽ lạm phát. Tuy nhiên, áp lực của việc kiểm soát còn lớn, nhất là từ ngày 1-7, chúng ta sẽ thực hiện lộ trình cải cách tiền lương. Chính phủ có định hướng, giải pháp điều hành giá như thế nào?”.

Bên cạnh đó, đại biểu cho biết tình hình an toàn vệ sinh thực phẩm còn rất phức tạp, tình trạng ngộ độc thực phẩm liên tiếp xảy ra với số lượng lớn người ngộ độc. Đại biểu Mai Thị Phương Hoa đề nghị phó thủ tướng cho biết có giải pháp căn cơ gì để giải quyết vấn đề trên, góp phần bảo vệ sức khỏe nhân dân?

Trao đổi lại, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết vấn đề đại biểu nêu rất chính xác vì trong bối cảnh hiện nay, lạm phát liên quan nhiều đến các mặt hàng thiết yếu.

Theo ông Hà: “Việt Nam có nền kinh tế mở nên chúng ta nhập khẩu khá nhiều vật tư, nguyên liệu, điều này phụ thuộc vào thị trường thế giới. Trong khi chúng ta đang thực hiện các gói kích cầu và thực hiện tăng lương, điều này là nguyên nhân dẫn đến biến động và ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô, đặc biệt là kiểm soát được chỉ số lạm phát mà Quốc hội cho phép”.

Phó thủ tướng nêu rõ: “Thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành triển khai quyết liệt các giải pháp đồng bộ, thông suốt trong đảm bảo sản xuất, cung ứng, lưu thông và phân phối để đảm bảo các mặt hàng mà Chính phủ kiểm soát và quản lý về giá được điều chỉnh với lộ trình phù hợp”.

Liên quan đến chính sách tài khóa, phó thủ tướng cho hay chính sách tài khóa phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ. Tương tự thời gian qua xử lý biến động giá vàng, với những giải pháp của Chính phủ đưa ra nhằm ổn định giá trị của đồng tiền, đảm bảo các tỉ giá đi đôi với chính sách tài khóa.

Cùng với đó, Chính phủ đã thúc đẩy và đưa ra các chính sách để hỗ trợ kích cầu tiêu dùng như du lịch, mua sắm. Đồng thời có nhiều chính sách tăng đầu tư khu vực công, các cơ sở hạ tầng thiết yếu để đảm bảo cho sản xuất và kinh tế phát triển.

Với các giải pháp này mà Chính phủ đã làm, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định: “Với sự điều chỉnh nhịp nhàng giữa tăng trưởng kinh tế và phòng chống lạm phát, điều chỉnh, kết hợp một cách hoàn hảo giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa thì hoàn toàn có thể điều chỉnh giá cả”.

Về vấn đề ngộ độc thực phẩm liên tiếp xảy ra thời gian qua, phó thủ tướng cho rằng: “Cần xem xét, rà soát lại các quy định pháp luật, thể chế, trong đó đang thí điểm cơ quan quản lý liên ngành đối với vệ sinh an toàn thực phẩm”.

Thời gian tới, theo ông Hà, cần xem xét có quy định, chế tài và pháp lý hóa đối với các chuỗi cung cấp thực phẩm, từ nơi sản xuất, chế biến, khâu vận chuyển và nơi tiêu thụ… Đồng thời cần phải tập trung thanh tra, kiểm tra, tăng cường năng lực đầu tư cho các trang thiết bị để kiểm soát nhanh các tiêu chí đối với an toàn thực phẩm.

“Khi có hệ thống đồng bộ, được đầu tư bài bản, đủ năng lực về trang thiết bị để có thể giám sát và kiểm tra, chúng ta hoàn toàn đáp ứng được vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm trong thời gian tới”, ông Hà nêu rõ.

Sẽ có nghị định để mọi người dân có điện mái nhà

Đại biểu Trần Nhật Minh (Nghệ An) nêu thời gian gần đây nhiều nhà đầu tư nước ngoài đến tìm hiểu cơ hội đầu tư tại Việt Nam, trong đó có công nghệ cao, chip bán dẫn. Tuy nhiên các nhà đầu tư quan ngại việc đảm bảo cung ứng, đặc biệt qua cơ chế mua bán điện trực tiếp. Phó thủ tướng cho biết thực trạng việc cung ứng điện ảnh hưởng thế nào đến cơ hội thu hút đầu tư?

Trả lời câu hỏi này, phó thủ tướng cho hay đây là vấn đề mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm. Ông nhắc lại trong năm 2023 đã có giai đoạn thiếu điện cục bộ tại một số địa phương miền Bắc.

Ông nêu rõ thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo rất quyết liệt, toàn diện. Trong đó, cần quan tâm đến triển khai các công trình dự án liên quan đến nguồn điện. Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các dự án hiện nay về cơ chế, chính sách đầu tư.

Ông thông tin đã giải quyết khâu phân phối điện thông qua xây dựng đường dây 500KVA mạch 3 với thời gian thần tốc, cuối tháng 6 dự kiến hoàn thành. Như vậy vấn đề điều tiết điện giữa các vùng miền sẽ giải quyết được ở một số mức trong một số năm.

Cùng với đó, đang có giải pháp đa dạng hóa công nghiệp điện, đảm bảo cạnh tranh công nghiệp điện thông qua việc xây dựng nghị định mua bán điện trực tiếp với khách hàng, với năng lượng tái tạo. Ông thông tin thêm hiện đang xây dựng, ban hành nghị định để mọi người dân có điện mái nhà có thể cung cấp nguồn điện tự sản, tự sinh cho tiêu dùng.

Ông nhấn mạnh với trách nhiệm của Nhà nước, sẽ đảm bảo cung cấp đầy đủ, an toàn các nguồn điện và đảm bảo trách nhiệm chủ động của các doanh nghiệp. Khi đó sẽ giải quyết được vấn đề hiện nay.

Đẩy nhanh phê duyệt 2,5 tỉ USD phát triển Đồng bằng sông Cửu Long

Để ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở bờ sông, bờ biển, ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân Đồng bằng sông Cửu Long, phó thủ tướng nhấn mạnh Chính phủ sẽ ưu tiên nguồn lực triển khai các giải pháp đồng bộ, phù hợp, hiệu quả để từng bước khắc phục tình trạng hạn hán, thiếu nước ngọt, xâm nhập mặn, sạt lở, sụt lún bằng các biện pháp công trình, phi công trình với cách tiếp cận tổng thể, tôn trọng quy luật tự nhiên, phù hợp với điều kiện thực tế.

Cùng với đó, phó thủ tướng nhấn mạnh sẽ đẩy nhanh tiến độ phê duyệt và triển khai 16 dự án vay vốn ODA của Ngân hàng Thế giới, với tổng kinh phí 2,5 tỉ USD để phát triển bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu. Đặc biệt trong phát triển hạ tầng để giúp Đồng bằng sông Cửu Long chuyển đổi theo 3 vùng kinh tế và sinh thái.

Đồng thời, triển khai có hiệu quả đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030”; đề án Phòng, chống sạt lở bờ sông, bờ biển đến năm 2030.

Bố trí vốn dự phòng ngân sách trung ương để triển khai các dự án cấp bách mà trong khuôn khổ các chương trình nhà nước, ODA đã nêu nhưng chưa đủ kinh phí…

Một nội dung khác, theo phó thủ tướng là sẽ sửa đổi Luật Địa chất khoáng sản để đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường. Trước mắt, điều phối và thực hiện hiệu quả cơ chế đặc thù được Quốc hội cho phép tại các nghị quyết của Quốc hội.

Nghiên cứu thử nghiệm, xử lý môi trường sử dụng nguồn cát biển, tận thu các nguồn cát từ hoạt động nạo vét luồng lạch nội thủy, cửa sông.

Về lâu dài, đối với Đồng bằng sông Cửu Long sẽ nghiên cứu phát triển hệ thống đường cầu cạn, phát huy tiềm năng giao thông thủy với giao thông bộ.

Việt Nam cần đào tạo kỹ sư tiếp cận, tham gia ngay vào ngành công nghiệp bán dẫn

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương), phó thủ tướng cho biết cơ hội tham gia ngành công nghiệp bán dẫn, thời gian qua Thủ tướng, Chính phủ quyết liệt triển khai.

Ông nói kinh tế số ở nước ta phát triển rất nhanh, người Việt Nam có những mặt mạnh, nổi trội. Các trường đại học đã quan tâm giảng dạy lĩnh vực này. Việt Nam hoàn toàn có cơ hội tham gia sâu lĩnh vực bán dẫn.

Phó thủ tướng cho biết thêm Thủ tướng đã phê duyệt đề án đào tạo nhân lực công nghệ thông tin. Nhiều doanh nghiệp kinh tế số đã đầu tư vào nước ta. Các doanh nghiệp Việt Nam về kinh tế số cũng phát triển mạnh, có sức tăng trưởng nhanh.

Về lâu dài, theo phó thủ tướng, cần đào tạo kỹ sư tiếp cận, tham gia ngay vào ngành công nghiệp bán dẫn. Lực lượng lao động Việt Nam ở nước ngoài rất đông, gồm các nhà khoa học nên cần huy động. Chính phủ sẽ có chủ trương lựa chọn các trường đại học để xây dựng thành trung tâm công nghệ bán dẫn. Các trung tâm này sẽ được đầu tư lớn làm các phòng thí nghiệm hiện đại.

Các khâu chế tạo thiết bị, công cụ thiết kế đều do các nước phát triển nắm quyền, không bàn giao, vì vậy, phó thủ tướng cho rằng Việt Nam cần nghiên cứu sâu về khoa học cơ bản để tự chủ. Các lĩnh vực cơ bản là vật liệu, vật lý, hóa học cần được đào tạo bài bản hơn.

Trả lời đại biểu Lã Thanh Tân (Hải Phòng) về nội dung kinh tế số, ông Hà cho hay thực tế Việt Nam có thế mạnh và tiềm năng tự nhiên.

Ông nói Chính phủ cần dẫn dắt, kiến tạo, tức là Chính phủ đưa ra chuyển đổi số đầu tiên, sau đó sang kinh tế, doanh nghiệp và toàn xã hội.

Chuyển đổi số là chuyển đổi từ tài nguyên tự nhiên sang tự nhiên số, phó thủ tướng cho biết đây là kho báu lớn cần tận dụng.

Thời gian tới các ngành, lĩnh vực cần quan tâm xây dựng cơ sở dữ liệu, ngân hàng tài nguyên.

Cần đầu tư thật tốt cơ sở hạ tầng để chuyển đổi số như 4G, 5G, trung tâm dữ liệu lớn…

Đại biểu Lê Thanh Vân (Cà Mau) hỏi trong các giải pháp Chính phủ đang thực hiện, đâu là thứ tự ưu tiên để đạt được các mục tiêu kép là vừa “khoan thư sức dân”, doanh nghiệp, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế của đất nước?

Trả lời câu hỏi này, ông Hà cho biết đây là vấn đề không đơn giản. Ngay sau đại dịch, đã có hàng loạt giải pháp từ cung cấp các gói hỗ trợ doanh nghiệp, gói kích cầu đến hỗ trợ người dân thất nghiệp thông qua bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.

Theo phó thủ tướng, “khoan sức dân” tức là giúp người dân thích ứng trong mọi điều kiện, đảm bảo mọi ngành nghề, tạo ra công ăn việc làm, hỗ trợ nhân lực…

Phó thủ tướng chỉ ra một loạt giải pháp như nâng cao năng suất đầu tư, hỗ trợ giáo dục đào tạo, chuyển giao khoa học công nghệ, chú trọng giải ngân đầu tư công, phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng giao thông, năng lượng…

Các giải pháp này để tạo điều kiện cho người dân tham gia, được hưởng thụ và cũng đảm bảo phát triển kinh tế, chứ không đơn thuần “cung cấp cá mà không cung cấp nông cụ”.

Ông dẫn chứng với nhà ở xã hội cho nhóm đối tượng yếu thế, đối tượng chính sách.

Nếu sản xuất chip giá đắt quá thì không cạnh tranh được

Tranh luận về việc Việt Nam tham gia vào ngành công nghiệp bán dẫn, đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) cho hay sau dịch COVID-19, ngành công nghiệp bán dẫn, chip bán dẫn đứt gãy, mở ra cơ hội cho Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng.

Tuy nhiên, với câu trả lời trước đó, đại biểu cho rằng phó thủ tướng mới nêu lên được tiềm năng nguồn nhân lực, còn làm sao để tận dụng lợi thế sớm nhất, nhanh nhất, biến tiềm năng thành lợi thế thì chưa rõ.

“Các nước như Trung Quốc bỏ ra 45,5 tỉ USD, Hàn Quốc bỏ hơn 7 tỉ USD hỗ trợ ngành công nghiệp bán dẫn. Cơ chế chính sách Việt Nam thế nào để thu hút và đón đầu nhà đầu tư? Ở Việt Nam nhiều doanh nghiệp công nghệ bán sản phẩm cho Mỹ sử dụng nhưng bán ở nội địa không ai mua, giá trị đắt 5-10 lần, vậy cơ chế nào khuyến khích và khơi dậy nội lực tiềm năng?” – đại biểu Hạ đặt vấn đề.

Về vấn đề này, ông Hà cho hay các trường đại học đã đào tạo nguồn nhân lực cho lĩnh vực này và tiếp tục phát huy việc đào tạo để chuẩn bị 50.000 – 100.000 nhân lực bán dẫn.

Về lâu dài, khi tham gia đầy đủ chuỗi giá trị, nắm bắt đầy đủ các khâu, còn rất nhiều vấn đề. Vì trước hết sẽ chuyển giao công nghệ một số khâu, chuỗi giá trị, còn để nắm bắt công nghệ, sản xuất chế tạo công nghệ cần có nghiên cứu cơ bản cùng triển khai lâu dài.

Theo đó, Thủ tướng chỉ đạo xây dựng một số trung tâm khoa học công nghệ phục vụ công tác nghiên cứu cơ bản, trung tâm đổi mới sáng tạo, phát triển khâu nghiên cứu cơ bản để làm chủ được các bước. Ví dụ như đầu tư khu vực sản xuất yêu cầu rất lớn khoảng 7 tỉ USD, cần phải có Nhà nước tham gia gắn với đặt hàng từ khối doanh nghiệp.

“Có cung thì mới có cầu, mới đầu tư được. Không đơn giản sản xuất chip, nhưng chip đó đắt quá thì cũng không cạnh tranh được với sự phát triển của các thị trường lớn” – ông Hà nói.

Cùng vấn đề này, đại biểu Đoàn Thị Thanh Mai (Hưng Yên) đặt câu hỏi về giải pháp kết nối doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu?

Trả lời, phó thủ tướng cho rằng cần xem lại chính sách thu hút đầu tư nước ngoài. Thời gian qua việc tạo hệ sinh thái cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia còn hạn chế, nên cần phải nghiêm túc, kiểm điểm các tồn tại.

Trong đó cần lưu ý khi cấp giấy phép đầu tư, yêu cầu cam kết công nghệ các ngành mới nổi, nghiên cứu triển khai đặt ở Việt Nam và có lộ trình nội địa hóa, hướng tới làm chủ một số lĩnh vực.

Theo đó, một số lĩnh vực có thể tận dụng cơ hội như ngành công nghiệp năng lượng tái tạo, đường sắt cao tốc, đường sắt đô thị, chip bán dẫn… Để tham gia sâu chuỗi cung ứng thì cần tập trung giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận tài chính, chuẩn bị nguồn nhân lực, nắm bắt nhu cầu thị trường. Nhà nước sẽ chú trọng phát triển toàn diện hơn về luyện kim, cơ khí chế tạo là những ngành nền tảng cho phát triển lĩnh vực.