Phát huy vai trò của doanh nghiệp Việt Nam trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn

(MPI) – Chiều ngày 09/8/2024, dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với Tập đoàn Cadence, Tập đoàn FPT và tổ chức Tresemi, Hoa Kỳ tổ chức Tọa đàm “Phát huy vai trò của doanh nghiệp Việt Nam trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn” kết hợp Lễ bế giảng chương trình đào tạo thiết kế vi mạch.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại sự kiện. Ảnh: MPI

Tham dự sự kiện có đại diện Lãnh đạo các Bộ: Giáo dục và Đào tạo, Thông tin và Truyền thông, Khoa học và Công nghệ, Lao động – Thương binh và Xã hội; cùng Lãnh đạo Thành ủy, UBND các tỉnh thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia  thành phố Hồ Chí Minh và các trường đại học đang tham gia đào tạo lĩnh vực bán dẫn. Cùng sự tham gia của các doanh nghiệp lớn trong ngành công nghiệp bán dẫn FPT, Viettel,… Ngoài ra còn có sự tham gia của các học viên tham gia lớp đào tạo thiết kế vi mạch.

Tọa đàm là nỗ lực và là kết quả từ sự hợp tác chặt chẽ giữa 3 Nhà: Nhà nước (bao gồm các cơ quan trung ương và địa phương) – Nhà trường – Nhà doanh nghiệp trong đó Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, Nhà trường đóng vai trò trung tâm, doanh nghiệp đóng vai trò đồng hành, hỗ trợ, để nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu của thị trường. Đây là cơ hội để các bên liên quan cùng nhau từng bước thúc đẩy và đa dạng hóa hệ sinh thái bán dẫn Việt Nam, góp phần vào sự phát triển kinh tế và công nghệ của đất nước.

Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng bày tỏ tin tưởng rằng, với sự tích cực, chủ động của các cấp, các ngành mục tiêu đào tạo 50 nghìn kỹ sư, cử nhân cho ngành công nghiệp bán dẫn, trong đó có 15 nghìn cho công đoạn thiết kế sẽ sớm đạt được và đáp ứng được nhu cầu nhân lực bán dẫn trong và ngoài nước đến năm 2030.

Đồng thời nhấn mạnh, việc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia phối hợp với các đối tác trong nước và quốc tế để xây dựng các chương trình đào tạo thiết kế vi mạch là bước tiến quan trọng trên hành trình từng bước làm chủ công nghệ của người Việt Nam trong ngành công nghiệp bán dẫn. Đây là một giải pháp quan trọng để phát huy khâu đột phá về giá trị con người Việt Nam trong Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021-2030. Sự hợp tác giữa Chính phủ – Viện, Trường – Doanh nghiệp mà chúng ta đang chứng kiến ngày hôm nay chính là đòn bẩy cho sự phát triển và đổi mới chưa từng có trong lĩnh vực công nghệ của Việt Nam.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư được giao chủ trì và phối hợp với các Bộ ban ngành và các bên liên quan xây dựng Đề án “Phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng tới năm 2050” với mục tiêu đến năm 2030, nhân lực ngành bán dẫn Việt Nam tham gia sâu vào quy trình thiết kế các vi mạch bán dẫn hiện đại; tham gia sâu và làm chủ được một phần công nghệ thuộc công đoạn đóng gói và kiểm thử vi mạch bán dẫn; tham gia làm việc và từng bước nắm bắt được công nghệ trong công đoạn sản xuất bán dẫn; và Việt Nam đào tạo được ít nhất 50.000 kỹ sư, cử nhân phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn trong tất cả các công đoạn của chuỗi giá trị và đến năm 2050, Việt Nam trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu với đội ngũ kỹ sư, chuyên gia đủ khả năng đáp ứng được yêu cầu phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam cả về chất lượng và số lượng.

Toàn cảnh sự kiện. Ảnh: MPI

Tại Tọa đàm, lãnh đạo các địa phương, trường đại học và các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực bán dẫn đã cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, phân tích những thách thức hiện tại và đề xuất những chiến lược hợp tác hiệu quả. Trong đó tập trung vào việc làm thế nào để doanh nghiệp có thể đóng góp tích cực vào quá trình đào tạo và phát triển kỹ năng cho nguồn nhân lực, từ việc đa dạng hóa các nguồn lực cho đào tạo, đẩy mạnh hợp tác công – tư, đa dạng hóa các loại hình đào tạo, doanh  nghiệp cung cấp các chương trình thực tập, hợp tác nghiên cứu phát triển, đến việc xây dựng môi trường làm việc và tạo điều kiện phát triển nghề nghiệp thuận lợi. Lãnh đạo các địa phương, trường đại học và các doanh nghiệp đều kiến nghị Chính phủ sớm phê duyệt Đề án Phát triển nguồn nhân lực bán dẫn để Việt Nam không bị lỡ thời cơ.

Trình bày tham luận, ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng khẳng định, thành phố Đà Nẵng đang nỗ lực kiến tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp tham gia vào phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn, thành phố đã và đang triển khai nhiều giải pháp, nhiệm vụ, trong đó, tập trung vào 3 nhóm giải pháp: xây dựng các cơ sở pháp lý tạo ra chính sách thu hút đầu tư; chuẩn bị quỹ đất, cơ sở hạ tầng; liên kết, hợp tác với các doanh nghiệp trong đào tạo, phát triển nhân lực và thu hút chuyên gia lĩnh vực vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.

Ông Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh khẳng định, việc tham gia của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp trong quá trình đào tạo là vô cùng cần thiết. Sự tham gia và hợp tác này giúp nâng cao chất lượng đào tạo, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho học viên sau khi tốt nghiệp và đáp ứng nhu cầu thị trường. Mô hình hợp tác như hiện nay giữa NIC và Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh, FPT và các trường đào tạo, cơ sở giáo dục, doanh nghiệp cần được nhân rộng.

Đại diện phía doanh nghiệp, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch FPT bày tỏ đánh giá cao trong việc Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư và lãnh đạo một số địa phương đã rất tâm huyết từ xây dựng chính sách, làm việc với doanh nghiệp, chuyên gia, làm việc miệt mài suốt thời gian qua để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam. Đồng thời cho rằng yếu tố then chốt giúp tăng cường hợp tác giữa Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn là sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả giữa ba bên. Cụ thể, cần có cơ chế rõ ràng để chia sẻ thông tin, nguồn lực và kinh nghiệm giữa các bên liên quan. Ngoài ra, Ông cũng đánh giá cao vai trò của việc xây dựng các chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu thực tế của ngành công nghiệp bán dẫn nhằm hiện thực hóa mục tiêu đào tạo nhân lực ngành bán dẫn. Ông cũng bày tỏ mong muốn trong việc cùng nhau thực hiện sứ mệnh đưa ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam phát triển.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng và một số đại biểu trao chứng nhận cho các học viên đã hoàn thành xuất sắc khóa học. Ảnh: MPI

Trong khuôn khổ sự kiện, cũng diễn ra Lễ bế giảng chương trình “Thiết kế Vật lý Vi mạch VLSI Cơ bản”. Lễ bế giảng chính thức khép lại khóa học kéo dài 3 tháng.

Chương trình “Thiết kế Vật lý Vi mạch VLSI Cơ bản” là khóa đào tạo thiết kế vi mạch chuyên sâu do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia Việt Nam (NIC) phối hợp với Tập đoàn FPT, Tổ chức Tresemi từ Silicon Valley và Tập đoàn Cadence số một thế giới về thiết kế chip, cùng sự hỗ trợ của các trường Đại học trong lĩnh vực bán dẫn. Khóa học tập trung vào quy trình và nguyên tắc thiết kế vật lý cho vi mạch tích hợp quy mô lớn (VLSI), bao gồm các kỹ năng tối ưu hóa định thời, diện tích, năng lượng tiêu thụ, độ tin cậy và tính khả thi sản xuất của vi mạch bán dẫn. Ngoài ra, học viên sẽ có kiến thức thực tế chuyên sâu về việc sử dụng các công cụ EDA chuẩn công nghiệp cho việc thiết kế và phân tích vật lý vi mạch. Đối tượng tham gia chủ yếu là sinh viên năm cuối các trường đại học khối kỹ thuật trên cả nước.

Chương trình đào tạo tuyển chọn được hơn 70 học viên xuất sắc từ các trường đại học lớn trên cả nước để cấp học bổng và tham gia chương trình đào tạo. Theo đánh giá của các chuyên gia, các học viên tốt nghiệp chương trình đều có thể tham gia hoạt động tại doanh nghiệp. Cụ thể, hiện nay đã có gần 20 học viên được nhận làm việc tại các tập đoàn doanh nghiệp thiết kế lớn về thiết kế vi mạch như Marvell, Synopsys, FPT, Faraday, Samsung,… Trong đó, có các bạn học viên đang là sinh viên năm ba đại học và phần lớn các học viên còn lại đã được nhận các chương trình học bổng để tiếp tục đào tạo tại nước ngoài sau đại học. Điều đó cho thấy chất lượng của chương trình đào tạo được đánh giá cao và có thể nhân rộng trong thời gian tới.

Theo thông tin từ Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia cho thấy, với mỗi mô hình đào tạo kết hợp giữa 3 Nhà: Nhà nước (bao gồm các cơ quan trung ương và địa phương) – Nhà trường – Nhà doanh nghiệp như thế này, mỗi năm có thể đào tạo được khoảng 540 kỹ sư thiết kế vi mạch. Như vậy, nếu chúng ta nhân rộng mô hình này tại 10 cơ sở đào tạo và địa phương, mỗi năm sẽ có thể đào tạo được hơn 5.000 kỹ sư thiết kế vi mạch có chất lượng. Đến năm 2030, chúng ta có thể đào tạo được ít nhất là 25.000 kỹ sư thiết kế vi mạch. Điều này cho thấy mục tiêu đến năm 2030 chúng ta sẽ đào tạo 15.000 kỹ sư thiết kế vi mạch trên tổng số 50.000 kỹ sư bán dẫn là hoàn toàn khả thi.

Tại sự kiện, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng, Giám đốc Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh Vũ Hải Quân và Chủ tịch FPT Trương Gia Bình, ông Phil Hoàng, Quản Lý Kỹ Thuật Cao Cấp tại hãng Skyworks Solutions và là sáng lập viên và chủ tịch tổ chức Tresemi đã trao chứng nhận cho các học viên đã hoàn thành xuất sắc khóa học. Sự kiện còn đánh dấu cột mốc quan trọng trong chương trình đào tạo với mục tiêu nâng cao năng lực nguồn nhân lực trong lĩnh vực thiết kế vi mạch bán dẫn – lĩnh vực đang thiếu hụt nguồn nhân lực tại Việt Nam.

Tọa đàm và Lễ bế giảng mở ra một chương mới cho sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam. Sự kiện này không chỉ là dịp để ghi nhận những thành quả đã đạt được mà còn là động lực để chúng ta tiếp tục nỗ lực, vượt qua những thách thức phía trước. Với sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và các trường đại học, vi mạch Việt Nam – từ giảng đường tới doanh nghiệp từng bước được hiện thực hóa, giúp chúng ta tin tưởng mục tiêu đưa Việt Nam trở thành một trung tâm sản xuất chip bán dẫn hàng đầu sẽ sớm đạt được./.

Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư