Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc mong ĐBQH ủng hộ áp thuế VAT 5% phân bón

Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc

Theo Phó Thủ tướng, Luật Thuế giá trị gia tăng là một luật hết sức quan trọng và có sự tác động đến hầu hết các hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và kinh doanh hộ gia đình, cho nên nhiều nội dung phải thay đổi theo đúng sự vận hành của nền kinh tế và xã hội đang thay đổi hằng ngày. Phó Thủ tướng giải trình một số nội dung cụ thể như sau:

Thứ nhất, về thuế VAT phân bón, trước năm 2015 theo quy định của luật, thuế VAT phân bón là 5%. Sau khi có nhiều ý kiến phản ảnh, Quốc hội khóa XIV đã ban hành Luật 71 năm 2014, tức là có hiệu lực từ ngày 1/1/2015 cho đến nay phân bón không phải chịu thuế giá trị gia tăng.

Hiện nay theo đề nghị của các Bộ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Kiểm toán Nhà nước, Hiệp hội phân bón, các đoàn đại biểu Quốc hội Bắc Giang, Cà Mau, Bình Định, Hải Phòng, Nam Định, Tiền Giang, … đề nghị phải sửa nội dung này. Căn cứ vào Mục 2 điểm d Nghị quyết 101 năm 2023 của kỳ họp thứ 5, đưa mục này vào rà soát. Vì vậy, chúng ta giải thích tại sao lại đưa vào thu thuế 5%; hai là khi đưa vào thu thuế 5% thì doanh nghiệp có lợi gì và người nông dân có lời như thế nào để quyết định có tính 5% hay không thu.

Phó Thủ tướng lý giải, giá phân bón không chỉ phụ thuộc vào vấn đề thuế tăng hay giảm mà giá phân bón phụ thuộc vào giá thành sản xuất, phụ thuộc vào thị trường, cung cầu. Vì vậy, nếu cố định tất cả các loại chi phí thì thuế sẽ đảm bảo giá phân bón tăng hay giảm. Nhưng, thực ra giá thành sản xuất phụ thuộc vào khoa học công nghệ, hiện đại hóa, năng suất lao động, các yếu tố khác.

Khi không thu thuế đối với mặt hàng này, giai đoạn 2018-2022 giá phân đạm ure vẫn tăng 19,71% đến 43,6% điều đó có nghĩa giá phụ thuộc cơ bản về thị trường, tức là về cung cầu. Nhưng năm 2023 thì giá đạm ure lại tăng lên 6,29 – 6,4% là vì chiến tranh của Nga – Ukraine, vì cầu cao mà cung ít, cho nên phụ thuộc chủ yếu vào cung cầu.

Đầu tiên là lợi ích của doanh nghiệp. Khi chúng ta đưa thuế vào thì đúng là tăng giá. Tăng giá chủ yếu là giá nhập khẩu, mà giá nhập khẩu thì có nghĩa là doanh nghiệp trong nước của chúng ta sẽ có lợi. Bởi vì tăng giá thì thuế áp cả nhập khẩu, áp cả trong nước. Vì vậy, khi giá nhập khẩu tăng lên thì doanh nghiệp trong nước sẽ có điều kiện để cạnh tranh. Như vậy, doanh nghiệp của nước ngoài phải nộp 1.500 tỷ đồng vì hàng hóa nhập vào nhiều, doanh nghiệp trong nước chỉ phải nộp tăng thêm 200 tỷ, để các đại biểu thấy rằng lợi ích cho doanh nghiệp trong nước và tạo điều kiện để doanh nghiệp trong nước cải tiến kỹ thuật và áp dụng công nghệ hiện đại, giảm giá thành phần sản phẩm. Như vậy, sẽ giảm được giá bán cho người nông dân và chúng ta làm chủ được vấn đề phân bón.

“Tôi mong các ĐBQH ủng hộ phương án thuế VAT với phân bón là 5%”, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh sau khi đã giải trình.

Yên Chi