Mai – bộ phim thứ 3 của Trấn Thành tiếp tục áp đảo và liên tiếp xác lập kỷ lục trên đường đua phòng vé mùa Tết 2024. Nhìn vào sự chênh lệch rất lớn đó, đã có những tranh luận trái chiều xoay quanh chuyện ưu ái hay ép suất chiếu.
Vui – buồn xen lẫn
Mùa Tết 2024 có cả thảy 6 bộ phim Việt cùng ra rạp từ mùng 1 tết (ngày 10-2), gồm: Mai (đạo diễn Trấn Thành), Sáng đèn (đạo diễn Hoàng Tuấn Cường), Trà (đạo diễn Lê Hoàng) và Gặp lại chị bầu (đạo diễn Nhất Trung); cùng 2 phim nhà nước đặt hàng là Đào, phở và piano (đạo diễn Phi Tiến Sơn) và Hồng Hà nữ sĩ (đạo diễn Nguyễn Đức Việt), tuy nhiên, 2 phim này chủ yếu là “góp vui” khi mỗi ngày chỉ có vài suất chiếu.
Theo ông Nguyễn Khánh Dương, người sáng lập đơn vị thống kê phòng vé độc lập Box Office Vietnam, sức bán vé của mùa tết năm nay có nhiều điều tích cực. Ghi nhận được của 5 ngày đầu tiên cho thấy có sự tăng trưởng khoảng hơn 10% so với tết năm ngoái về số vé bán ra.
Có hai bức tranh hoàn toàn đối lập trong mùa phim Tết 2024. Đầu tiên là sự áp đảo gần như tuyệt đối của Mai và nỗ lực bám trụ của Gặp lại chị bầu. Ngay từ trước khi ra rạp, Mai đã xác lập kỷ lục về số lượng vé đặt trước, sau đó liên tục phá vỡ các cột mốc doanh thu trong ngày. Mùng 5 tết, nhà sản xuất công bố, phim tự phá vỡ kỷ lục của chính mình khi đạt 40 tỷ đồng vé bán ra (số liệu từ Box Office Vietnam là gần 44 tỷ đồng, với tỷ lệ lấp đầy gần 72%), vượt con số 38 tỷ đồng ngày mùng 4. Tính đến sáng 16-2, phim đạt doanh thu hơn 223 tỷ đồng. Trong khi đó, dù số lượng suất chiếu chỉ khoảng 1/3 so với Mai cùng nhiều ý kiến trái chiều về chất lượng, Gặp lại chị bầu cũng có doanh thu được xem là tạm ổn với gần 31 tỷ đồng.
Lần đầu tiên, trong một mùa phim tết có 2 bộ phim rút lui và chọn ngày khởi chiếu mới. Sau 2 ngày ra rạp đầu tiên và chỉ đạt doanh thu khiêm tốn, Sáng đèn có lịch khởi chiếu mới từ ngày 22-3 và nhận được nhiều sự ủng hộ. Đây có thể xem là nước cờ thông minh của nhà sản xuất. Đến tối mùng 4 tết, nhà phát hành phim Trà cũng thông báo phim dừng chiếu tại tất cả các cụm rạp vào mùng 6 tết (thứ năm, ngày 15-2). Lý do bộ phim thất thu, ngoài vấp phải sự cạnh tranh mạnh mẽ từ Mai thì chất lượng phim cũng nhận nhiều đánh giá tiêu cực.
Vẫn là bài toán kinh tế
Từ thành công của Mai và việc 2 bộ phim khác phải rời đường đua phim tết khá sớm, trên nhiều diễn đàn phim ảnh đã nổ ra tranh luận về việc có hay không chuyện “ép” suất chiếu. Nhiều khán giả dẫn trường hợp của phim Sáng đèn, khi phim có quá ít suất chiếu, lại còn được xếp vào những khung giờ xấu.
Lucas Luân Nguyễn, một nhà phê bình tự do, bày tỏ không đồng ý với quan điểm phim của Trấn Thành được các rạp ưu ái suất chiếu. Anh nhận định: “Bài toán vận hành rạp liên quan đến vấn đề kinh tế. Các chủ rạp hiểu lưu lượng, gu khách của mình để tính toán suất chiếu nhằm tối ưu hóa doanh thu”. Anh phân tích thêm: “Một phim tốt được độc tôn không chỉ nâng cao doanh thu, mà bản thân ngành công nghiệp điện ảnh cũng luôn cần con số lớn để thúc đẩy thị trường. Nó cũng góp phần nâng tầm cảm thụ của khán giả”.
Là người trong cuộc, bà Tường Vi, nhà sản xuất phim cấp cao thuộc Công ty CJ HK Entertainment (đơn vị đồng sản xuất phim Mai), cho biết, các rạp phân chia suất chiếu dựa trên lượng đặt vé thực tế dành cho mỗi phim. Khi lượng vé nghiêng hẳn về một phim nào đó, các nhà rạp hiển nhiên đẩy mạnh suất chiếu cho phim đó và cắt giảm suất phim khác.
Trong câu chuyện kinh doanh của các cụm rạp, ngoài số tiền bán vé còn có doanh thu đến từ việc bán các dịch vụ đi kèm như: bắp, nước, các vật phẩm của bộ phim… Một nhà phát hành giấu tên tiết lộ, các dịch vụ này có thể chiếm tới 30%-35% doanh thu cho rạp, trong khi chi phí bỏ ra thấp, tức là lợi nhuận thu về cao. Trong khi đó, doanh thu phim còn phải chịu sự ăn chia theo tỷ lệ giữa chủ phim với cụm rạp, theo từng thời điểm. Đó cũng là một trong những lý do, các phim ăn khách luôn được ưu ái bởi rạp có thêm nhiều cơ hội tăng doanh thu ngoài việc bán được vé.
Ông NGUYỄN KHÁNH DƯƠNG, người sáng lập đơn vị thống kê phòng vé độc lập Box Office Vietnam:
Hiệu ứng tích cực cho điện ảnh Việt
Theo tôi, việc cán cân chênh lệch trong mùa phim tết có cả những mặt tích cực và chưa tích cực. Ví dụ như Mai áp đảo suất chiếu dẫn đến việc khán giả sẽ khó khăn hơn khi lựa chọn xem các phim yêu thích của mình. Như tôi vốn rất thích anime Gia đình x Điệp viên – Mã: Trắng nhưng không thể sắp xếp thời gian đi xem bởi không có suất chiếu nào phù hợp. Tuy nhiên, tôi vẫn hy vọng thành công của Trấn Thành sẽ tạo hiệu ứng tích cực, thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư vào thị trường phim Việt khi cho thấy đây là một thị trường màu mỡ.
Nhà phê bình LUCAS LUÂN NGUYỄN:
Sức mạnh của hiệu ứng truyền thông
Điều đầu tiên tạo nên sức hút cho Mai chính là thương hiệu của Trấn Thành khi anh đã có 2 phim trước đó thành công. Về mặt chủ quan, theo tôi Mai ăn khách vì có kịch bản tốt, câu chuyện hay và quan trọng nhất là mặt hiệu ứng truyền thông. Thực tế, gần sát tết đã có không ít thông tin truyền miệng kiểu “đây là phim tốt nhất của Trấn Thành từ trước đến giờ”. Có thể nói hiệu ứng truyền thông là một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến thành công của Mai ”.
VĂN TUẤN