Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Trung tướng Lê Tấn Tới chủ trì Phiên họp.
Cùng dự có: Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung; Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng; đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội.
Phát biểu khai mạc Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới nêu rõ, việc ban hành sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Cảnh vệ nhằm thể chế hóa các chủ trương của Đảng về xây dựng lực lượng công an nhân dân; cụ thể hóa quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền công dân; khắc phục những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn công tác cảnh vệ thời gian qua, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác cảnh vệ trong tình hình mới.
Với tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị các đại biểu tham gia ý kiến thẳng thắn đối với dự thảo Luật để Thường trực Ủy ban hoàn thiện Báo cáo thẩm tra.
Trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng cho biết, ngày 16.3.2022, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TW về đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Kết luận số 35-KL/TW ngày 5.5.2022 của Bộ Chính trị về danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở đã bổ sung một số chức vụ, chức danh cấp cao. Tuy nhiên, Luật Cảnh vệ năm 2017 chưa quy định những người này là đối tượng cảnh vệ.
Bên cạnh đó, việc thực hiện các biện pháp cảnh vệ, nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng Cảnh vệ tác động trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân. Vì vậy, để bảo đảm phù hợp với Khoản 2, Điều 14 Hiến pháp năm 2013 thì một số nội dung cần phải được cụ thể hóa ngay trong Luật Cảnh vệ. Ngoài ra, quá trình triển khai thi hành Luật Cảnh vệ năm 2017 đã xuất hiện một số vướng mắc, bất cập cần được xem xét sửa đổi, bổ sung.
Dự thảo Luật gồm 2 Điều, trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ như: bổ sung giải thích một số từ ngữ tại Điều 3; bổ sung đối tượng cảnh vệ là con người; chỉnh lý, sắp xếp thứ tự các chức danh, chức vụ lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước; quy định rõ tiêu chí xác định đối tượng cảnh vệ là các sự kiện đặc biệt quan trọng; cụ thể sửa đổi theo hướng thu hẹp phạm vi đối tượng cảnh vệ là sự kiện đặc biệt quan trọng… và Điều 2 về hiệu lực thi hành.
Tại phiên họp, đa số đại biểu tán thành sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ với các lý do như Tờ trình đã nêu. Về các nội dung sửa đổi, bổ sung, một số ý kiến lưu ý, một số nội dung liên quan đến quyền con người, quyền công dân cần nghiên cứu, quy định rõ ngay trong dự thảo Luật, không nên ủy quyền quy định chi tiết tiếp trong các văn bản dưới luật. Đồng thời, cần tiếp tục rà soát để bảo đảm tính thống nhất với Luật Công an nhân dân, Luật Cảnh sát cơ động…
Đa số ý kiến nhất trí với phạm vi nội dung sửa đổi, bổ sung và điều chỉnh của dự thảo Luật và cho rằng, phạm vi như vậy phù hợp với mục đích, quan điểm xây dựng Luật nhằm thể chế hoá đường lối, quan điểm của Đảng, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật và đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Bên cạnh đó cũng có ý kiến đề nghị nên nghiên cứu, rà soát toàn diện Luật hiện hành để đề xuất sửa đổi, bổ sung cho đầy đủ, tránh việc phải sửa đổi, bổ sung nhiều lần.
Phát biểu tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cơ bản nhất trí sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ. Việc sửa đổi, bổ sung Luật sẽ góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội. Tuy nhiên, do dự thảo Luật liên quan đến cụ thể hóa quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền công dân, nên Phó Chủ tịch Quốc hội đặc biệt lưu ý cần làm rõ cơ sở pháp lý, yêu cầu thực tiễn đối với các nội dung đề xuất sửa đổi, bổ sung.
Nhấn mạnh việc sửa đổi, bổ sung cần tập trung vào 3 vấn đề là đối tượng, chế độ và biện pháp cảnh vệ, Phó Chủ tịch Quốc hội cũng nhất trí quy định của dự thảo Luật về đối tượng cảnh vệ nhằm cụ thể hóa quy định của Đảng, theo Kết luận số 35-KL/TW ngày 5.5.2022 của Bộ Chính trị về danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở.
Về bổ sung quy định áp dụng biện pháp cảnh vệ đối với đối tượng không thuộc trường hợp quy định, dự thảo Luật bổ sung quy định Bộ trưởng Bộ Công an quyết định áp dụng biện pháp cảnh vệ phù hợp đối với đối tượng không thuộc trường hợp quy định. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần thể hiện rõ hơn, cụ thể hơn nội dung này, tránh việc áp dụng tùy nghi sau này. Đối với các biện pháp cảnh vệ đã được quy định công khai trong dự thảo Luật, khi triển khai thì Bộ trưởng Bộ Công an phải có quy định cụ thể bằng thông tư hoặc hướng dẫn các lực lượng tổ chức thực hiện.
Về bổ sung quy định thuê lực lượng, phương tiện, trang thiết bị kỹ thuật để thực hiện công tác cảnh vệ, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần đánh giá tác động, tính toán hợp lý, làm rõ trường hợp cần thiết và thuê như thế nào để bảo đảm tính tường minh.
Để hoàn thiện hồ sơ dự án Luật trước khi thẩm tra chính thức, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cơ quan thẩm tra phối hợp với cơ quan soạn thảo tiếp tục có giải trình thuyết phục, tiếp thu ý kiến của Bộ Tư pháp và các bộ, ngành Trung ương để hoàn thiện hồ sơ dự án Luật.